چند کشته و زخمی در تنش مرزی آذربایجان و ارمنستان
چهار سرباز آذربایجانی در تنش‌های مرزی با ارمنستان کشته شدند. دو طرف یکدیگر را مقصر می‌شمرند. نگرانی از ادامه تنش‌ها و ورود روسیه و ترکیه به بحران وجود دارد.
یک سرباز ارمنی از منطقه خودمختار قره‌باغ (عکس مربوط به ۲۰۱۲ است) ــ عکس: KAREN MINASYAN / AFP
چهار سرباز آذربایجانی در تنش‌های مرزی بین این کشور با ارمنستان کشته شدند. دو طرف یکدیگر را مقصر اعلام می‌کنند. نگرانی از ادامه تنش‌ها نیز وجود دارد.
به گفته وزارت دفاع آذربایجان، سه سرباز آذربایجانی یکشنبه ۱۲ ژوئیه و یک سرباز آذربایجانی دیگر دوشنبه ۱۳ ژوئیه در گلوله‌باران مرزی نزدیک منطقه تاووش کشته شدند.
در این درگیری‌ها، دو سرباز ارمنستانی و پنج سرباز آذربایجانی دیگر نیز زخمی شدند.
دو طرف یکدیگر را به آغاز گلوله‌باران متهم می‌کنند. وزارت دفاع ارمنستان دوشنبه اعلام کرد که آذربایجان پس از درگیری یکشنبه، گلوله‌باران را دوشنبه نیز ادامه داده است.
نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در نشست کابینه دولت این کشور تهدید کرد که «تحریک‌های آذربایجان بی‌پاسخ نخواهد ماند.»
داوید دونویان، وزیر دفاع ارمنستان نیز هشدار داد که شاید این کشور با اشغال مواضع استراتژیک در قلمروی آذربایجان واکنش نشان دهد. تونویان درباره گلوله‌باران مواضع آذربایجان نیز گفت:
«ما اهداف غیرنظامی در آذربایجان را گلوله‌باران نخواهیم کرد و تنها زیرساخت مهندسی و تأسیسات فنی نیروهای مسلح آذربایجان را هدف قرار خواهیم داد.»
مهم‌ترین درگیری بین ارمنستان و آذربایجان مناقشه بر سر ناگورنو قره‌باغ است. این منطقه از غرب با جمهوری ارمنستان، از جنوب با ایران و از شمال و شرق با آذربایجان مرز مشترک دارد.
ارمنی‌های قره‌باغ فوریه ۱۹۸۸ برای پیوستن به جمهوری ارمنستان دست به اعتراض زدند اما مسکو این خواسته را رد کرد و حکمرانی این منطقه را به آذربایجان واگذار کرد.
۱۰ دسامبر ۱۹۹۱ مردم قره‌باغ در یک رفراندوم با استقلال قره‌باغ موافقت کردند هرچند آذری‌های محلی این رفراندوم را بایکوت کرده بودند.
این مناقشه به جنگی خونین بین آذربایجان و ارمنستان انجامید که اوکراین و روسیه را نیز درگیر کرد و مجاهدین افغان را نیز در جبهه آذربایجان وارد خود ساخت. چچنی‌ها نیز سربازانی در هر دو سوی جنگ داشتند. در نهایت جنگ با آتش‌بسی در ۱۲ مه ۱۹۹۴ پس از هزاران کشته و صدها هزار آواره پایان یافت.
درگیری‌های جدید اما در قره‌باغ رخ نداده اند.
هراس از درگیری منطقه‌ای بزرگ‌تر
زهراب مناتسکانیان، وزیر خارجه ارمنستان با ریاست «سازمان پیمان امنیت جمعی» (CSTO)، یک بلوک نظامی به رهبری روسیه نیز بر سر بحران به صورت تلفنی گفت‌و‌گو کرد.
آذربایجان نگران دخالت این سازمان امنیتی به رهبری روسیه در بحران است.
دفتر الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان در بیانیه‌ای با اشاره به CSTO ارمنستان را متهم به «ماجراجویی نظامی» کرد و گفت که این کشور تلاش دارد تا سازمان امنیتی به رهبری روسیه را درگیر بحران کند.
۹ کشور از جمله تاجیکستان، افغانستان و ازبکستان در سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه عضو هستند. آذربایجان پیش‌تر عضو این سازمان بود اما از آن جدا شد.
از سوی دیگر، ترکیه به حمایت از آذربایجان برخاسته و وزارت خارجه این کشور در بیانیه‌ای اعلام کرده است که «ترکیه با تمام ظرفیت‌اش به حمایت از آذربایجان در مبارزه‌اش برای محافظت از یکپارچگی سرزمین‌اش ادامه خواهد داد.»
کارشناسان نگران هستند که اگر درگیری‌ها گسترش یابند، قدرت‌های منطقه‌ای همچون روسیه ــ به نفع ارمنستان ــ و ترکیه ــ به نفع آذربایجان ــ وارد معرکه شوند و افزایش تنش‌ها ابعادی خطرناک بیابند.
دو کشور در سال‌های اخیر چندین بار با یکدیگر دچار تنش شده اند اما این تنش‌ها به درگیری بزرگتری ختم نشده است.
نظرها
محمد بیلیانی
ارمنی ها داشناک متجاوز ۲۰% خاک جمهوری آذربایجان را اشغال کرده اند و نه صد هزار انسان بیگناه را از خانه و کاشانه خود با کشتار بی رحمانه بیرون کرد ند و باعث بی ثباتی در منطقه شده اند و مقصر اصلی هستند.