«جنگهای مضحک بیپایان» شمال سوریه: چه شد، چه خواهد شد؟
تاثیر حمله قریبالوقوع ترکیه بر ساکنان مناطق شمال شرقی سوریه چه خواهد بود، و در جهان چه واکنشهایی برمیانگیزد؟
آنکارا اعلام کرده است که میخواهد با ایجاد یک «منطقه امن» در راستای مرز شمال شرقی سوریه، به عمق ۳۰ کیلومتر، «تروریستها» را دور نگه دارد. همزمان با اوج گرفتن تهدیدهای ترکیه، نیروهای آمریکایی از مناطق تل ابیض و رأسالعین در سوریه عقبنشینی کردند. دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا با اعلام پایان دخالت کشورش در «جنگهای مضحک بیپایان»، بیطرفی نیروهای آمریکایی در جنگ احتمالی میان دو متحد آمریکا، ترکیه و نیروهای سوریه دموکراتیک، را اعلام کرد.
در آخرین تحولاتِ رونده به سوی جنگی دیگر در سوریه، غروب سهشنبه ۱۶ مهر/ ۸ اکتبر ارتش ترکیه به منظور آغاز عملیات نظامی خود در شمال سوریه، روستاها و مناطق ترکیهای مقابل شهر «تل ابیض» را تخلیه کرد. همچنین پارلمان ترکیه، شامگاه سهشنبه، مدت لایحه اعطای مجوز به رئیسجمهوری برای صدور فرمان عملیات نظامی در خارج از مرزهای خود را به مدت یک سال تا ۳۰ اکتبر سال ۲۰۲۰ تمدید کرد. حمله ترکیه ممکن است هر زمانی رخ دهد.
تاثیر حمله قریبالوقوع ترکیه بر ساکنان مناطق تحت کنترل کردها در شمال شرقی سوریه چه خواهد بود، و بازتاب این اخبار در رسانهها و افکار عمومی جهان چگونه بوده است؟
دلایل حمله نظامی «پیشگیرانه» ترکیه چیست؟
▪️«منطقه امن»
ترکیه از مدتها پیش خواستار ایجاد «منطقه امن» در شمال سوریه شده بود. دولت این کشور قصد دارد با ایجاد این منطقه حائل یگانهای مدافع خلق (ی پ گ) شاخه نظامی حزب اتحاد دموکراتیک کردهای سوریه (پ ی د) را از مرزهای خود دور نگه دارد. شبهنظامیان کرد از سال ۲۰۱۲ شمال سوریه را تحت کنترل خود دارند. ترکیه یپگ را یک «سازمان تروریستی» و وابسته به حزب کارگران کردستان (پ ک ک) میداند که سالها با دولت ترکیه در جنگ بوده است.
هرچند ترکیه و ایالات متحده و چند کشور دیگر پ ک ک را در فهرست گروه های تروریستی قرار داده اند، این حزب در فهرست سازمان های تروریستی سازمان ملل نیست. اتحادیه اروپا نیز علی رغم حکم دادگاه عمومی این اتحادیه برای خارج کردن پ ک ک از فهرست گروه های تروریستی (آوریل ۲۰۰۸)، هنوز این حزب را در فهرست تروریستی خود دارد. پ ی د اما تنها در فهرست تروریستی ترکیه قرار دارد.
▪️اسکان یک تا دو میلیون پناهجو
هدف دیگر ترکیه اسکان بخشی از پناهجویان این کشور در این منطقه به اصطلاح «امن» است. آنکارا اعلام کرده است که ۱۴۰ روستا و ۱۰ شهر برای اسکان یک میلیون نفر (تا دو میلیون نفر) از پناهجویان سوری ساکن ترکیه ساخته خواهد شد. در حال حاضر ترکیه میزبان ۳,۶ میلیون پناهجوی سوری است، و اروپا را تهدید کرده که در صورت عدم حمایت از طرح ایجاد «منطقه امن» مرزهای خود برای عبور مهاجران به اروپا را باز خواهد کرد. مردم ترکیه هر چه بیشتر از سیاست کشورشان در قبال پناهندگان احساس ابراز نارضایتی میکنند. اردوغان با این مانور میخواهد به این احساسات پاسخ دهد.
منطقه شمال شرق سوریه به لحاظ وسعت پنج برابر وسعت کشور لبنان است و ۴۰۰ کیلومتر مرز مشترک با ترکیه دارد.۸۰ درصد منابع طبیعی سوریه به طور عمده شامل نفت، گاز، آب و گندم در این منطقه واقع شده. جمعیت این منطقه ساکنان منطقه خودمختار شمال شرقی سوریه حدود پنج میلیون نفر است. دستگاه اداری منطقه خودمختار حدود ۶۰ هزار نیروی دموکراتیک سوریه، ۳۰ هزار افسر پلیس، و ۱۴۰ هزار کارمند را در خدمت دارد.
آیا نیروهای سیاسی داخل ترکیه موافق حمله هستند؟
دو حزب اپوزیسیون اصلی ترکیه روز گذشته اقدام دولت برای عملیات فرامرزی یکجانبه علیه نیروهای کرد در شمال سوریه را محکوم کردند. معاون حزب جمهوریخواهان خلق ترکیه گفته بود که «هدف اصلی برای امنیت سوریه پایان دادن فوری به جنگ و ایجاد صلح است.» حزب جمهوریخواهان خلق با ارائه یک برنامه ۲۵ مادهای برای سوریه در یک کنفرانس مطبوعاتی دوشنبه هشدار داد که ترکیه ممکن است در صورت اقدام نظامی یکجانبه، دچار جنگی بیپایان شود.
حزب دموکراتیک خلقها نیز اعلام کرده بود که عملیات ترکیه «بدترین تهدید و اشتباهترین گام» است و تاکید کرده که سوریه نیاز دارد از این جنگ طولانی خلاصی یابد. این حزب در بیانیه خود اقدام احتمالی ارتش ترکیه را در جهت تغییر جمعیتی منطقه کردنشین شمال شرقی سوریه دانست، و رهبر این حزب، گیران اوزکان به خبرگزاری روداو گفت که اقدام ترکیه به کردهای سوریه محدود نمیشود، و کردهای عراق، ایران و ترکیه را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. او افزود که سیاست دولت ترکیه در مقابله با کردها در کردستان ترکیه نیز اجرا شده است.
با وجود این مخالفتها پارلمان ترکیه مجوز عملیات فرامرزی از سوی ارتش این کشور را شامگاه سهشنبه به مدت یک سال تمدید کرد.
آیا سیاست آمریکا در سوریه تغییر کرده است؟
سیاست آمریکا در سوریه در جهت عدم مداخله پیش میرود. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در توئیتی گفت که زمان خارج شدن از این «جنگ مضحک» فرا رسیده است. با این حال بعد از اعلام خبر عقبنشینی نیروهای آمریکایی از سوی واشنگتن و در پاسخ به انتقادها، ترامپ موضعی مبهم و دوپهلو گرفته است. او که یک سال پیش کردها را «متحدان» کلیدی در جنگ داعش، و در زمان کارزارهای انتخاباتی آنها را «جنگاورانی معرکه» خوانده بود، در نشستهای خبری دوشنبه از یک سو آنها را «تروریستهایی» در حال جنگ با دولت ترکیه معرفی میکرد و از سوی دیگر به آنکارا هشدار میداد که اگر «غیرانسانی» عمل کند، به تحریم فلجکننده اقتصادی گرفتار خواهد شد.
ترامپ پس از اعلام خبر خروج نیروهای آمریکایی از ترکیه توئیتهای مایکل دوران، پژوهشگر ارشد امور خاورمیانه در اندیشکده هادسون در واشنگتن را بازنشر کرد که در توجیه عمل ترامپ بود. ترامپ در نشستهای خبری متعاقب نکته هایی را برای توجیه اقدامش بازگو می کرد که نکته های تکرارشونده در تحلیلهای دوران است.
دوران، تحلیلگری نزدیک به دولت ترکیه است. برای نمونه، او کمتر از یک ماه پیش در نشستی درباره روابط آمریکا و ترکیه سه سال پس از کودتای ناموفق ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ در واشنگتن سخنران همایشی بود که دفتر ریاستجمهوری ترکیه آن را سازماندهی کرده بود. دوران از ابتدا با همکاری با کردهای سوریه مخالف بود و اوباما را به راه انداختن جنگ بین ترکیه و کردهای سوریه به دلیل حمایت از کردها متهم میکرد. (۹)
دونالد ترامپ پیشتر نیز ساز خروج از سوریه را زده بود. او دسامبر گذشته نیز خواهان خروج کامل نیروهای آمریکایی از سوریه شد، اما این تصمیم با مخالفت پنتاگون و مقامات دیپلماتیک و اطلاعاتی موجه شد.
برای ایالات متحده، یگانهای مدافع خلق کرد یک متحد بلندمدت مهم در مبارزه علیه داعش بوده اند. با این وجود، از اوایل اوت، ترامپ و اردوغان بر سر ایجاد «منطقه امن» به توافق رسیدند. این بار خروج نیروهای ایالات متحده چراغ سبزی به تهاجم ترکیه است و نشان میدهد که آمریکاییها سد راه جنگ نظامی قریبالوقوع نخواهد شد.
اما سیاست ترامپ نیز همچون اردوغان انگیزههایی پوپولیستی دارد. او گفته که هدفش از خارج کردن ارتش آمریکا پایان دادن به دخالت این کشور در «جنگهای بیپایان» است. یکی از شعارهای انتخاباتی ترامپ نیز پایان مداخله ارتش کشورش در جنگهایی بوده که مردم آمریکا را منتفع نمیکند.
▪️غافلگیری دموکراتها و جمهوریخواهان
تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای آمریکا از سوریه دموکراتها و جمهوریخواهها را همزمان غافلگیر کرد. به خصوص، شدت و وضوح انتقاد جمهوریخواهان از این طرح او بیسابقه بود. عملاً همه سیاستمداران جمهوریخواه در زمینه روابط خارجه و امنیت هشدار داده اند که به لطف ترامپ ارتش ترکیه میتواند اکنون به شمال سوریه حمله کند. از دید کارشناسان سیاست خارجه آمریکا، با این تصمیم، اعتماد متحدان واشنگتن خدشهدار میشود، و استراتژی آمریکا در خاورمیانه و امنیت این کشور در بلندمدت در معرض آسیب حملات تروریستی قرار میگیرد. (۱)
تصمیم رئیسجمهوری آمریکا برای عقبنشینی علیه توصیه مقامات ارشد پنتاگون و وزارت خارجه بود که در نظر داشتند ارتشی کوچک را در شمال شرقی سوریه برای انجام عملیات علیه داعش حفظ کنند. این ارتش کوچک برای موازنه نیروها در سوریه علیه روسیه و ایران نیز ضرورت دارد. (۳)
میچ مککانل، رهبر اکثریت جمهوریخواهان سنا از رئیسجمهوری کشورش خواست که «رهبری» آمریکا در سوریه را اثبات کند و ارتش را در آنجا نگه داد. او گفت که ایران، رژیم اسد، و داعش از خروج نیروهای آمریکا منتفع میشوند. (۲)
در عین حال بسیاری از کارشناسان سوریه از اقدام کاخ سفید انتقاد کرده و گفته اند که رها کردن متحدان کرد به طولانی شدن جنگ هشتساله سوریه منجر خواهد شد و کردها را نیز وادار میکند که با روسیه و دولت بشار الاسد متحد شوند تا جلوی ارتش بسیار قوی و مجهز ترکیه را بگیرند. (۳) کردهای سوریه در واکنش به تصمیم آمریکا سه شنبه اعلام کردند که گزینه مذاکره با رژیم اسد و روسیه را بررسی میکنند.
نیکی هیلی، سفیر سابق ایالات متحده در سازمان ملل نیز که یک جمهوریخواه است گفته که رها کردن کردها به عنوان یک متحد مهم برای شکست داعش اشتباه است. به نظر او «باید همیشه با متحدانمان باشیم، اگر انتظار داریم که آنها نیز با ما بمانند.» (۱)
لیندسی گراهام، از دوستان وفادار رئیسجمهوری نیز این تصمیم را «کوتهبینانه و غیرمسئولانه» خواند. گراهام اعلام کرد که یک قطعنامه مشترک از سوی جمهوریخواها و دموکراتهای سنا صادرخواهد شد که خواستار تغییر تصمیم رئیسجمهوری است. (۱)
برخی رسانهها تصمیم شگفتیآور ترامپ را وسیلهای برای منحرف کردن توجهات از مسئله اوکراین و خظر استیضاح خود میدانند. ظاهراً این اقدام موفق نبوده است. زیرا حالا برای دوستان جمهوریخواه او نیز سیاست واشنگتن در قبال سوریه، بهانهای برای دل کندن از ترامپ شده است. از طرف دیگر اقلیت منتقد ترامپ در حزب جمهوریخواه از جمله میت رامنی انگیزه بیشتری برای ایجاد حرکتی ضد ترامپی در درون این حزب پیدا کرده اند. (۱)
کردهای سوریه چه واکنشی نشان دادند؟
نیروهای سوریه دموکراتیک (SDF) از واکنش ترامپ غافلگیر شدند و هزاران تن از مردم ساکن منطقه خودمختار شمال شرقی سوریه علیه حمله نظامی برنامهریزیشده ترکیه تظاهرات کردند. مصطفی بالی، سخنگوی اتحاد نیروهای دموکراتیک سوریه گفت که خروج نظامیان آمریکایی موجب «از بین رفتن اعتماد به واشنگتن و همکاری میان SDF و ایالات متحده خواهد شد.» (۱)
پیش از این نیروهای دموکراتیک سوریه حسن نیت خود در قبال ترکیه را نشان دادند. مظلوم کوبانی، از فرماندهان نیروهای سوریه دموکراتیک بهار امسال گفته بود که یگانهای مدافع خلق کرد پیشنهاد دادهاند که نیروهای نظامی خود را پنج کیلومتر از منطقه مرزی (به استثنای شهرهای پرجمعیت نظیر قامشلی) عقب برانند، و نیروهای محلی خودگرادان وابسته به «دستگاه اداری خودمختار» همراه با نیروهای ائتلاف به مرزبانی ادامه دهند. اما با جدیتر شدن تصمیم ترکیه به تهاجم نظامی، نیروهای دموکراتیک سوریه دیروز دوشنبه در بیانیهای اعلام کردند که وظایف خود برای کاهش تنشها با ترکها را انجام داده، اما ایالات متحده از این وظایف شانه خالی کرده است. در این بیانیه آمده که حمله ترکیه همه پیشرفتهای اخیر در جهت ایجاد امنیت در منطقه را بر هم زده است؛ امنیتی که بعد از مبارزه طولانی با داعش مستقر شد. این گروه همچنین از نیروهای کرد خواسته تا از «خانه خود در برابر حمله ترکیه» دفاع کنند. (۳)
در نهایت این احتمال وجود دارد که در صورت ادامه بیتفاوتی آمریکا به سرنوشت نیروهای تحت حمایت خود، دستگاه اداری خودگردان به روسیه و دولت سوریه روی بیاورند. ژنرال مظلوم کوبانی عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه اعلام کرد که همکاری با اسد یکی از گزینههایی است که کردهای شمال سوریه آن را بررسی میکنند.
نهادهای مردمنهاد که با برخی گروههای فعال در داخل سوریه در تماس هستند، از ترس و دلهره مردم منطقه شمال شرقی سوریه خبر میدهند. اغلب ساکنان در حال تهیه مواد غذایی، و دارو هستند. (۵) شبکه خبری «الجزیره» نیز بهنقل از منابع محلی سوریه نوشته است که شهروندان کرد ساکن شمال شرقی سوریه میخواهند در برابر حمله نظامی ترکیه به این منطقه زنجیره انسانی تشکیل دهند و مانع از ورود ارتش ترکیه شوند. مردم کرد در سنین مختلف «چادرهای بزرگی» برپا کرده و تجمع خود را در شهرهای رأسالعین، تل ابیض و کوبانی آغاز کردهاند.
آیا پناهجویان سوری ساکن ترکیه خواهان اسکان مجدد در «منطقه امن» هستند؟
گفته میشود که بسیاری از پناهجویان سوری مایل به استقرار در منطقه حائل پیشنهادی نیستند، و به همین خاطر اسکان دوباره این پناهجویان در «منطقه امن» پیشنهادی ترکیه آسان نخواهد بود.
بسیاری از پناهجویان سوری با توجه به تاریخی که پشت سر خود گذاشته اند، نمیخواهند بار دیگر در میانه جنگی دیگر، این بار میان کردها و ترکیه گرفتار شوند.
در دراز مدت نیز استقرار پناهجویان عمدتاً عرب در مناطق کردنشین چشماندازها برای استقرار امنیت در منطقه را خدشهدار کرده است.
فابریک بالانشه، پروفسور جغرافیا که ده سال در سوریه و لبنان سپری کرده است گفت که مستقر شدن یک میلیون پناهجوی عمدتاً عرب در منطقه عمدتاً کرد به تغییر اساسی در بافت جمعیتی منطقه منجر خواهد شد. به همین خاطر احتمال به وجود آمدن نزاع با مردم محلی کرد بالا است.
حسن اونا، کارشناس سیاسی از دانشگاه مالتپه معتقد است که بسیاری از پناهجویان سوری از قسمتهای دیگر کشور مهاجرت کرده اند و نمیخواهند در زمین مردمی دیگر مستقر شوند. طبق قوانین بینالمللی، نمیتوان پناهجویان را وادار به چنین کاری کرد. (۱)
خطر بازگشت داعش چقدر جدی است؟
هزاران جنگجوی داعش و خانوادههای آنها در زندانها و اردوگاههایی در منطقه تحت کنترل کردها نگهداری میشوند. تنها نزدیک به ۷۴ هزار زن و کودک از خانوادههای جنگجویان داعش در اردوگاه بدنام الهول به سر میبرند و ۴۰۰ سرباز نیروهای دموکراتیک سوریه از این اردوگاه که بستری برای شکوفایی دوباره ایدئولوژی اسلامگرای افراطی محسوب میشود، محافظت میکنند. جنگ میان ترکیه و کردها موجب تضعیف نیروهای کرد میشود که همین حالا نیز به سختی میتوانند امنیت اردوگاهها و زندانها را تامین کنند. (۶) و (۳)
نیروهای کرد در سوریه نیز نسبت به سرنوشت نامعلوم دهها هزار پناهجوی داعشی و خانوادههای آنها در صورت حمله ترکیه هشدار داده اند.
تحلیلگران میگویند که ممکن است انتقادها از ترامپ موجب ادامه حمایت آمریکا از نیروهای کرد و عدم خروج بخشی از نیروهای آمریکایی شود. در این صورت ترکیه به تصرف همه منطقه ادعاشده اقدام نخواهد کرد. اما در این صورت نیز بدون وجود یک توافق با ترکیه، آنکارا قادر به ناپایدار کردن منطقه و وارد آوردن ضرباتی به شبه نظامیان کرد است. آنگاه ممکن است نیروهای کرد از سواحل رود فرات نیروهای خود را به سمت مرز گسیل کنند. این حرکت موجب قدرت گرفتن نیروهای وابسته به داعش خواهد شد که همین حالا نیز در حال سازماندهی دوباره خود هستند.
دولت ترامپ متحدان اروپایی واشنگتن از جمله بریتانیا، فرانسه و آلمان را پیش از تصمیم یکشنبه شب برای عقبنشینی نیروهای آمریکایی مطلع نکرده بود. اما اروپا نیز در احتمال وقوع فاجعه انسانی پیش رو نقش دارد. دولت آمریکا و نیروهای دموکراتیک سوریه بارها از دولتهای اروپایی خواسته بودند که ۲۰ هزار جنگجوی اروپایی داعش را برای محاکمه به کشور خود بازگردانند. درخواستی که با جواب سربالای کشورهای اروپایی مواجه شد. ترامپ حالا ادعا کرده که نوبت ترکیه و اروپا رسیده که مراقب اسرا داعشی و خانوادههای آنها باشند. (۶)
واکنش سایر کشورها به حمله احتمالی ترکیه چه بوده است؟
▪️کشورهای اروپایی
واکنش کشورهای اروپایی تا این لحظه چنان نبوده است که ترکیه را از حمله خود به شمال سوریه منصرف کند.
اتحادیه اروپا با این حمله مخالفت کرده و دولت آلمان به ترکیه هشدار داد که از حمله یه سوریه صرف نظر کند، اما هیچ کدام عواقب چنین حملهای را برای ترکیه مشخص نکرده اند.
یک سازمان مردمنهاد حامی انقلابیون سوریه به نام «درباره: تغییر» که در آلمان مستقر است خواستار واکنش فوری دولت آلمان نسبت به تجاوز ترکیه به خاک سوریه شد. این گروه از دولت آلمان خواسته است تا تخطی ترکیه از پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و قوانین بینالمللی و توافقات سازمان ملل را نپذیرد، و فروش تسلیحات به ترکیه را به نشانه اعتراض متوقف کند. این گروه همچنین خواستار تغییر مفاد توافق ترکیه و اتحادیه اروپا شده اند به گونه ای که کنوانسیون ژنو برای پناهجویان رعایت شده و مسیرهای قانونی امن برای ورود به اروپا فراهم شوند. (۵)
▪️روسیه
روسیه از مدتها پیش برای خروج آمریکا نقشه میکشد. دسامبر گذشته وقتی ترامپ اعلام کرد که نیروهای آمریکایی را از شمال سوریه خارج خواهد کرد ترکیه و یگانهای مدافع خلق کرد هر کدام جداگانه به نزد روسیه شتافتند تا با این کشور به توافقی برسند. هر دو آنها میدانستند که در صورت خروج آمریکا از شمال شرقی سوریه، و به خصوص در صورت کاهش قدرت هوایی آمریکا، روسیه قدرت نظامی در این منطقه را به دست خواهد گرفت. با این حال روسیه تا کنون به خاطر بدقولیهای گذشته و عدم تامین وعدههایش (و همینطور سختگیریهای طرفین) نتوانسته واسط توافقی میان دمشق و نیروهای دموکراتیک سوریه، یا دمشق و آنکارا باشد.
این بار نیز نیروهای دموکراتیک سوریه گفتند که گزینه مذاکره با روسیه را بررسی میکنند. حزب دموکرات کردستان عراق نیز گرچه مدتهاست که با حزب اتحاد دموکراتیک، حزب کردها در شمال سوریه روابط خوبی ندارد، از این فرصت استفاده کردند تا از روسیه درخواست کنند که از کردهای سوریه محافظت کند.
با این حال تحلیلگران معتقدند ادامه اختلافها میان دمشق، آنکارا و نیروهای دموکراتیک سوریه، و همینطور حضور نظامی آمریکا در مناطق حساس در شمال شرقی (با وجود عقبنشینی نیروها)، میانجیگری روسیه را همچنان با مشکل مواجه میسازد. (۸)
واکنش فعالان چپ به جنگ قریب الوقوع ترکیه
گروه «درباره: تغییر»، که از زمان آغاز انقلاب در این کشور در زمینه تقویت و همکاری با جامعه مدنی سوریه فعال بوده است، در بیانیهای مطبوعاتی اعلام کرد که «ترکیه مهاجم است، نه تامینکننده امنیت». در این بیانیه آمده که سومین حمله ترکیه به خاک سوریه (بعد از حمله به حلب در ۲۰۱۶ و حمله به عفرین ۲۰۱۸) احتمال افزایش تنشها و فاجعه انسانی در این منطقه را افزایش داده، و علیرغم ادعای آنکارا هیچ کمکی به امنیت و پایداری نمیکند. (۵)
این گروه حامی جامعه مدنی سوریه همچنین تصریح کرده که شمال شرقی سوریه در حال حاضر میزبان هزاران مهاجر داخلی این کشور است، و در صورت بروز حمله ترکیه سرنوشت این افراد به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد.
گروهی از روشنفکران و هنرمندان چپ (از جمله اتین بالیبار و نانسی فریزر) نسبت به عواقب حمله ترکیه هشدار دادند. آنها گفته اند که طرح ترکیه برای تغییر جمعیت مناطق کردنشین در جنوب این کشور که از سال ۲۰۱۶ آغاز شد، در سال ۲۰۱۸ در عفرین سوریه پی گرفته شد، و اکنون به سایر مناطق کردنشین سوریه تسری مییابد. آنها در بیانیه خود گفته اند: «اما راه فراری از روژاوا وجود ندارد- هیچ پناهگاهی برای مردم آنجا باقی نمانده است.» در بیانیه همچنین از اروپا خواسته شده تا در همکاری خود با آنکارا بر سر سیاست مهاجرت بازنگری کند، و به تعقیب قضائی فعالان کرد نزدیک به احزاب کرد سوریه و ترکیه پایان دهد. (۷)
فعالان چپ آلمان نیز هشدار داده اند که اگر ترکیه وارد خاک سوریه شود، هر روز ساعت ۶ عصر در میدان اورانینِ برلین تظاهرات خواهند کرد.
منابع:
۱ اشپیگل
این گروه با نام دیگر «انقلاب را بپذیر» در زمینه توانمندی جامعه مدنی سوریه فعالیت میکند. دادخواست گروه برای پایان جنگ ترکیه را اینجا بخوانید.
۶ گاردین
نظرها
هدف اصلی
ریشه فتنه ایران است. 40 سال است مرکز فتنه شیعه ولای با تزریق 1700 میلیارد دلار توسط دولتهای خاین بهسکولاریسم وبلکوک سابق کمونیست به مرکز شرارت ایدولوژیک جهان (ایران، بالاخره این میشود. ترکیه کار و خواسته ایران ولایی انجام میدهد همان طور عراق شیعی ولایی ضربه کردها زد. هدف مشترک جلوگیری از کشور بزرگ کردستان است.