«بسیج از پایین، نه جلب حمایت از بالا»

دانشجویان دانشگاه تهران در نامه‌ای به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی از حبس دانشجویان انتقاد کرده اند و خواهان استعفای او شده اند. شماری از کسانی که اول مه، روز جهانی کارگر برای دفاع از حقوق کارگران به شکل مسالمت‌آمیز تجمع کردند، هنوز محبوس‌اند. فعالان عرب در جنوب و فعالان کرد در غرب و شمال غرب و فعالان بلوچ در جنوب شرق هدف دستگیری‌های امنیتی بوده‌اند. فعالان محیط زیست کماکان به زندان می‌افتند، حتی به خاطر دفاع از حقوق حیوانات. گزارشگر ویژه سازمان ملل می‌گوید ایران دوتابعیتی‌ها را به عنوان اهرم فشار در مذاکرات بین‌المللی دستگیر می‌کند. نه تنها فعالان نیشکر هفت‌تپه که حامیان آنها و معترضان به سرکوب‌شان نیز سرکوب می‌شوند. و این فهرست ادامه دارد.

در این شرایط به طور روزانه خبرهای دستگیری و زندانی‌شدن معلم، روزنامه‌نگار، روشنفکر، کارگر، کنش‌گر، نویسنده، و به طور کلی، معترضان به تبعیض در تمام جنبه‌های آن منتشر می‌شوند. در هیاهوی این همه بازداشت و با وجود چتری از سرکوب سنگین بر فراز جامعه، حمایت موثر از زندانیان سیاسی یک مسأله پیچیده اما فوری است.

«زمانه» از شماری از فعالان داخل و خارج ایران برای پرداختن به این مسأله نظرخواهی کرد.

«چگونه می‌توان به شکلی موثر از زندانیان سیاسی حمایت کرد و شیوه‌های حمایت از آنها را ارتقا داد؟» پاسخ «کمیته عمل سازمانده کارگری» به پرسش «زمانه» را در ادامه بخوانید.

دانشجویان دانشگاه تهران در نامه‌ای به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی از حبس دانشجویان انتقاد کرده اند و خواهان استعفای او شده اند. شماری از کسانی که اول مه، روز جهانی کارگر برای دفاع از حقوق کارگران به شکل مسالمت‌آمیز تجمع کردند، هنوز محبوس‌اند. فعالان عرب در جنوب و فعالان کرد در غرب و شمال غرب و فعالان بلوچ در جنوب شرق هدف دستگیری‌های امنیتی بوده‌اند. فعالان محیط زیست کماکان به زندان می‌افتند، حتی به خاطر دفاع از حقوق حیوانات. گزارشگر ویژه سازمان ملل می‌گوید ایران دوتابعیتی‌ها را به عنوان اهرم فشار در مذاکرات بین‌المللی دستگیر می‌کند. نه تنها فعالان نیشکر هفت‌تپه که حامیان آنها و معترضان به سرکوب‌شان نیز سرکوب می‌شوند. و این فهرست ادامه دارد.

در این شرایط به طور روزانه خبرهای دستگیری و زندانی‌شدن معلم، روزنامه‌نگار، روشنفکر، کارگر، کنش‌گر، نویسنده، و به طور کلی، معترضان به تبعیض در تمام جنبه‌های آن منتشر می‌شوند. در هیاهوی این همه بازداشت و با وجود چتری از سرکوب سنگین بر فراز جامعه، حمایت موثر از زندانیان سیاسی یک مسأله پیچیده اما فوری است.

«زمانه» از شماری از فعالان داخل و خارج ایران برای پرداختن به این مسأله نظرخواهی کرد.

▪️ ما برای کارزارهای دفاعی شروطی قائل هستیم:

۱- زندان‌های جمهوری اسلامی مملو از زندانیان سیاسی است، اما تنها تعداد انگشت‌شماری امتیاز داشتنِ «کارزارهای دفاعی» را پیدا می‌کنند. عموماً جناح‌های سیاسی که دست بالا را در رسانه‌ها دارند تعیین می‌کنند که چه کسانی چهرۀ شاخص کارزارهای دفاعی شوند و چه کسانی حذف. به این اعتبار «چهره‌سازی» از زندانیان سیاسی هم مثل تمام حوزه‌های دیگر خودش میدان یک نبرد سیاسی است. برای همینست که ما مجبوریم حتی در کارزارهای دفاعی هم دنباله‌رو نباشیم و فاکتورهایی مثل میزان ادای سهم فرد زندانی در جنبش اعتراضی، مترقی بودن مواضعش، استقلالش از جناح‌های حاکم و غیره را در چهره‌ کردن وی لحاظ کنیم.

۲- نقطۀ اتکای هر کارزار دفاعی باید بر بسیج از پایین باشد، نه جلب حمایت از بالا.

تمام جناح‌های حاکم دستشان به جنایت آلوده است و اشارۀ گهگاهی فلان نمایندۀ مجلس یا مقام حکومتی به مسألۀ زندانیان، صرفاً کارکرد تبلیغاتی دارد؛ همین قاعده در مورد رقبای آمریکایی-اروپایی‌شان هم صادق است و «حقوق بشر» برایشان تنها ابزار امتیازگیری و معامله است. وگرنه کارنامۀ آن‌ها در تجهیز ج.ا به آخرین فناوری‌های شناسایی، شنود، داروهای اعتراف‌گیری و... برکسی پوشیده نیست. از همین‌رو ما باید مؤتلفان و حامیان زندانی سیاسی را از میان توده‌های همان جنبشی پیدا و بسیج کنیم که فعالیت وی رو به آن‌ها بوده‌است.

۳- هر کارزار دفاعی باید متناسب با سطح دست‌اندازی حکومت باشد. طومارنویسی و بیانیه‌نویسی هیچ تناسبی با تعرض‌های ج.ا ندارد. پس دفاع ما هم باید خصلت «تهاجمی» بگیرد و حکومت را زخمی و مستهلک کند. این مستلزم آنست که کمپین‌ها را از حوزۀ هشتگ‌سازی مجازی بیرون بکشیم و به برگزاری آکسیون‌های مقطعی در مترو، خیابان، محیط کار و دانشگاه گره بزنیم. این فعالیت‌ها ولو برای دقایقی هم که شده جوّ اختناق را در فضاهای عمومی می‌شکنند و برای حکومت هزینه‌سازند. خصوصاً اگر به شیوه‌ای اجرا شوند که شناسایی و دستگیری مجریانش بخاطر رعایت مخفیکاری ناممکن شود. پخش اعلامیه و دیوارنویسی و غیره همگی جزوی از همین تاکتیک‌های تعرضیِ دفاعی‌اند.

در خارج از کشور هم این نوع فعالیت‌ها می‌تواند از تعرض به سفارت‌های ج.ا گرفته تا اشغال نشست‌ها و کنفرانس‌های کارگری، محیط زیستی، زنان و غیره متغیر باشد.

۴- امسال ما در دفاع از زندانیان دو چالش جدی داریم: هم بازداشت‌ها گسترده‌تر شده‌اند و هم دغدغه‎های معیشتی، مانعی بر سر توده‌ای‌شدن کارزارها. بنابراین باید کارزارهای دفاعی را هرچه بیشتر به مسائل روز جامعه پیوند بزنیم تا منزوی نشوند. یعنی کارزارهای دفاعی نه به شکل فعالیت در خود، بلکه با دخالت در حوزه‌های مختلف (محیط زیست، زنان، کارگری و غیره) تلفیق و ادغام شوند.