هند و پاکستان: تنش‌زدایی با قراردادی در مورد یک گذرگاه مرزی

وزارت خارجه پاکستان اعلام کرد که قرار است به زودی، در هفته‌های آتی قراردادی بین این کشور و هند درمورد یک گذرگاه مرزی برای رفت و آمد آزادانه زائران سیک‌ به امضای طرفین برسد. نخستین نشانه از تنش‌زدایی بین دو کشور بعد از لغو خودمختاری کشمیر. همزمان دولت هند اعلام کرد که خطوط تلفن و اینترنت در کشمیر هند مجدداً وصل شد.

شامگاه گذشته یک هیأت هندی و پاکستانی در گذرگاه مرزی «کارتاپور» با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند. این گذرگاه مرزی سال گذشته افتتاح شد اما بعد از لغو خودمختاری کشمیر هند در اوایل مرداد سال جاری توسط دولت ملی‌گرای مودی، تنش بین پاکستان و هند مجدداً بالا گرفت و این گذرگاه هم مسدود شد.

وزارت خارجه پاکستان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که اکنون قرار است به زودی گذرگاه مرزی «کارتاپور» برای رفت و آمد آزادانه زائران سیک مجدداً باز شود. مقدس‌ترین مکان در دین سیک در کارتاپور قرار دارد.

هیأت وزیران هند آذر سال گذشته با احداث جاده‌ای بین‌المللی به سمت مرز گورداسپور در ایالت پنجاب هند و در نزدیکی مرز پاکستان موافقت و ساخت آن را تصویب کرد. این جاده سفر زائران سیک را به شهر کارتاپور در پاکستان را تسهیل می‌کند. دولت هند درخواستی را هم برای طرف پاکستانی ارسال کرد تا آنها هم آن سوی مرزساخت این جاده را تا شهر کارتاپور و معبد «گوردوارا دربار صاحب» ادامه دهند. عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان سال گذشته در مراسم افتتاحیه این گذرگاه با اشاره به بحران کشمیر از گفت‌وگوی بین دو کشور استقبال کرده بود.

پس از لغو خودمختاری ایالت مسلمان‌نشین جامو و کشمیر،  دولت هند شبکه‌های تلفن همراه و اینترنت را در سرینَگار، بزرگ‌ترین شهر این ایالت قطع و تجمعات عمومی را ممنوع کرد. پیش از این، بر اساس قانون اساسی به جامو و کشمیر به‌عنوان یکی از ایالت‌های هند اجازه داده می‌شد تا به صورت خودمختار قوانین مجزا وضع کند. خرید املاک در این ایالت توسط افراد خارج از جامو و کشمیر نیز ممنوع بود. این قانون نیز لغو شد و روابط بین هند و پاکستان مجدداً بحرانی شد.

با بازگشایی گذرگاه مرزی «کارتاپور» از روابط بین هند و پاکستان در بحران کشمیر تنش‌زدایی می‌شود. پنحشنبه ۱۴ شهریور/ ۵ سپتامبر دولت هند اعلام کرد خطوط تلفن و اینترنت در کشمیر هند مجدداً وصل شده است.

به این ترتیب سرویس خطوط تلفن از جمله گوشی‌های تلفن همراه و تلفن‌های ثابت مجدداً در کشمیر وصل شد. دولت هند اعلام کرده بود اجرای این اقدامات موقتی و برای جلوگیری از تجمعات غیر قانونی و بروز ناآرامی در واکنش به لغو خودمختاری جامو و کشمیر ضروری بود. محدودیت‌های تردد هم از شنبه گذشته لغو شدند. رسانه‌های هند به نقل از مقامات این کشور اعلام کرده‌اند مدارس و کالج‌های کشمیر از هفته آینده بازگشایی می‌شوند.

پاکستان یک ماه پیش سفیر هند در اسلام‌آباد را اخراج و روابط تجاری با دهلی‌نو را به تعلیق درآورد. وزارت خارجه آمریکا پاکستان و هند را به «آرامش و خویشتن‌داری» دعوت کرده و از آن‌ها خواسته بود وارد گفت‌وگوی مستقیم بشوند و از تنش‌ها بکاهند. علاوه بر پاکستان، چین هم به اقدام دولت هند مبنی بر لغو امتیازات ایالت مسلمان‌نشین جامو و کشمیر معترض است.

 بیشتر بخوانید: