حضور استعدادهای نوظهور ایران در جشنواره فیلم برلین  

هفتادمین دوره جشنواره فیلم برلین که ۲۰ فوریه/یکم اسفند با نمایش فیلم «سال سلینجر من» ساخته فیلیپ فالاردو آغاز به کار کرد، از نیمه گذشت و یکشنبه هفته آینده بعد از اعلام برندگان خرس طلایی به پایان می‌رسد.  در سال جاری  شیوع کروناویروس جدید در ایران و در سایر کشورهای جهان خبرهای برلیناله را تحت تأثیر قرار داد. با این‌حال نباید فراموش کرد که سینمای ایران در این دوره از برلیناله حضور برجسته‌ای دارد: در بخش اصلی «شیطان وجود ندارد» ساخته محمد رسول‌اف برای به دست آوردن خرس طلای برلیناله با آثاری از سینمای آلمان، بریتانیا، ایتالیا، کره جنوبی، فرانسه، تایوان، مکزیک و سوئیس رقابت می‌کند.

محمد حقیقت، فیلمساز و منتقد سینما از محل برگزاری جشنواره فیلم برلین درباره فیلم‌های شاخص بخش مسابقه برلیناله به زمانه می‌گوید:

« بیش از چهارده فیلم از بخش مسابقه را دیده‌ام. در مجموع فیلم بسیار شاخصی به نمایش درنیامد. "خواهر کوچک من" [به کارگردانی استفانی شوا و ورونیک ریموند] و "آندین" [ساخته «کریستینا پتزولد] از فیلم‌های برجسته بخش مسابقه بودند. موضوع هر دو فیلم عاطفی و خانوادگی است. در آندین، رابطه عاشقانه یک زن و مرد با شکستن یک آکواریوم سر می‌گیرد و آب واسطه‌ای بین این دو دلداده می‌شود. از ایتالیا نیز فیلم «پنهان و دور» قابل توجه بود. این فیلم درباره یک مرد معلول است که استعداد هنر نقاشی دارد و با آثارش در زمینه هنر نائیف به شهرت می‌رسد اما به سبب آنکه از زیبایی چهره برخوردار نیست، همسری پیدا نمی‌کند و این فقدان در آثار او بازتاب پیدا می‌کند.»

«پری» ساخته سیامک اعتمادی که در یونان ساخته شده و همینطور «بدون احساسات منفی» از فراز شریعت فیلمساز ایرانی‌تبار از دیگر آثار فیلمسازان ایرانی در برلیناله‌اند. «یلدا» ساخته مسعود بخشی در بخش «نسل‌ها به اضافه چهارده»، «نامو» (بیگانه) اولین ساخته نادر ساعی‌پور در بخش فروم، «بادباک‌ها» ساخته پیام حسینی و «اسب سفید بالدار» ساخته مهیار ماندگار دو فیلم کوتاه در بخش نسل‌ها به نمایش درآمده‌اند. محمد حقیقت درباره فیلم‌های ایرانی در بخش‌های جانبی جشنواره فیلم برلین می‌گوید:

«از سینماگران حاضر در برلیناله فیلم بسیار خوب "بیگانه" (نامو) ساخته اول نادر ساعی‌ور از تبریز اثر جالب توجهی است. فیلمساز در این فیلم به منشأ اختلافات بین فارس و کرد و ترک در فلات ایران می‌پردازد. در این فیلم به نظر می‌رسد که این اقوام  تحت کنترل دستگاه‌های حکومتی هستند و همین امر باعث ایجاد شک و تردید و سرانجام اختلاف ‌در بین آنها می‌شود. حاصل این اختلافات این است که خانواده یک معلم کرد که به تبریز منتقل شده، فرومی‌پاشد و او سرانجام با پدر پیر و بیمارش سر به بیابان می‌گذارد و در مه گم می‌شود.»

حقیقت در ادامه این مصاحبه از فیلمنامه فیلم «پری» ساخته سیامک اعتمادی از فیلمسازان ایرانی مقیم خارج از کشور تمجید کرد:

«از فیلمسازان بسیار با استعداد خارج از کشور باید به سیامک اعتمادی با فیلم "پری" اشاره کرد. این فیلم سناریوی هوشمندانه‌ای دارد و با میزانسن خوبی هم ساخته شده است . فیلم درباره پدر و مادری مذهبی است که مدت‌هاست پسر خود را که در یونان تحصیل می‌کند ندیده‌اند. آن‌ها برای دیدن فرزندشان به یونان سفر می‌کنند اما پسرشان به فرودگاه نمی‌رود و در آتن سرگردان می‌شوند. فیلم خوش‌ساخت است اما پایان‌بندی آن متأسفانه بیش از حد کشدار.»

بازار فیلم اروپا (EFM) که یکی از بزرگت‌رین و مهم‌ترین بازارهای سینمایی در جهان است امسال فیلم «نامو» (بیگانه) نخستین تجربه کارگردانی نادر ساعی‌ور، فیلم بلند «یلدا» ساخته مسعود بخشی، «سلفی با دموکراسی» ساخت علی عطشانی، «پسر-مادر» از مهناز محمدی، «اسپاکو» به کارگردانی شاهرخ پناهی و «شیطان وجود ندارد» ساخته محمد رسول‌اُف را  در برنامه نمایش خود قرار داد. کورسوی امیدی برای اقتصاد سینمای مستقل ایران.

چین به سبب شیوع کرونا در آن کشور غرفه‌های خود را در بازار فیلم اروپا لغو کرد. سینماگران چینی برای حضور در برلیناله ویزا دریافت نکرده بودند.

«جرمی آیرونز» بازیگر تحسین‌شده سینما و تئاتر بریتانیا ریاست هیات داوران بخش رقابتی اصلی جشنواره فیلم برلین را به عهده دارد.

بیشتر بخوانید: