کارت سوخت: تصحیح الگوی مصرف یا مبارزه با قاچاق بنزین؟
روزانه هشت میلیون لیتر بنزین به طور قاچاق از کشور خارج می‌شود. کارت سوخت صرفاً می‌تواند دست دولت را برای اعمال مجازات مصرف‌کنندگان بازبگذارد.
از اول بهمن ماه، با بنزین لیتری ۷۰۰ تومان قیمت‌های داخلی به حدود ۹۰ درصد قیمت‌های منطقه رسیده است و مصرف‌کننده ایرانی برای مصرف بنزین تقریباً برابر مصرف‌کنندگانی که در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس زندگی می‌کنند، هزینه خواهد کرد.
از ۲۲ مرداد سال جاری در شهرهای بزرگ و پرجمعیت ایران، استفاده از کارت سوخت شخصی در پمپ بنزین‌ها ضرورت دارد. این رویه در آینده نزدیک در سایر شهرها نیز به اجرا درمی‌آید. استفاده از کارت‌های سوخت صرفاً برای تصحیح الگوی مصرف شهروندان مؤثر است و تأثیری در قاچاق سامان‌یافته سوخت ندارد. رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرده که روزانه هشت میلیون لیتر بنزین قاچاق می‌شود.
علی مویدی خرم‌آبادی رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اعلام کرد که از اواخر سال گذشته قاچاق بنزین به روزانه هشت میلیون لیتر رسیده است. بر اساس اعلام وزارت نفت، قیمت تولید داخلی هر لیتر بنزین ۳۵۰۰ تومان و قیمت فوب بنزین وارداتی (یعنی قیمت کالا تا لحظه تحویل روی کشتی که پایین‌ترین قیمت یک کالا است و بدون احتساب حمل و نقل محاسبه شده) ۴۹۹۹۳ ریال است. قاچاق هشت میلیون لیتر بنزین در روز به این معناست که ۲۰ میلیارد تومان از منابع مالی دولت (با احتساب قیمت تولید بنزین) و ۲۸ میلیارد تومان از این منابع (با احتساب قیمت فوب) هر روز از دست می‌رود. با این تفاصیل ضرری که دولت از قاچاق بنزین متحمل می‌شود، هر ماه ۶۰۰ میلیارد تومان و از ابتدای سال تاکنون ۳۰۰۰ میلیارد تومان بوده است.
عبدالرضا امینی، کارشناس ارشد حوزه انرژی به رسانه‌های داخلی گفته است که هدف دولت از استفاده اجباری از کارت سوخت در وهله نخست تصحیح الگوی مصرف و در وهله دوم شناسایی پرمصرف‌ها و اعمال مجازات‌هایی برای آنان بر اساس الگوی مصرف آب و برق است. هر دارنده کارت سوخت می‌تواند روزانه ۶۰ لیتر بنزین دریافت کند. به سبب مشکلات معیشتی، بیکاری، گرانی روزافزون و سقوط ارزش ریال به میزان ۷۰ درصد برخی از ساکنان مناطق مرزی از قاچاق سوخت گذران می‌کنند. قاچاق سوخت توسط مردمان خرده‌پا که در پی کسب مختصر درآمدی هستند، در مقایسه با قاچاق سازمان‌یافته سوخت بسیار ناچیز است. عبدالرضا امینی درباره تأثیر کارت سوخت بر قاچاق سازمان‌یافته بنزین به رسانه‌های داخلی گفت:
«عده‌ای هم هستند که سامان یافته و با تریلی یا شناور اقتصادی قاچاق می‌کنند، این نوع قاچاق به کارت بنزین ربطی ندارد، چه کارت سوخت باشد و چه نباشد کار خودش را میکند حتی داخل دریا لوله رد کرده‌اند و چند هزار لیتر سوخت به حوزه خلیج فارس با شناورها منتقل می‌کردند.»
کوروش کرم‌پور، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است که کارت سوخت تأثیری در قاچاق سازمان‌یافته سوخت ندارد:
«موضوع مد نظر مسئولان عالی‌رتبه نظام قاچاق‌های عمده است و توقع مردم هم در مورد کنترل این نوع از قاچاق است. کارت‌های سوخت در مورد این نوع از قاچاق تأثیری ندارد. به هرحال کارت‌های سوخت از نظر کارشناسان هم می‌تواند از نظر نوع مصرف سوخت نقش‌آفرینی کند و هم می‌تواند جلوی قاچاق سوخت را بگیرد البته تاثیر آن روی قاچاق در سطح حجم پایین است.»
به گفته این نماینده مجلس کارت‌های سوخت صرفاً می‌توانند اطلاعات لازم درباره الگوی مصرف شهروندان را در اختیار دولت قرار دهند. با اقدامات بعدی ممکن است دولت بتواند از طریق اعمال مجازات‌هایی الگوی مصرف را تصحیح کند:
«[با اجباری شدن کارت سوخت] مسئولان تصمیم‌گیرنده در موضوع توزیع سوخت و آنهایی که باید سوخت را تامین کنند می‌توانند به طور دقیق تشخیص دهند که سوخت در کجاها بیشترین مصرف یا کمترین مصرف را دارد و بر اساس آن می‌توانند برای جلوگیری از مصرف بی‌رویه و بی‌هدف برنامه‌ریزی کنند.»
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.