دست‌کم ۳۰ درویش گنابادی به تبعیدگاه رفتند‎‎

بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سوی منابع حقوق بشری در ایران، دست‌کم ۳۰ نفر از درویشان گنابادی که طی اسفند ماه ۹۸ و فروردین ماه سال ‌جاری با تعلیق یا بخشش احکام حبس تعزیری از زندان آزاد شده‌اند، با حکم دادگاه به شهرستان‌ها و مناطق محل تبعید خود اعزام شدند. علیرضا روشن، نویسنده و فعال حقوق درویشان گنابادی به زمانه می‌گوید با لغو شدن مجازات اصلی (حکم زندان) از سوی قوه قضاییه، اجرای مجازات تکمیلی [تبعید] برای این زندانیان عقیدتی از وجاهت قانونی برخوردار نیست.

[audio m4a="https://www.radiozamaneh.info/u/wp-content/uploads/2020/05/Alireza-2020-05-07-1.m4a"][/audio]

او در ادامه از مقامات قضایی می‌پرسد:

«چه‌طور ممکن است مجازات اصلی لغو شود اما مجازات تکمیلی و فرعی همچنان برقرار باشد؟»

به نوشته سایت «حقوق بشر در ایران» و به ‌‌نقل از یک منبع نزدیک به درویشان گنابادی، این زندانیان عقیدتی پس از آزادی از حبس یا تعلیق باقی مانده دوران حبس خود، در اردیبهشت ماه به شعبه یک اجرای احکام دادسرای امنیت تهران مراجعه کردند و پس از دریافت معرفی‌نامه‌های خود از سوی این نهاد قضایی، برای اجرای حکم تبعید به بیش از ۱۲ شهر و منطقه محروم عمدتا در استان سیستان و بلوچستان فرستاده شدند.

علیرضا روشن اما با اشاره به وضعیت درویشان گنابادی در تبعید می‌گوید که اعزام این درویشان به تبعید‌گاه در حالی صورت می‌گیرد که بر اساس قانون، هزینه انتقال و اسکان درویشان گنابادی به عهده قوه قضاییه است اما مسئولان قضایی از زیر بار این مسئولیت شانه خالی می‌کند.

روشن در ادامه می‌گوید:

«درویشان با هزینه شخصی خود به تبعیدگاه‌ها رفته‌اند. اجاره کردن خانه برای اسکان نیز بر عهده درویشان گذاشته شده است. این شرایط موجب شده است تا برخی از درویشان هنوز جای مشخصی برای اسکان نداشته باشند و مجبور به اسکان موقت شوند. در برخی موارد از طرف اهالی به آنها اسکان موقت داده شده یا بالاجبار در مسافرخانه‌ شهرهای اطراف محل تبعید اسکان پیدا کرده‌اند.»

به گفته این فعال حقوق درویشان گنابادی، به ‌دلیل وجود محرومیت و کمبود امکانات برای اشتغال به ‌کار در مناطقی که از سوی قضات دادگاه انقلاب به‌ عنوان تبعیدگاه در نظر گرفته شده، درویشان تبعیدی احتمالا برای داشتن شغل با مشکل روبه‌رو خواهند شد:

«در مناطقی که تبعید شده‌اند اساسا کار و شغل وجود ندارد که این درویشان بخواهند مشغول کار شوند. برای نمونه روستای زهک در سیستان و بلوچستان در منطقه صفر مرزی و ۱۵ کیلومتری ولایت (استان) نیم‌روز در افغانستان، بی‌بهره از بسیاری امکانات است. با توجه به امکانات اندکی که در این مناطق موجود است ممکن است دچار مشکل شوند.»

گرچه در ماه‌های پس از اعلام رسمی شیوع کرونا، به ‌دنبال ناتوانی سازمان زندان‌ها و مسئولان قضایی از اتخاذ تمهیدات بهداشتی و پیشگیرانه در زندان‌ها، برخی از زندانیان عقیدتی و سیاسی از جمله برخی درویشان گنابادی موفق به استفاده از حق مرخصی خود شده‌اند، اما برخی دیگر از این درویشان همچنان در زندان و محروم از اعزام به مرخصی باقی مانده‌اند.

در تازه‌ترین خبرها، چهار درویش گنابادی محبوس در زندان مرکزی تهران بزرگ (فشافویه) به نام‌های کیانوش عباس‌زاده، محمد شریفی مقدم، عباس دهقان و مصطفی عبدی روز شنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه، با یورش گارد زندان، به تیپ پنج و سالن جرایم عمومی این زندان منتقل شدند.

فائزه عبدی پور، همسر محمد شریفی مقدم در حساب کاربری توئیتر خود درباره این خبر نوشته است مأموران گارد زندان تلاش داشتند که این چهار زندانی عقیدتی را از یکدیگر جدا کرده و به بندهای مختلف زندان فشافویه منتقل کنند.

از سوی دیگر، کسری نوری یکی دیگر از درویشان گنابادی محبوس در زندان عادل آباد شیراز همچنان و علی‌رغم شیوع ویروس کرونا در این زندان موفق به استفاده از حق مرخصی خود نشده است.

علیرضا روشن درباره آخرین وضعیت این زندانیان عقیدتی می‌گوید:

«کسری نوری که بعد از گلستان هفتم بی‌وقفه در زندان است، سال گذشته به زندان عادل‌آباد شیراز فرستاده شد و این در حالی‌ست که او به همراه خانواده‌اش ساکن تهران هستند. احتمالا این عمل در راستای اعمال آزار و اذیت بیشتر بر این زندانی انجام شده است.»

به گفته این فعال حقوق درویشان گنابادی، به ‌غیر از کسری نوری، شمار دیگری از درویشان گنابادی که محکومیتشان بالای پنج سال است با این بهانه که خارج از شمول بخشنامه هفتم اسفند ماه قوه قضاییه هستند، در زندان مانده‌ و مشمول مرخصی نشده‌اند.