کابل در جریان ضمائم «محرمانه» توافق صلح واشنگتن و طالبان قرار ندارد

روزنامه هشت صبح کابل به نقل از یک منبع آگاه دولتی اعلام کرد دولت افغانستان در جریان ضمائم توافق‌ صلح ایالات متحده آمریکا با طالبان قرار ندارد و به‌رغم درخواست دولت، طالبان و واشنگتن از ارائه جزئیات و ضمائم توافق‌نامه حتی به شخص رئیس جمهوری، خودداری کرده‌اند.

ایالات متحده آمریکا و گروه طالبان که خود را «امارت اسلامی افغانستان» می‌خواند، پس از ۱۸ ماه‌ گفتگو و کشمکش سرانجام روز شنبه ۲۹ فوریه/ ۱۰ اسفند در دوحه قطر توافق‌نامه‌ای را با حضور مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه ایالات متحده برای صلح افغانستان و ملا عبدالغنی برادر، مسئول دفتر سیاسی طالبان و معاون این گروه، امضا کردند. یک منبع آگاه دولتی افغانستان می‌گوید ضمائم و جزئیات این قرار داد از دولت افغانستان پنهان نگه‌ داشته شده است.

روزنامه هشت صبح کابل سه‌شنبه ۱۳ اسفند به نقل از این منبع نوشت:

«از آن‌جایی که ساحه تطبیق محتوای موافقت‌نامه امریکا با طالبان، جغرافیای افغانستان است، نیاز بود جزییات کامل این موافقت‌نامه با مقام‌های ارشد حکومت افغانستان در میان گذاشته می‌شد. اما با وجود این‌که حکومت افغانستان خواستار همه‌ی جزییات موافقت‌نامه امریکا با طالبان شده است، اما دو طرف حاضر نشده‌اند ضمایم این موافقت‌نامه را حتی با رییس جمهور کشور در میان بگذارند».

به گفته او این مسئله بر نگرانی‌های پیشین مردم و حکومت افغانستان درباره صلح با طالبان، دامن زده است.

افزایش نگرانی‌ها در افغانستان

در شرایطی که سرنوشت دولت آینده افغانستان در ابهام قرار دارد، طالبان تاکنون نیمی از وسعت افغانستان را تحت کنترل خود درآورده است. این گروه همزمان با «پیشرفت» مذاکرات به حملات خود به نیروهای امنیتی افغانستان و مردم ادامه داد و حتی دوره کوتاه «کاهش خشونت» را که قرار بود به جای آتش‌بس اجرا شود، نقض کرد.  فعالان مدنی و حقوق بشری افغانستان نگران‌اند با خروج نیروهای خارجی از افغانستان، طالبان دوباره قدرت را تصاحب کنند.

حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان دوشنبه ۱۲ اسفند درباره محتوای توافق‌نامه صلح ابراز نگرانی کرده و از طالبان خواسته بود جزییات کامل مذاکرات با ایالات متحده و پاکستان را با حکومت افغانستان در میان بگذارد. او گفته بود: «نمایندگان گروه طالبان با استفاده از امکانات پاکستانی وارد دوحه شده‌اند و باید برای مردم توضیح بدهند که در قبال این امکانات به پاکستان چه تعهدی سپرده‌اند».

توافق «صلح» ایالات متحده با طالبان چهار بند اصلی دارد. در این توافق  ایالات متحده، همان‌طور که در جریان مذاکرات اعلام شده بود، تعهد کرده است نیروهای نظامی‌ خود و متحدانش را از افغانستان خارج کند و در قبال آن گروه طالبان متعهد شده است از این پس رابطه‌ با گروه‌های تروریستی دیگر از جمله سازمان القاعده را قطع کرده و اجازه ندهد که از خاک افغانستان در برابر ایالات متحده و متحدانش استفاده نظامی‌ صورت گیرد. همچنین قرار است ناظران بین‌المللی بر خروج نیروهای «بیگانه» نظارت کنند. براساس بند دیگری از این توافق گروه طالبان باید از دهم مارس/۲۰ اسفند برای به پای میز مذاکره بین‌افغان بنشیند و درباره چگونگی برقراری آتش‌بس، با دولت افغانستان به صورت مستقیم مذاکره کند.

 اما گفته می‌شود توافق مذکور بندهای «محرمانه»ای نیز دارد.

«بندهای محرمانه» توافق صلح با طالبان

مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات امریکا یکشنبه در مصاحبه با شبکه «سی‌بی‌اس» امریکا گفت متن توافق‌نامه صلح با طالبان که به کنگره ارائه خواهد شد، دو «عنصر اجرایی» دارد که به‌دلیل اهمیتشان برای حفاظت از نیروهای آمریکایی، جزو اسناد محرمانه نظامی به شمار می‌روند.

هشت صبح به نقل از مشاور امنیت ملی افغانستان یکی از دلایل فاش نشدن ضمائم این توافق‌نامه را «تغییر موضع طالبان» درباره فعالیت‌هایشان ذکر کرده اشت. حمدلله محب در این زمینه گفته است: «طالبان از پیش جنگ با نیروهای امنیتی افغانستان و نیروهای خارجی را جهاد عنوان می‌کردند، اما در معامله‌ای که با ایالات متحده امریکا صورت گرفته است، طالبان اعتراف کرده‌اند که این جنگ جهاد نه، بلکه خشونت بوده است».

یکی از این «بندهای محرمانه» احتمالا به آزادی پنج‌ هزار زندانی طالبان مربوط می‌شود. طالبان آزادی این زندانیان را از زندان‌های حکومت افغانستان پیش‌شرط آغاز مذاکرات بین‌افغان و یکی از «جزییات پنهانی توافق‌نامه صلح با واشنگتن» ذکر کرده است.  دولت اما با استناد بر متن اعلامیه مشترک کابل و واشنگتن می‌گوید که ایالات متحده امریکا تنها تسهیل‌کننده رهایی زندانیان دو طرف است و صلاحیت تصمیم‌گیری درباره آزادی زندانیان طالبان را ندارد. محمداشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان  یکشنبه ۱۱ اسفند رهایی زندانیان گروه طالبان را منوط به تصمیم جمعی مردم افغانستان خواند و گفت: حکومت افغانستان هیچ تعهدی برای رهایی زندانیان گروه طالبان ندارد.

از سوی مقابل سخنگوی طالبان اعلام کرده است تا وقتی که دولت افغانستان پنج هزار نفر از شبه‌نظامیان طالب را که در زندان‌های افغانستان به سر می‌برند، آزاد نکند، طالبان در گفت‌وگوهای بین‌افغان شرکت نمی‌کنند. دولت افغانستان می‌گوید طالبان برای تکمیل فهرست یک‌هزار زندانی دست به آدم‌ربایی می‌زند.

به‌نظر می‌رسد مورد دیگری که طرفین بر سر آن توافق ندارند تعریف از «کاهش خشونت» است.  اشرف غنی، در بیانیه مشترک با وزیر خارجه ایالات متحده و ینس استولتنبرگ، دبیر کل سازمان پیمان انتلانتیک شمالی (ناتو) در افغانستان، اعلام کرده بود: دوره کاهش خشونت‌ها ادامه خواهد یافت تا این که به یک آتش‌بس دایمی در سراسر کشور منجر شود. گروه طالبان اما دیروز دوشنبه اظهارات غنی را رد کرد و گفت مرحله کاهش خشونت‌ها پایان یافته و این گروه عملیات نظامی علیه نیروهای مسلح افغان را از سر می‌گیرد.

بیشتر بخوانید:

در همین زمینه: