حبس زیر سایه جنگ: وضعیت شیوئه وانگ، شهروند آمریکایی زندانی در ایران
دیروقت شب در تهران، وقتی زندان برای نوشتن ساکت است، وانگ به پسرش شائوفان نامه می‌نویسد. پدر سعی دارد آن‌چه او را به عنوان یک تاریخ‌دان به ایران کشانده، توضیح دهد.
لورا دین
شیوئه وانگ و خانواده‌اش ــ عکس: توئیتر، کارزار درخواست آزادی وانگ، @FreeXiyueWang
هوآ کو، اواخر ماه اوت سال ۲۰۱۶، سه هفته پس از آن‌که همسرش شیوئه وانگ ۳۷ ساله ــ پژوهشگر چینی‌ـ‌آمریکایی ــ در ایران ناپدید شد، یک تماس تلفنی دریافت کرد. او یک پیام ضبط شده را شنید که به فارسی می‌گوید: «گیرنده گرامی، این یک تماس تلفنی از یک زندانی در زندان اوین است».
این پیام هر دو دقیقه یک‌بار حرف‌های همسرش را قطع می‌کرد؛ حرف‌های دانش‌آموخته دانشگاه پرینستون را که برای تحقیق در زمینه تز دکترایش به ایران رفته بود. وانگ در این تماس تلفنی به همسرش توضیح داد که بازداشت شده و اتهامش جاسوسی است.
در سه سال گذشته، هوآ کو هر هفته با همسرش تلفنی صحبت کرده است. سال اول هفته‌ای ۱۰ دقیقه و در دو سال گذشته، چند بار در هفته. خانم کو فارسی بلد نیست، اما ریتم اعلام تلفنی زندان اوین را حفظ شده است.
از زمانی که ایران یک پهپاد آمریکایی را سرنگون کرده و دونالد ترامپ تا آستانه حمله هوایی تلافی‌جویانه پیش رفته است، خانم کو وحشت دارد که یک درگیری میان دو کشور برای پرونده شوهرش و وضعیت سلامتش که هم اکنون هم رو به وخامت است، فاجعه به بار آورد.
وانگ ماه‌هاست دچار اگزمای پوستی، میگرن، درد پشت ناشی از خوابیدن روی زمین و آرتروز زانو شده است.
او که افسردگی هم دارد، دائم نگران همسر و شائوفان، پسر کوچکشان است.
شائوفان که در ماه مارس امسال شش ساله شد، تقریباً نیمی از عمرش را بدون پدر سپری کرده است. اکنون که پدرش تلفن می‌کند، شائوفان تمایلی به حرف زدن با پدرش نشان نمی‌دهد. وانگ سعی می‌کند خاطرات گذشته را به خاطرش بیاورد اما شائوفان به پدرش می‌گوید که دیگر این خاطرات را به یاد نمی‌آورد. هر بار که مادرش با پدرش صحبت می‌کند، پسر به میان می‌پرد و توجه مادرش را طلب می‌کند.
اخیرا وانگ که دانشجوی دکترای تاریخ است، سعی کرده است تا با پسرش خاطره‌های جدیدی بسازد.
شب‌ها دیروقت در تهران زمانی‌که زندان برای نوشتن ساکت است، وانگ به شائوفان نامه می‌نویسد. او سعی دارد تا انگاشت تاریخ و آن‌چه پدر را به عنوان یک تاریخ‌دان به ایران کشانده، توضیح دهد:
«شائوفان، پسرم، می‌بینی که کلمه تاریخ [History] شبیه کلمه داستان [Story] است؟ تاریخ و داستان بسیار شباهت دارند، در حقیقت تاریخ و داستان ۶۰۰ سال پیش یک طور نوشته می‌شدند. اما تفاوت اصلی میان تاریخ و داستان این است که تاریخ باید همراه با شواهد باشد و داستان چنین ضرورتی ندارد. به عنوان مثال، وقتی ما می‌گوییم شائوفان به دنیا آمد و یک سال و نیم در پکن زندگی کرد، شناسنامه و عکس‌های زیادی داریم تا این ادعا را تایید کند، اما داستان پادشاه میمون مورد علاقه شائوفان و ابرقهرمان‌ها تخیلی هستند. لازم نیست که این داستان‌ها را شواهد تایید کند و برای همین این‌ها داستان هستند.»
در این نامه وانگ از همسرش می‌خواهد تا به پسرش نقشه‌ها و تصاویر یونان باستان یا ژاپن را نشان دهد یا برایش کلمه تاریخ را به چینی بنویسد. وانگ قصد دارد تا داستان‌هایی را از تاریخ چین برای شائوفان بنویسد.
وانگ یکی از دست‌کم پنج آمریکایی بازداشت شده یا ناپدید شده در ایران است. دکترای وانگ بر حکمرانی قرن نوزدهم در آسیای مرکزی متمرکز بود و او اوایل سال ۲۰۱۶ با ویزای دانشجویی به ایران سفر کرد و مشکلی هم پیش نیامد. چند ماه بعد، وقتی قصد سفر به ایران را داشت، دلیلی برای نگرانی نبود. استفن کوتکین، مشاور آموزشی وانگ در دانشگاه پرینستون گفت: «او فردی در معرض خطر بالا نبود».
به همین دلیل وانگ در ماه مه سال ۲۰۱۶ به ایران بازگشت تا به تحقیق در آرشیوهای ایران و یادگیری زبان فارسی مشغول شود اما او این بار دستگیرَ محاکمه و زندانی شد.
- منبع: نیویورکر
نظرها
نظری وجود ندارد.