کمیته بررسی سانحه هواپیمای اوکراینی کار خود را آغاز کرد

علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشور در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که کارشناسان اوکراینی برای بررسی علل سقوط هواپیمای خطوط هوایی اوکراین شامگاه گذشته وارد ایران شده‌اند، کمیته‌های لازم ظاهراً تشکیل شده و کار بررسی هم آغاز شده است.

صبح چهارشنبه ۸ ژانویه/ ۱۸ دی  هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراینی با ۱۷۹ مسافر و ۹ خدمه پروازی که تهران را به مقصد کی‌یف پایتخت اوکراین ترک می‌کرد حوالی شهر جدید پرند در استان تهران سقوط کرد. این سانحه چند ساعت بعد از حملات موشکی سپاه پاسداران به پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق اتفاق افتاد. بسیاری از سرنشینان این هواپیما از ایرانیان دوتابعیتی مقیم کانادا و بریتانیا بودند.

شامگاه پنجشنبه ۹ ژانویه/ ۱۹ دی جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا گفت بنا به گزارش‌های نهادهای امنیتی کانادا و کشورهای دوست او اکنون متقاعد شده که به دلیل اصابت موشک زمین به هوای سامانه پدافند هوایی ایران هواپیمای اوکراینی سقوط کرده است.

ساعتی بعد از نشست خبری ترودو، علی ربیعی، سخنگوی دولت از آمادگی جمهوری اسلامی برای همکاری با همه کارشناسان کشورهای مرتبط خبر داد. طبق قواعد بین‌المللی، سازمان هواپیمایی کشوری از کشوری که سانحه در آن رخ داده است (ایران)، سازمان هواپیمایی کشوری از کشوری که صادر کننده گواهینامه صلاحیت پرواز است (اوکراین)، مالک هوایپما (اوکراین) کارخانه سازنده هواپیما (بوئینگ) و کارخانه سازنده موتور هواپیما (فرانسه) می‌توانند در فرایند تحقیق شرکت کنند. بررسی جعبه سیاه و بازرسی قطعات لاشه هواپیما برای تشخیص اصابت موشک ضروری است، اما مشخص نیست که ایران از صلاحیت فنی لازم برخوردار باشد. علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری صدا و سیما گفت:

«ظاهر جعبه سیاه نشان می‌دهد که امکان بازسازی آن در کشور وجود دارد و ما در حال حاضر می‌خواهیم این کار را در داخل کشور انجام دهیم. خواندن اطلاعات جعبه سیاه این هواپیما هم مشکلی نداریم چرا که بارها و بارها این کار را در ایران انجام داده‌ایم اما اگر شرایط خاصی برای خواندن جعبه سیاه نیاز باشد، از کشورهای دیگر کمک خواهیم گرفت چرا که منافع همه کشورها از جمله منافع ما ایجاب می‌کند که اطلاعات دقیق را از جعبه سیاه استخراج کنیم تا علت بروز این سانحه برای همه روشن شود.»

علی عابدزاده در ادامه سخنانش درباره احتمال اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی گفت:

«این حرف به هیچوجه منطقی نیست، رسیدگی به چنین حوزه‌ای باید در فضای کارشناسی صورت گیرد، اما چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. در همان لحظه‌ای که این هواپیما با سانحه مواجه شد حدود ۹ فروند هواپیما پیرامون فرودگاه امام بودند و ده‌ها فروند نیزدر ارتفاع ۲۵ هزار پایی مشغول پرواز بودند و این مساله نشان می‌دهد که فضا، فضای امنی بوده است.»

یک مقام دولتی آمریکا به رویترز گفته است که ماهواره‌های آمریکایی اندکی قبل از سقوط هواپیما پرتاب دو موشک پدافند هوایی ایران را شناسایی کرده‌اند. به گزارش مقام‌های آمریکایی پس از پرتاب این موشک‌ها شواهدی از انفجار بر بدنه هواپیما دیده شده است. دو مقام امنیتی دیگر هم که با دیگر رسانه‌های آمریکایی گفت و گو کرده‌اند همین موضوع را تکرار کرده‌اند اما گفته‌اند که پژوهش‌های امنیتی آمریکا نشان می‌دهد که اصابت موشک به هواپیمای مسافربری اوکراین تصادفی بوده است.

تماس سه خلبان پرواز شماره PS752 با برج مراقبت نیز به طور ناگهانی قطع شد که این موضوع هم غیرعادی است و ظن اصابت موشک به هواپیما را تقویت می‌کند. رییس سازمان هواپیمایی کشوری گفت:

«احتمال دارد دود وارد اتاقک خلبان[کاکپیت] شده باشد،خلبان به جای فشار دادن دکمه تماس با برج، ترجیح داده هواپیما و جان مسافران را نجات دهد.»

سخنگوی وزارت خارجه ایران آغاز کار کمیته بررسی سانحه بر اساس قوانین بین‌المللی را تأیید کرد. اما از دولت کانادا خواست اطلاعات خود را در اختیار این کمیته که وابسته به دولت جمهوری اسلامی است قرار دهد. علی ربیعی، سخنگوی دولت نیز در بیانیه شامگاه گذشته خود اعلام کرد که دولت «از حضور کشورهای مرتبط دیگر که اتباع آنها در این حادثه تلخ جان باخته‌اند در فرایند بررسی استقبال می‌کند.»

قربانیان پرواز هواپیمای اوکراینی‎

بر اساس اطلاعاتی که شرکت هواپیمایی اوکراین از مسافران منتشر کرده ۱۳ تن از کشته‌شدگان زیر ۱۰ سال بودند. دو تن از کشته‌شدگان در سال ۲۰۱۵ متولد شده بودند، یکی از آن‌ها در سال ۲۰۰۶ و یک تن هم در سال ۲۰۱۸ متولد شده بود.

بسیاری از قربانیان با هم خویشاوند بودند. نیمی از قربانیان در سال‌های دهه ۱۹۹۰ متولد شده بودند.

بسیاری از قربانیان این سانحه از ایرانیان مقیم خارج از کشور بودند که برای دیدار با خانواده به تهران سفر کرده بودند. دو زوج جوان هم که به تازگی با هم ازدواج کرده بودند در میان قربانیان حضور داشتند.

سعید خادم‌زاده طهماسبی مهندس ۳۵ ساله و دانشجوی دکترا در کالج امپریال لندن به تازگی با نیلوفر ابراهیمی، دانشجوی روانشناسی در لندن ازدواج کرده بود. آن‌ها برای برگزاری مراسم عروسی‌شان به تهران سفر کرده بودند. کالج امپریال لندن در پیامی در توییتر از سعید خادم‌زاده طهماسبی به عنوان یک مهندس برجسته و یک محقق کوشا و فروتن یاد کرده است.

سام زکایی، مهندس ۴۲ ساله در شرکت بریتیش پترولیوم کار می‌کرد. بریتیش پترولیوم با انتشار بیانیه‌ای از او به عنوان یک همکار کوشا تجلیل کرده و درگذشت او را تسلیت گفته است.

محمد رضا خدازاده، ۴۰ ساله و پدر یک دختر خردسال نیز که در لندن صاحب یک شرکت خدماتی بود در تعطیلات کریسمس برای دیدار خانواده به تهران سفر کرده بود.

دانشگاه وسترن لندن نیز اعلام کرده است که سه دانشجوی دکتری و یک دانشجوی متقاضی تخصیل در مقطع دکتری در این پرواز جان خود را از دست دادند.

[tabby title="قربانیان مقیم کانادا"]

۶۲ نفر از شهروندان مقیم دوتابعیتی مقیم کانادا نیز در میان قربانیان این سانحه حضور داشتند. بسیاری از آن‌ها در کانادا تحصیل می‌کردند. دانشگاه آلبرتای کانادا اعلام کرده است که پدرام موسوی و مژگان دانشمند که هر دو استاد این دانشگاه بودند همراه با دو دختر خردسالشان دریا و دورینا در این پرواز جان خود را از دست دادند.

دانشگاه واترلو کانادا نیز اعلام کرده است که مرضیه فروتن و منصور اصفهانی، دانشجوی مقطع دکتری نیز در این پرواز حضور داشتند. هنوز از سرنوشت آن‌ها اطلاعی در دست نیست. فروتن در تلاش بود با آلگوریتم‌هایی راهی برای پیش‌بینی تغییرات اقلیمی بیابد.

پریسا اقبالیان همسر حامد اسماعیلیون که همراه با دخترش برای دیدار با خانواده به تهران سفر کرده بود در این پرواز کشته شدند. آویشن قشنگ نیست، توکای آبی و دکتر داتیس از آثار اسماعیلیون است. او جایزه بنیاد گلشیری را نیز از آن خود کرده.

دانشگاه گلف کانادا اعلام کرده که میلاد قاسمی آریانی و غنیمت اژدری که هر دو در مقطع دکتری تحصیل می‌کردند در این پرواز جان خود را از دست دادند. اژدری در زمینه حقوق اقلیت‌های قومی تحقیق می‌کرد.

آرش پورضرابی و پونه گرجی هم که هر دو مهندس کامپبوتر از دانشگاه شریف بودند و به تازگی با هم ازدواج کرده بودند در این سانحه جان باختند.

[tabbyending]

بیشتر بخوانید: