واکنش‌های قدرت‌های جهانی به کشته شدن قاسم سلیمانی

کشورهای قدرتمند جهان و دبیرکل سازمان ملل متحد پس از کشتن قاسم سلیمانی توسط نیروهای آمریکایی اعلام کردند که جهان به مکانی ناامن‌تر و خطرناک‌تر تبدیل شده است و طرف‌های تنش باید خویشتن‌داری کنند. بریتانیا و آلمان، ایران را در گسترش تنش در منطقه مسئول دانستند و شخصیت‌های سیاسی اسرائیل از اقدام آمریکا حمایت کردند.

جمعه ۱۳ دی در حالی‌که وزارت خارجه ایران در ارتباط با کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران به‌دست نیروهای آمریکایی، از احضار دوباره سفیر سوئیس، حافظ منافع ایالات متحده در تهران خبر داد و گفت در این دیدار «پاسخ مقتضی به پیام‌ آمریکا» ابلاغ شد، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز در این‌باره موضع‌گیری کرد.

گوترش از تنش به‌وجود آمده بین ایران و آمریکا به‌شدت ابراز نگرانی کرد و خواستار خویشتن‌داری طرفین شد و گفت: «جهان تحمل جنگ دیگری را ندارد».

نشست محرمانه شورای امنیت سازمان ملل درباره آخرین تحولات سوریه و ادلب که قرار بود جمعه شب برگزار شود، تحت تأثیر کشتن قاسم سلیمانی قرار خواهد گرفت.

روز جمعه، اولریکه دمر، معاون سخنگوی دولت آلمان، در واکنش به کشته شدن قاسم سلیمانی، اقدام ایالات متحده در عراق را واکنشی به تحریکات نظامی گسترده جمهوری اسلامی دانست و گفت: «ما با نگرانی بسیار زیاد تحرکات منطقه‌ای ایران را دنبال می‌کنیم.»

دمر از جمله از حملات به نفتکش‌ها در تنگه هرمز و حملات به تأسیسات نفتی عربستان سعودی به‌عنوان نشانه‌هایی از اقدامات ایران یاد کرد و خطر افزایش تنش‌ها را «بسیار بالا» دانست و گفت آلمان در جهت از میان برداشتن این تنش‌ها تلاش خواهد کرد.

دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا نیز گفت این کشور «همواره به تهدید تهاجمی از سوی نیروهای قدس سپاه پاسداران به رهبری قاسم سلیمانی تأکید کرده است».

راب با بیان این‌که «درگیریِ بیشتر به سود ما نیست»، خواستار خویشتن‌داری طرفین و خودداری از شدت بخشیدن به تنش‌ها شد.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه امروز جمعه در تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نسبت به کشتن سردار سلیمانی واکنش نشان داد و گفت ایران نباید اقدامی انجام دهد که باعث تشدید تنش‌ها شود.

آملی دو مونشالین، وزیر امور اروپایی فرانسه نیز کشته شدن قاسم سلیمانی را رویدادی دانست که «هراس آن می‌رفت». او تنش‌های نظامی را برای جهان «بسیار خطرناک» خواند و گفت فرانسه در پشت صحنه، برای ایجاد ثبات در خاورمیانه تلاش خواهد کرد.

چین، روسیه و اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل اقدام آمریکا را تنش‌زا توصیف کردند. ولادیمیر پوتین در تماس تلفنی با مکرون گفت اقدام آمریکا «ممکن است اوضاع منطقه را بیش از پیش خطرناک کند».

وزارت امور خارجه روسیه نیز ضمن ابراز تسلیت به مقام‌های جمهوری اسلامی اعلام کرد که کشتن سلیمانی «اقدام پرماجرایی است که به حل مسائل پیچیده خاورمیانه کمکی نمی‌کند و منجر به افزایش تنش‌ها در سراسر منطقه خواهد شد».

ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز دستور مستقیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای کشتن قاسم سلیمانی را اقدامی در جهت کارزار انتخاباتی آینده او دانست.

زاخاروا در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت: «ارتش آمریكا به دستور سیاستمداران آمریكا عمل می‌کند. همه باید به یاد داشته باشند و بدانند که امسال [در آمریکا] سال انتخابات است و سیاستمداران ایالات متحده منافع خود را در نظر دارند.»

کنستانتین کاساچف، رئیس کمیته امور بین‌الملل شورای فدراسیون روسیه نیز گفت: «این خبر بسیار تلخ نشان‌دهنده آن است که درگیری‌های جدیدی میان آمریکایی‌ها و شیعیان عراقی رخ خواهد داد.»

چین نیز از کشتن قاسم سلیمانی به‌شدت ابراز نگرانی کرد. گنگ شوآنگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین با بیان این‌که «صلح در خاورمیانه و منطقه خلیج فارس باید حفظ شود»، گفت: «با استفاده از قدرت در روابط بین‌المللی مخالف هستیم، از تمام طرف‌ها می‌خواهیم به مصوبات سازمان ملل و اصول روابط بین‌المللی احترام بگذارند. باید به حق حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی عراق احترام گذاشت.»

گنگ شوآنگ همچنین تصریح کرد که تحولات را از نزدیک پیگیری خواهند کرد.

شارل میشل، رئیس شورای اروپا نیز روز جمعه خواهان توقف چرخه خشونت در خاورمیانه شد و هشدار داد که ممکن است خشونت کل منطقه را فرابگیرد.

میشل در بیانیه‌ای گفت: «چرخه خشونت، تحریک و اقدام متقابلی که طی هفته‌های اخیر در عراق شاهد آن بودیم باید متوقف شود. به هر قیمتی که شده باید از افزایش تنش جلوگیری کرد.»

رئیس شورای اروپا افزود: «عراق کشور شکننده‌ای است. سلاح‌ها و شبه‌نظامیان بی‌شماری در این کشور وجود دارند که بازگشت زندگی شهروندان عراقی به حالت عادی را کند می‌کنند.»

او نسبت به فراگیر شدن خشونت و تنش‌های ملی و مذهبی نیروهای تروریستی در کل منطقه خاورمیانه هشدار داد.

ایتالیا نیز اعلام کرد که افزایش تنش‌ها این خطر را در بردارد که زمینه تازه‌ای برای باروری تروریسم و افراط گرایی خشونت‌آمیز ایجاد کند. اما ماتئو سالوینی، رهبر اپوزیسیون راست‌گرای ایتالیا ترامپ را به دلیل کشتن «یکی از خطرناک‌ترین و بی‌رحم‌ترین مردان جهان، یک تروریست اسلامی و یک دشمن غرب، اسرائیل، حقوق مدنی و آزادی‌ها»، ستود.

ترامپ حمایت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را هم به‌دست آورد. نتانیاهو که سفر خود به یونان را پس از کشته شدن قاسم سلیمانی نیمه‌کاره گذاشت و به اسرائیل بازگشت، در فرودگاه گفت: «آمریکا حق دارد از خود دفاع کند، همان‌طور که اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند. قاسم سلیمانی مسئول کشته شدن شهروندان آمریکایی و دیگران است (...) ترامپ برای برخورد قاطعانه، محکم، و سریع شایسته تقدیر تمام و کمال است.»

نتانیاهو تأکید کرد که اسرائیل در این اقدامات در کنار آمریکا ایستاده است.

بنی گانتس، رهبر حزب «آبی و سفید» و رقیب سیاسی اصلی نتانیاهو نیز از ترامپ به دلیل آن‌چه «تصمیم شجاعانه» نامید، تقدیر کرد. گانتس گفت، «کشتن سلیمانی پیامی است به تمام سران تروریسم جهانی: سر خود را بر باد می‌دهید». او افزود این سوء قصد «سزاوار تمام کسانی است اقداماتشان مرگ بی‌گناهان و بی‌ثباتی منطقه و جهان را به‌دنبال دارد.»

نفتالی بنت، وزیر دفاع اسرائیل برای ارزیابی وضعیت کنونی از سران نهادهای دفاعی خواست تا به در مقر ارتش در تل آویو جلسه‌ای تشکیل دهند.

بیشتر بخوانید: