اسرائیل: تقلای نتانیاهو برای بقای سیاسی

روون ریولین، رئیس جمهوری اسرائیل یکشنبه با رهبران دو حزب بزرگ اسرائیل ملاقات می‌کند. این ملاقات برای مشخص کردن نخست وزیر آینده اسرائیل برگزار می‌شود اما ممکن است از دل آن انتخابات دیگری بیرون بیاید. سناریوهای موجود از احتمال پایان یافتن دوران نتانیاهو خبر می‌دهند.

نتایج نیمه‌قطعی انتخابات اسرائیل که روز سه‌شنبه ۱۹ سپتامبر/۲۸ شهریور منتشر شد نشان داد بنی گانتس، رهبر حزب «سفید و آبی» ۳۳ کرسی از ۱۲۰ کرسی کنست (مجلس) را از آن خود کرده است و حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو با تصاحب ۳۱ کرسی در جایگاه دوم ایستاده است. رقابت نزدیک دو حزب بزرگ اسرائیل به تمدید بحران سیاسی این کشور منجر شده است. در وضعیت کنونی هیچ یک از این احزاب، حتی در صورت جلب حمایت احزاب کوچکتر و متحدانشان قادر نخواهند بود اکثریت کنست را به‌دست بیاورند و دولت اکثریت تشکیل دهند.

در این شرایط روون ریولین، رئیس جمهوری اسرائیل عصر یکشنبه ۲۲ سپتامبر/۳۱ شهریور با نتانیاهو و گانتس  ملاقات می‌کند تا اسرائیل را از بن‌بست موجود خارج کند یا با احتمال برگزاری سومین انتخابات در کمتر از یک سال مواجه شود. خبرگزاری فرانسه به نقل از او نوشت:

«یک دولت با ثبات، باید از ائتلاف احزاب لیکود و "سفید و آبی" تشکیل شود»

ریولین در دولت اسرائیل نقشی تشریفاتی را بازی می‌کند اما مسئول انتخاب گزینه‌ای ست که به اعتقاد او بهترین شانس را برای تشکیل دولت دارد. در حالت معمول و به صورت سنتی این تصمیم‌گیری به انتخاب رهبر حزبی که بیشترین کرسی‌ها را از آن خود کرده منجر می‌شود اما نتایج نزدیک انتخابات اخیر وضعیت بغرنجی را ایجاد کرده است.

دفتر ریولین اعلام کرد اگر گفتگوهای روز یکشنبه بدون نتیجه بماند، او از نتانیاهو و گانتس خواهد خواست مذاکرات بیشتری داشته باشند. رئیس جمهوری باید تا ۲ اکتبر یکی از کاندیداها را انتخاب کند و نخست وزیر تا ۶ هفته فرصت خواهد داشت که تشکیل کابینه دهد. اگر او موفق نشود رئیس جمهوری می‌تواند کاندیدای دیگر را موظف به تشکیل کابینه کند اما این پروسه می‌تواند معلق شده و انتخابات تازه‌ای برگزار شود.

ریولین اما اعلام کرده که  آنچه در توانش است را انجام خواهد داد تا از سناریوی پرهزینه‌ انتخابات جلوگیری شود. سناریویی که صحنه سیاسی اسرائیل را تا سال ۲۰۲۰ فلج خواهد کرد اما بسیار محتمل به‌نظر می‌رسد.

سردبیر روزنامه تایمز آو اسرائیل در این‌باره می‌گوید اگر این (انتخابات دوباره) راهی باشد که نتانیاهو آن را به عنوان آخرین شانس بقای خود ببیند و گانتس تصور کند که از طریق آن می‌تواند قدرت بیشتری به‌دست بیاورد، مجبور می‌شویم دوباره همه این روند را طی کنیم.

تقلای نتانیاهو برای ماندن در قدرت

نخست وزیر اسرائیل از بیم شکست و کنار رفتن از قدرت، از رقیب خود درخواست کرد که برای تشکیل یک دولت اتحاد به او بپیوندد و به صورت ضمنی اشاره کرد که ممکن است مقام نخست وزیری را با بنی گانتس شریک شود.

پیشتر نیز در نیمه‌های دهه ۱۹۸۰ اسحاق شامیر و شیمون پرز به صورت مشترک هر کدام به مدت دو سال نخست وزیر اسرائیل بودند. با این وجود گانتس درخواست نتانیاهو را رد کرد و اعلام کرد حزب او بیشترین کرسی‌ها را از آن خود کرده و بنابراین شخص او باید نخست‌وزیر دولت بعدی باشد. گانتس همچنین هشدار داد که اجازه نمی‌دهد چیزی به او دیکته شود.

در مرکز این بن‌بست نام اویگدور لیبرمن، راستگرای افراطی و ناسیونالیت و رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» به چشم می‌خورد. حزب او ۸ کرسی را از آن خود کرده اما او از ائتلاف با احزاب یهودی خودداری می‌کند. ائتلاف اقلیت عرب نیز می‌تواند در این زمینه نقش مهمی را ایفا کند. آن‌ها به سومین ائتلاف بزرگ کنست تبدیل شده‌اند و اعلام کرده‌اند که ممکن است از گانتس حمایت کنند اما حتی در این صورت نیز گانتس نخواهد نتوانست اکثریت مطلق کنست را به‌دست بیاورد.

جادوی باطل

نتانیاهو به‌رغم دوران طولانی ۱۰ ساله نخست‌وزیری و اشتهار به «جادوگری در سیاست»، وارد مبارزه سختی شده است. او پنج‌شنبه در یک پیام تصویری به شکست طرح انتخاباتی‌اش اذعان کرد و گفت قصد داشته دولتی دست راستی تشکیل دهد اما نتایج انتخابات حاکی از ناممکن بودن چنین اتفاقی ست.

رسانه‌های اسرائیل هم از خاتمه احتمالی دوران او می‌گویند. آنشل ففر، نویسنده بیوگرافی نتانیاهو در این‌باره گفت: «جادوی نتانیاهو باطل شده است».

ناتوانی نتانیاهو در تشکیل دولت موجب برگزاری دو انتخابات در پنج‌ماه گذشته شده است. او در دور قبل نیز حاضر نشد به رقیبان خود شانس تشکیل کابینه را بدهد و با اصرار بر انحلال کنست، موجب برگزاری انتخابات شد تا شانس دوباره‌ای  را برای خود دست و پا کند. قماری که اکنون کار را برای او سخت‌تر کرده و احتمال کنارگذاشته‌شدن از دولت بعدی را بالا برده است.

از سوی دیگر او باید به فاصله دو هفته از جلسه با رئیس جمهوری، برای پاسخ به اتهام فساد اقتصادی در دادگاه حاضر شود. به‌دست آوردن اکثریت در کنست اما می‌تواند به او، که هر اتهامی را رد کرده، مصونیت قضایی بدهد.

 در مجموع چهار پرونده فساد مالی تحت عنوان پرونده‌های ۱۰۰۰، ۲۰۰۰، ۳۰۰۰ و ۴۰۰۰ علیه نخست‌وزیر اسرائیل مطرح است. نتانیاهو در پرونده ۴۰۰۰ متهم است که به شائول ایلوویچ مالک شرکت «بِزِک» میلیون‌ها دلار تسهیلات مالی پرداخت کرده با این قصد که پایگاه خبری «واللا» وابسته به این سرمایه‌دار اسرائیلی از او حمایت رسانه‌ای کند. در پرونده ۱۰۰۰ نتانیاهو متهم شده که از بازرگانان خارجی هدایای غیرقانونی دریافت کرده و سرانجام نتانیاهو در پرونده ۲۰۰۰ نیز متهم به زد و بند با روزنامه «یدیعوت آحارونوت» شده که روزنامه «اسرائیل هیوم» تحت فشار قرار گیرد.

در همین زمینه: