آمریکا تهیه پیش‌نویس تحریم‌ها علیه عراق را آغاز کرد

خبرهای حول و حوش عراق پس از کشته شدن قاسم سلیمانی در این کشور برجسته شده است. در حالی که ائتلاف نظامی ضدداعش به رهبری آمریکا از خروج ایمن از عراق خبر داده بود، وزیر دفاع آمریکا آن را تکذیب کرد و اکنون چند مقام آگاه به واشنگتن‌پست گفته‌اند دولت ترامپ در حال آماده کردن پیش‌نویس تحریم‌ها علیه عراق است. عراق نیز علیه آمریکا به شورای امنیت شکایت برده است اما بعید است این شکایت به جایی برسد. آلمان تلاش می‌کند تا اروپا را به‌عنوان میانجی برای کاهش تنش‌ها وارد میدان کند.

روزنامه واشنگتن‌پست سه‌شنبه ۱۷ دی / ۷ ژانویه گزارش داد که پس از تهدیدهای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا علیه به عراق، کاخ سفید در حال تهیه پیش‌نویس اولیه تحریم‌ها علیه عراق است.

برخی مقام‌های رسمی آمریکایی که نخواستند نام‌شان فاش شود به واشنگتن‌پست گفته‌اند که دولت آمریکا در نظر دارد که در صورت اخراج نیروهای آمریکایی از خاک عراق، این کشور را تحریم کند.

آن‌ها این اقدام علیه یک متحد آمریکا را بسیار نامتعارف خوانده‌اند زیرا واشنگتن نزدیک به دو دهه میلیاردها دلار در پشتیبانی از عراق هزینه کرده است.

در پی حمله هوایی آمریکا به خودرو حامل قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس و ابومهدی المهندس، از رهبران شبه‌نظامی شیعه در نزدیکی فرودگاه بغداد که منجر به کشته شدن این دو و چند تن دیگر از شبه‌نظامیان شیعه شد، نمایندگان شیعه پارلمان عراق یکشنبه ۱۵ دی / ۵ ژانویه در نشست فوق‌العاده خود، با ۱۷۰ امضا پیش‌نویس طرح اخراج سربازان آمریکایی از خاک عراق را به تصویب رساندند. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بامداد دوشنبه در جمع خبرنگاران دولت عراق را به اعمال تحریم‌های اقتصادی تهدید کرد و گفت: «ما یک پایگاه هوایی بسیار گران‌قیمت در آنجا داریم. ساخت این پایگاه سال‌ها قبل از ریاست جمهوری من میلیاردها دلار هزینه داشته. تا هزینه آن را نپردازند، جایی نمی‌رویم.»

مقام‌های آگاه آمریکایی به واشنگتن‌پست گفته‌اند که موضوع تحریم‌ علیه عراق در حد صحبت‌های اولیه است و هنوز تصمیمی در این‌باره گرفته نشده است.

یکی از آن‌ها گفته است که آمریکا قصد دارد دست‌کم تا مدتی صبر کند تا ببیند آیا عراق برای خروج نیروهای آمریکایی عملاً اقدامی خواهد کرد یا خیر.

ساعتی بعد اما سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در سخنانی تنظیم پیش‌نویس تحریم‌های اقتصادی احتمالی علیه عراق را تکذیب کرد. مورگان اورتاگوس  گفت: «در حال حاضر هیچ تصمیمی برای تحریم عراق وجود ندارد. عراق هم‌پیمان آمریکا است و گزینه‌های دیپلماتیک هنوز روی میز هستند.»

خبرگزاری رویترز و خبرگزاری فرانسه شامگاه دوشنبه ۶ ژانویه/ ۱۶ دی گزارش داده بودند که ویلیام سیلی از فرماندهان ارشد نظامی آمریکا در عراق، در نامه‌ای به عبدالامیر یارالله، فرمانده عملیات مشترک عراق، آمادگی نیروهایش را برای خروج امن از این کشور طبق قطعنامه پارلمان عراق اعلام کرد. هنوز ساعتی نگذشته بود که مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا در جمع خبرنگاران اعلام کرد تصمیمی برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق گرفته نشده است.

در همین حال بغداد علیه آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل شکایت برد و اقدام آمریکا در کشتن قاسم سلیمانی در خاک خود را  نقض قوانین بین‌المللی دانست.

محمدحسین بحرالعلوم، سفیر عراق در سازمان ملل در نامه‌ای به شورای امنیت حمله پهبادهای آمریکایی را «تجاوز علیه مردم و دولت عراق» خواند و اقدام نظامی را موجب افزایش تنش‌ها که می‌تواند «جنگی ویرانگر در عراق، منطقه و جهان» برپا کند، دانست.

با این حال این شکایت از نظر عملی تقریباً راه به جایی نخواهد برد زیرا آمریکا می‌تواند آن را در شورای امنیت وتو کند. در نامه سفیر عراق در سازمان ملل نیز تشکیل جلسه شورای امنیت درخواست نشده است.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز از همه طرف‌های درگیر خواست تا از گسترش تنش‌ها دوری کنند. او گفت: «سال جدید با جهانی در آشفتگی آغاز شد. ما در دوران خطرناکی زندگی می‌کنیم. تنش‌های ژئوپلیتیکی در این سده هیچ‌گاه چنین شدید نبوده است.»

به‌گفته دبیرکل سازمان ملل، بسیاری از کشورها «تصمیمات بی‌سابقه‌ای با پیامدهای غیرقابل پیش‌بینی و محاسباتی پرخطر» اتخاذ می‌کنند. گوترش با بیان این‌که «چنین وضعیتی نمی‌تواند به این شکل ادامه یابد»، گفت: «تنش‌ها را متوقف کنید. حداکثر خویشتن‌داری را به‌خرج دهید. گفت‌وگو را از سر بگیرید. همکاری‌های بین‌المللی را مجدداً آغاز کنید.»

وزارت خارجه آمریکا از تماس تلفنی آنتونیو گوترش با مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده خبر داد و گفت این دو درباره وضعیت خاورمیانه گفت‌وگو کردند.

روز دوشنبه در عراق جنین هنیس پلاسخارت، نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل به دیدار برهم صالح، رئیس جمهوری عراق رفت. او در این دیدار گفت نباید گذاشت عراق تبدیل به میدان تسویه حساب‌های کشورهای دیگر شود. برهم صالح نیز بر ضرورت مهار بحران‌های کنونی از راه تقویت نهادهای حکومتی و اصلاحات گسترده در راستای خواسته‌های مردم و نیز خویشتن‌داری و رفتار عاقلانه تأکید کرد.

پلاسخارت روز دوشنبه در مراسم ترحیمی که عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر مستعفی عراق برای ابومهدی المهندس برگزار کرده بود نیز شرکت و در حاشیه آن با عبدالمهدی دیدار کرد.

از سوی دیگر، هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان خواهان میانجی‌گری اروپایی‌ها در تنش ایجادشده در خاورمیانه شد. ماس به شبکه تلویزیونی ای.‌آر.دی آلمان گفت، این مهم است که «ما اروپایی‌ها از تمام امکانات موجود برای تأثیرگذاری در کاهش تنش استفاده کنیم».

وزیر خارجه آلمان از تماس تلفنی خود با وزیران خارجه آمریکا و ایران خبر داد و به جلسه ویژه وزیران خارجه اتحادیه اروپا در روز جمعه آینده اشاره کرد. او با تأکید بر تلاش‌هایی به‌منظور میانجی‌گری گفت: «ما می‌خواهیم در آن‌جا نقش فعالی داشته باشیم. من معتقدم آن‌چه اکنون در این منطقه رخ می‌دهد، چه در عراق و چه در ایران، بر خلاف آن چیزی است که ما نیاز داریم».

این سیاستمدار عضو حزب سوسیال دموکرات آلمان گفت: «در ایران، کسانی که علیه رژیم تظاهرات می‌کردند دیگر به خیابان‌ها نمی‌روند بلکه کسانی که از رژیم حمایت می‌کنند به خیابان‌ها آمده‌اند. من فکر نمی‌کنم که این قصد ایالات متحده بوده باشد.»

هایکو ماس تأکید کرد که نمی‌خواهد جنگ نیابتی میان ایران و آمریکا در عراق رخ دهد: «این باعث بی‌ثباتی کل منطقه خاورمیانه می‌شود.»

به‌گفته دفتر نخست‌وزیر عراق، شامگاه دوشنبه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در تماس تلفنی با عادل عبدالمهدی درباره بحران کنونی و پیامدهای آن بر امنیت و ثبات منطقه و جهان و همچنین خروج نیروهای آمریکایی گفت‌وگو کرد.

مرکل در این تماس تلفنی ضمن دفاع از صلح جهانی و کاهش تنش‌ها بر حمایت آلمان از امنیت و ثبات عراق و بر اهمیت ادامه همکاری عراق با اتحادیه اروپا برای مبارزه با تروریسم تأکید کرد.

بیشتر بخوانید: