تلاش اروپا برای حفظ برجام: هنوز دیر نیست
وزیر خارجه بریتانیا هشدار داد که ایران یک سال با ساخت بمب هسته‌ای فاصله دارد. هدف وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل این است که راهی برای حفظ برجام بیابند.
وزیران خارجه اتحادیه اروپا دوشنبه ۱۵ ژوئیه/ ۲۴ تیر در بروکسل گرد آمدند با این هدف که راهی برای پایبندی تهران به این توافق با وجود خروج آمریکا از برجام بیابند. پیش از شروع اجلاس برخی وزیران خارجه کشورهای اروپایی در جمع خبرنگاران حاضر شدند. چکیده نظر آنها این بود: هنوز دیر نشده است.
استف بلاک وزیر خارجه هلند در ابتدای ورود به محل برگزاری نشست شورای وزیران خارجه اتحادیه اروپا در جمع خبرنگاران گفت:
«قطعاً از وضعیت در ایران نگران هستیم. حکومت ایران باید به تعهدات خود در برجام پایبند بماند». بلاک در پاسخ به این پرسش که آیا برجام در آستانه فروپاشی است، گفت: «امیدوارم که این‌طور نباشد. امیدوارم این‌طور نباشد. فکر می‌کنم هنوز خیلی دیر نشده، اما ایران واقعاً باید به تعهداتش پایبند بماند».
پکا هاویستو، وزیر خارجه فنلاند نیز در جمع خبرنگاران گفت:
«قطعاً مهم است که ایران به تمام قوانین برجام پایبند بماند. و قطعا ما از اخباری که در مورد غنی‌سازی و میزان آن منتشر شده و موارد دیگر، نگران هستیم.»
جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا پیش از ظهر دوشنبه در جمع خبرنگاران در بروکسل گفت:
«ایران حدوداً یک سال با ساخت بمب هسته‌ای فاصله دارد. در به روی حفظ توافق هسته‌ای در حال بسته شدن است اما هنوز دریچه‌ای برای زنده نگه داشتن این توافق باز است.»
ایران بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی تاکنون در دو گام تعهدات خود را در برابر برجام کاهش داده است. هانت گفت:
«ما به زودی به این موضوع را از طریق کمیسیون مشترک برجام که برای رسیدگی به مسائل مرتبط با نقض توافق از سوی هر یک از طرف‌ها تعریف شده است، بررسی می‌کنیم. ما به دنبال راهی برای برون رفت ایران از این وضعیت هستیم تا آنها به پایبندی کامل به تعهداتشان در توافق بازگردند زیرا ما به‌طور صریح گفته‌ایم که لازم است مفاد توافق اجرا شود.»
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه هفته گذشته امانوئل بون، دیپلمات ارشد خود را به تهران فرستاد تا در سفر دو روزه‌اش به تهران طرحی را با عنوان «توقف در برابر توقف» ارائه دهد که بر اساس آن ایران فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را در حد فعلی نگه دارد و در مقابل آمریکا تحریم‌های بیشتری را علیه ایران اعمال نکند. ایران اما با این طرح مخالفت کرد.
روز گذشته یکشنبه ۲۳ تیر / ۱۴ ژوئیه، ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران را در واکنش به با «تصمیم غلط آمریکا» در خروج از برجام، اقدامی اشتباه ارزیابی کرد و گفت افزایش تنش‌ها می‌تواند به رویدادهای ناگواری منجر شود. حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز روز یکشنبه موضع تهران را چنین عنوان کرد که اگر آمریکا تحریم‌ها را لغو کند و به توافق هسته‌ای بازگردد، آماده مذاکره خواهد بود. ترامپ هیچ واکنشی به بازگشت نشان نداده است اما مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به واشنگتن پست گفت: «این همان مسیر نازلی‌ست که جان کری و باراک اوباما در پیش گرفتند، و به برجام رسید. هم رئیس‌جمهوری و هم من معتقد هستیم آن توافق فاجعه‌بار بود.» ترامپ با وجود مذاکره در مورد ایران با مکرون، هفته گذشته اعلام کرد که ایران با تحریم‌های بیشتری روبه‌رو خواهد شد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز یکشنبه در نیویورک با اشاره به کشورهای اروپایی به صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت:
«اینکه اظهار علاقه و اعلام اراده کنید برای حفظ یک توافق بین‌المللی با اینکه آمادگی برای سرمایه‌گذاری داشته باشید، تفاوت جدی وجود دارد و اروپایی‌ها هنوز این را نشان نداده‌اند.»
اروپایی‌ها همچنان تلاش می‌کنند تا ساز و کار مالی ـ تجاری با ایران (اینستکس) را به‌اجرا بگذارند اما تحریم‌های آمریکا مانع از تجارت اروپا و ایران می‌شود و اینستکس فعلاً در حد مبادله مواد غذایی و دارو خواهد ماند، موضوعی که با مخالفت ایران مواجه شده و جمهوری اسلامی خواهان واریز پول ناشی از فروش نفت به این ساز و کار مالی است.
در حالی‌که مقام‌های ایرانی بارها این خواسته را مطرح کرده‌اند، دیپلمات‌های اروپایی از تهدیدهای آمریکا ابراز نگرانی می‌کنند.
یکی از دیپلمات‌های اروپایی به رویترز گفته است:
«توافق در آستانه اجراست. پیام روز دوشنبه (امروز)، اتحادِ اتحادیه اروپا را نشان خواهد داد اما به ایران روشن خواهد کرد که باید به راه گذشته (حفظ تعهدات برجامی) بازگردد. در حال حاضر هیچ چیز غیرقابل بازگشت نیست، بنابراین ما فرصت بیشتری برای دیپلماسی داریم.»
روز گذشته (یکشنبه) فرانسه، بریتانیا و آلمان در یک بیانیه مشترک بر حفظ برجام و تعهدشان نسبت به توافق هسته‌ای با ایران تأکید کرده و خواستار کاهش تنش‌ها و ازسرگیری مذاکرات با ایران شدند.
سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه دوشنبه ۱۵ ژوئیه/ ۲۴ تیر همزمان با برگزاری نشست وزیران خارجه کشورهای اروپایی درباره برجام در واکنش به بیانیه شامگاه گذشته فرانسه، آلمان و بریتانیا گفت: هرگونه انتظار از ایران برای بازگشت به برجام به طور یکطرفه غیرواقع‌بینانه است.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز دوشنبه ۲۴ تیر / ۱۵ ژوئیه در ابتدای ورود به محل برگزاری نشست شورای وزیران خارجه اتحادیه اروپا در جمع خبرنگاران گفت:
«ما از ایران می‌خواهیم مانند روزهای گذشته به اجرای کامل تعهدات خود در توافق هسته‌ای بازگردد».
موگرینی پیش‌بینی کرد که این جلسه طولانی‌ترین نشست شورای وزیران در پنج سال اخیر باشد.
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.