تاریخی‌ترین کاهش آلودگی هوا به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود

تاریخی ترین کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و کاهش آلودگی هوا با شیوع ویروس جدید کرونا رخ داد. هر چند روزهای خوش هوای پاکیزه دیری نپایید وحتی همان زمان هم کارشناسان هشدار داده بودند که با پایان دوران قرنیطنه به وضعیت سابق بر می‌گردیم. کنار آلودگی هوا، خطر تغییرات آب و هوایی، گرمایش زمین، نابودی منابع طبیعی و استفاده بی‌رویه انسان از منابع طبیعی چنانچه کارشناسان هشدار می‌دهند ممکن است به معنای نزدیک شدن به پایان عمر بشر بر روی کره زمین باشد.

آلودگی هوا در چین به سطح پیش از دوران کرونا بازمی‌گردد و در اروپا هم احتمالا چنین خواهد بود.

آسمان پاکیزه روزنه امیدی بود که همزمان با فراگیری ویروس کرونا واعمال مقررات قرنطینه در جهان گشوده شد، اما داده‌ها نشان می‌دهد که درحالی‌که از شدت سختگیری‌ها و قرنطینه کرونا کاسته و مردم رفته رفته در حال بازگشت به روند سابق زندگی خود هستند، کیفیت هوا هم در حال بازگشت به وضعیت سابق خود است.

کارشناسان خواهان اتخاذ تدابیری شده‌اند تا کیفیت هوایی که حاصل تعطیلی‌های دوران کرونا است، حفظ شود. اقداماتی نظیر افزایش تعداد و پهنای خطوط دوچرخه سواری و ایجاد فضای برای پیاده روی در برخی شهرها از جمله این اقدامات بوده است.

داده‌های مرکز مطالعات انرژی و هوای پاکیزه (سرا) نشان می‌دهد غلظت ریزآلاینده‌ها و دی‌اکسید‌نیتروژن در چین در حال حاضردر همان سطحی است که یک سال پیش بود. زمانی‌که چین در اوج مارزه با ویروس کرونا و همه‌گیری این بیماری بود ( اوایل ماه مارس) سطح دی اکسید نیتروژن ۳۸ درصد و ذرات ریزآلاینده تا ۳۴ درصد نسبت به سال ۲۰۱۹ پایین آمد.

کارشناسان با بررسی و مقایسه داده‌های مربوط به کیفیت هوا پیش و پس از دوران تعطیلی‌های کرونا می‌گویند که به نظر می ‌رسد صنایعی که در آلودگی هوا سهم بیشتری داشته‌اند سریع‌تر از اقتصاد بهبود یافته و به وضعیت سابق خود بازگشته اند،  دانشمندان می‌گویند، سیاستگزاران با توجه به شواهد علمی باید سیاستگزاری در زمینه انرژی پاکیزه را در اولویت قرار دهند.

در ووهان، شهری که مرکز شیوع کرونا بود، سطح دی‌اکسید ‌نیتروژن اکنون ۱۴ درصد کمتر از سال گذشته است، در شانگهای اما آخرین داده‌ها حدود ۹ درصد بیش از سال گذشته را نشان می‌دهد.

شهرهای اروپایی هم وضعیت نسبتاً مشابهی داشته‌اند، داده‌های«خدمات نظارت جوی کوپرنیک» یا کامس که آلودگی هوا در ۵۰ شهر اروپایی را ثبت می‌کند، نشان می‌دهد که طی ماه مارس سطح دی‌اکسید‌نیتروژن  درحدود ۴۲ شهر کمتر از میزان متوسط معمول بود. لندن و پاریس ۳۰ درصد کاهش دی‌اکسید‌نیتروژن را تجربه کردند که دلیل آن استفاده کمتر از خودروهای دیزلی در سطح شهر بود.

مشخص کردن این‌که تغییرات آلودگی هوا در طول  تعطیلی‌های کرونا و اعمال مقررات قرنطینه در شهرها چه تاثیری داشته و مقایسه آن با پس از دوران قرنطینه و تعطیلی به سبب دخالت عوامل دیگری همچون وضعیت هوا و فعل‌و‌انفعالات شیمیایی آلوده‌کننده‌ها، کار پیچیده‌ای است. فصل بهار درغرب اروپا در حالت‌عادی معمولا آلوده‌ترین فصل سال است، و دلیل آن آغاز چرخه کشاورزی است که سبب انتشارآمونیاک می‌شود و خود را به شکل ذرات ریز برفراز شهرها نشان می‌دهد.

پژوهشگران در حال حاضر مشغول بررسی اثرات و مقایسه کیفیت هوا پیش و پس از شیوع کرونا هستند.

گری فولر، کارشناس آلودگی هوا در کالج کینگز لندن می‌گوید که نباید گذاشت این دوران به فراموشی سپرده شود، سازمان ملل و فعالان زیست محیطی از دولت‌ها می‌خواهند که با سرمایه‌گذاری بر روی آینده اطمینان حاصل کنند که بهبود وضعیت هوا در سطح جهانی میراثی پایدار باشد.

آلودگی هوا مسبب سالانه حدود ۸ میلیون مورد مرگ زودرس است، آلودگی هوا می تواند به بیماری‌های قلبی  و ریوی و بسیاری از موارد دیگر از جمله دیابت منجر شود.

جین گودال، دانشمند بریتانیایی در زمینه رفتار شناسی جانوران نیز اخیرا هشدار داده است که اگر بشر برای تطبیق با شرایط تازه جهان تدابیری در نظر نگیرد، بشریت به پایان راه خود می‌رسد.

خانم گودال گفته است که اگر ما در مواجهه با  شیوع ویروس کرونا  و تغییرات آب و هوایی، به صورت جدی نظام غذایی خود را تغییر ندهیم، «بشریت پایان خواهد یافت».

گودال استفاده بی‌رویه از منابع طبیعی، نابود کردن جنگل‌ها و سرعت بخشیدن به انقراض گونه‌های جانوری و گیاهی با تخریب محل زندگی آن‌ها را موجب ظهور بیماری‌هایی نظیر کوید-۱۹ عنوان می کند.

گمان می‌رود که ویروس کرونا سال گذشته از حیوانات به انسان منتقل شده باشد واحتمالا منشا آن بازار فروش حیوانات زنده در ووهان چین بوده است.

مزرعه‌داری در مقیاس گسترده نیز به گفته خانم گودال، محلی را برای انبار بیماری‌های حیوانی ایجاد کرده که به جوامع انسانی نفوذ کرده و انسان‌ها را نیز مبتلا می‌کند.

جین گودال یکی از شاخص‌ترین کارشناسان در زمینه مطالعه بر روی شامپانزه‌ها و فعال دیرینه محیط زیست  است. او که  روز سه شنبه  دوم ژوئن ( ۱۳ خرداد) در یک نشست آنلاین سخن می‌گفت، افزود :«ما خودمان این بلا را بر سر خودمان آوردیم زیرا که مطلقا احترامی برای حیوانات و محیط زیست قائل نیستیم»

به گفته گودال، اگر ما روش خود را تغییر ندهیم، کارمان تمام است و بیش از این نمی‌توانیم همچون رفتار کنیم.

در همین زمینه: