هشدار گوترش درباره وضعیت اقلیمی: نقطه بی‌بازگشت دور نیست

در مادرید کنفرانس اقلیمی سازمان ملل برای مهار گرمایش زمین آغاز می‌شود. دبیرکل سازمان ملل وضعیت کنونی را نگران‌کننده خواند و از نبود اراده سیاسی برای حل مسئله زیست‌محیطی سخن گفت.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد یکشنبه ۱۰ آذر / یکم دسامبر در آستانه بیست‌وپنجمین نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل در مادرید، «کاپ۲۵» (COP25)، هشدار داد که تلاش‌های تاکنونی برای دستیابی به «نقطه بی‌بازگشت» تغییرات آب و هوایی کافی نیست.

گوترش گفت: «نقطه بی‌بازگشت دور نیست، در چشم‌انداز است و با سرعت کامل به ما نزدیک می‌شود. ده‌ها سال است که نژاد بشر با سیاره در جنگ بوده و کره زمین نیز پاسخ داده است. ما باید به جنگ خود با طبیعت پایان دهیم.»

دبیرکل سازمان ملل با انتقاد از کشورها افزود: «آن‌چه وجود ندارد، اراده سیاسی است.»

بیست‌وپنجمین نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل که قرار بود در شیلی برگزار شود به‌دلیل وقوع اعتراضات مردمی در این کشور به مادرید منتقل شد و از امروز دوشنبه ۱۱ آذر / ۲ دسامبر آغاز می‌شود.

نمایندگان نزدیک به ۲۰۰ کشور جهان در این کنفرانس دو هفته‌ای شرکت دارند.

در یک سال گذشته، گزارش‌های هشداردهنده دانشمندان، نافرمانی‌های مدنی شهروندان و راهپیمایی‌های میلیون‌ها جوان در جهان، کشورهای امضاکننده توافق‌نامه اقلیمی پاریس را زیر فشار بی سابقه‌ای برای اقدام عملی در زمینه کاهش گرمایش زمین قرار داده‌اند.

هدف اصلی اجلاس دو هفته‌ای مادرید تکمیل آیین‌نامه توافق اقلیمی پاریس برای اجرایی کردن آن از سال ۲۰۲۰ است. در این آیین‌نامه بر روش‌ها و سازوکارهای نهادهایی تأکید شده است که مفاد پیمان آب‌وهوایی پاریس را قرار است اجرا کنند. این آیین‌نامه در کنفرانس سال گذشته در «کاتویس» لهستان نهایی شد اما برخی از مسائل آن باقی ماند.

هفته گذشته گزارش سالانه سازمان ملل درباره انتشار گازهای گلخانه‌ای در ۲۰۱۹ تصویر نگران‌کننده‌ای از وضعیت اقلیم ترسیم کرد. بر اساس این گزارش که سه‌شنبه ۵ آذر / ۲۶ نوامبر منتشر شد، گرمایش جهانی زمین رو به افزایش است و قدرت‌های جهانی تلاشی برای مقابله با آن انجام نمی‌دهند.

این گزارش انگشت اتهام را عمدتاً به سوی کشورهای عضو گروه ۲۰ می‌گیرد؛ به‌ویژه ایالات متحده و چین ــ دو کشور صدرنشین در فهرست تولید گازهای گلخانه‌ای ــ ، روسیه و اتحادیه اروپا.

۲۰ کشور صنعتی جهان مسئول ۷۸ درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند اما بر اساس این گزارش، قدرت‌های صنعتی کار چندانی برای مقابله با گرمایش زمین انجام نداده اند.

این بی‌توجهی باعث شده است که حتی در صورت عمل تمام کشورها به تعهدات برآمده از توافق اقلیمی پاریس (۲۰۱۵)، باز هم متوسط درجه حرارت زمین نسبت به دوران پیشاصنعتی بین ۳,۴ تا ۳,۹ سلسیوس افزایش یابد و تأثیرات ویرانگر تغییرات اقلیمی را به همراه آورد.

گزارش سازمان ملل در عین حال تأکید کرد که هنوز راهی برای محدودکردن افزایش دمای زمین به زیر ۱,۵ درجه سلسیوس وجود دارد. این کار اما منوط به اتخاذ ابتکارعمل‌های رادیکال است.

نمایندگان پارلمان اروپا نیز پنج‌شنبه ۷ آذر / ۲۸ نوامبر اعلام کردند که «در اروپا و در سطح جهانی یک وضعیت اضطراری زیست‌محیطی و اقلیمی» در کار است و اتحادیه اروپا «متناسب با آن دست به عمل خواهد زد».

قطعنامه پارلمان اروپا که با ۴۲۹ رأی موافق در برابر ۲۲۵ رأی مخالف به تصویب رسید، خواهان کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به صفر تا نیمه دوم قرن بیست‌و‌یکم است.

بیشتر بخوانید: