کنفرانس لیبی در برلین: مذاکره از پیش شکست خورده است؟

برلین یکشنبه ۱۹ ژانویه/ ۲۹ دی میزبان کنفرانسی است که به منظور برون رفت لیبی از جنگ و ستیز برگزار می‌شود. آلمان، آمریکا، روسیه، فرانسه، بریتانیا، نماینده سازمان ملل، رئیس دولت وفاق ملی لیبی و ترکیه در این نشست حضور دارند. تونس دعوت آلمان را رد کرده است. ژنرال خفتر، رهبر شورشیان لیبی هم به برلین رسیده تا در گفت‌وگوها حاضر باشد. چشم‌انداز مذاکره از نگاه کارشناسان تاریک است و بی‌سرانجام.

در لیبی ژنرال حفتر، رهبر شورشیان همچنان برای کنترل مواضع بیشتر در این کشور پیش‌ می‌رود. ترکیه نیروهای نظامی‌اش را به لیبی می‌فرستد و روسیه به حضورش در آنجا ادامه می‌دهد. سازمان ملل متحد اما از تمامی کشورها خواسته است نظامیان خود را از لیبی خارج کنند.

در برلین نیز رهبران روسیه، آلمان، فرانسه، انگلیس، آمریکا، مصر و ترکیه به همراه نماینده سازمان ملل و فرستادگان دولت وفاق ملی و ژنرال حفتر گردهم آمده‌اند تا راهی برای خروج از جنگ و درگیری در لیبی بیابند.

ژنرال حفتر، رهبر شورشیان لیبی که به گفته وزیر خارجه آلمان به برلین رسیده است، یک روز پیش از این نشست کلیه بنادر صدور نفت در لیبی را به کنترل خود درآورد.

نشست در سایه تدابیر امنیتی شدید برگزار می‌شود؛ پلیس از یک روز قبل مسیرهای منتهی به فرودگاه تگل و همچنین محل اقامت میهمانان را به صورت ویژه کنترل می‌کند.

هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان چند روز قبل به لیبی سفر و در بنغازی با ژنرال حفتر دیدار کرد. به گفته ماس، حفتر موافقت اولیه برای آتش‌بس را اعلام کرده است.

لیبی پس از سقوط معمر قذافی صحنه درگیری نظامی میان گروه‌های نظامی و شبه نظامی مختلف است. در حالی که دولت وفاق ملی که از سوی سازمان ملل هم به رسمیت شناخته شده کنترل طرابلس و بنادر اطراف آن را در اختیار دارد. شورشیان به رهبری حفتر هم کنترل مناطق شرقی را در اختیار و قصد دارند طرابلس را هم تصرف کنند.

حفتر از حمایت دولت‌های و به ویژه مصر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و سودان برخوردار است. آندریاس دیتمان، کارشناس مسائل لیبی از انستیتو جغرافیا دانشگاه گیسن به «دویچه فونک» گفته است؛ نیروهای نظامی روسیه هم در لیبی حضور دارند و از حفتر پشتیبانی می‌کنند.

اتحادیه اروپا اما دولت وفاق ملی به ریاست فائز السراج را به رسمیت می‌شناسد. با این حال به گفته دیتمان اروپا دچار یک بدبختی سه‌گانه است در ارتباط با لیبی؛ نخست اینکه یک صدا و واحد صحبت نمی‌کند. دوم اینکه اروپا سریع با السراج به عنوان یک متحد ضعیف به توافق رسید، همانند شرط‌بندی بر روی اسب بازنده. اما او خواسته اروپا در باره مسئله پناهجویان را پذیرفت.

درگیری یا تنش سوم اروپا در لیبی هم رقابت دولت‌های مختلف برای سهم بیشتر است و این مسئله آنها را در نبرد اقتصادی رو در روی یکدیگر قرار داده است؛ نمونه هم فرانسه و ایتالیا. فرانسه به دنبال تسلط بیشتر بر منابع نفتی است و ایتالیا هم می‌خواهد سهم خود را تضمین کند.

سراج برای شرکت در کنفرانس برلین به آلمان سفر کرده است. او به تازگی یک قرارداد همکاری با ترکیه و رجب طیب اردوغان هم امضاء کرد. ترکیه خواستار مداخله نظامی در لیبی به نفع دولت وفاق ملی است. او حفتر را یک ژنرال کودتاگر خوانده است.

شرکت کنندگان در کنفرانس برلین امیدوارند که بتوانند راه حلی برای پایان دادن به منازعه نظامی در لیبی بیابند.

دیتمان اما دست‌یابی به این راه حل را آسان نمی‌داند و معتقد به اینکه؛ پیش‌شرط اساسی موفقیت دعوت از همه طرف‌های درگیر است. موضوعی که در این کنفرانس رعایت نشده است و همین سبب شده تا ولفرام لاخر، کارشناس مسائل لیبی بگوید: هیچ اراده‌ای از سوی آمریکا و اروپا برای توقف حفتر و به تبع آن پایان درگیری در لیبی وجود ندارد.

در همین زمینه: