بیگاری کودکان افغانستانی در ایران ــ قسمت اول: مهره‌های بیرون‌زده

«در غربال‌گری اولیه مشخص می‌شود که بسیاری از کودکان کار افغانستانی مهره‌های بیرون‌زده دارند». این واقعیت دهشتناک را سارا م.، یک فعال مدنی ساکن ایران به ما گفت؛ واقعیتی که شاید شوربختانه همه‌ ما پیشاپیش می‌دانستیم. با این وجود، راویان اصلی پادکست ما درباره «بیگاری کودکان افغانستانی در ایران»، به ما آموختند که هرچند هرگز نباید ذره‌ای از خشونت سرکوب و استثمار نهفته در این وضعیت را فراموش کرد،‌ زندگی‌های این کودکان را هم نباید با رنج مطلق و قربانی‌بودن یکی گرفت.

▪️ قسمت نخست پادکست «بیگاری کودکان افغانستانی در ایران» را در ساوند کلاود بشنوید:

رامین و راشد، دو کودک کار سابق افغانستانی در تهران و جوان‌های ۱۹ ساله امروزی در برلین در این پادکست دو قسمتی با ما همراه شدند تا از شرایط کار غیرقانونی کودکانی همچون آنها در ایران بگویند. تجربه‌های آنها به‌ویژه اکنون زاویه دیگری از وضعیت کلی پناهجویان و مهاجران افغانستانی در ایران را بازتاب می‌دهد. در هفته‌های گذشته چندین فاجعه حدود و ثغور این وضعیت را نشان دادند: شکنجه و غرق‌شدن پناهجویان افغانستانی در رود مرزی هیرمند، آتش‌گرفتن یک خودرو حامل چند شهروند افغانستانی و واژگونی وانتی که بنا به گزارش‌ها حامل ۶۷ مهاجر افغان بود.

رامین و راشد، راویان ما، کودکی خود را در تهران سپری کردند؛ در پایتختی پرهیاهو که اقشار ضعیف و فرودست را در خود می‌بلعد و به چرخ‌دنده‌های استثمار می‌سپارد. آنها از یک سو، درباره خشونت و نژادپرستی نظام‌مند علیه مهاجران افغانستانی، استثمار کودکان و سودجویی کاسب‌کاران گفتند. اما از سوی دیگر به ما نشان دادند گرچه فاجعه ادامه دارد، زندگی نیز همچنان جریان دارد. رامین، در حین بیان خاطراتش، بر نقصان و نارسایی کلماتی که توان بیان تجربه او را نداشتند خنده می‌زد. راشد نیز با خویی مبارزه‌طلبانه تجربه خود را بیان می‌کرد.

سارا م. فعال مدنی ساکن ایران نیز ما را در این پادکست همراهی کرد و همان‌طور که اشاره شد، نام بخش نخست پادکست از شرح تجربه او در کمک به کودکان کار می‌آید. «مهره‌های بیرون‌زده» اشاره دیگری نیز به وضعیت کودکان کار دارد: کودکانی که در نظام استثمار و سلطه اقتصادی به کار گرفته شده‌اند اما به لحاظ حقوقی هیچ موجودیتی از نظر این نظام ندارند.

مهتاب دهقان و هما فریور روزنامه‌نگارانی هستند که این پادکست تحقیقی را تهیه کردند. علی فتوتی ادیت صوتی آن را برعهده داشت. به قسمت اول پادکست در همین صفحه گوش بدهید: