اعتراض جمعی به قوه قضاییه با کارزار «نه به شکنجه با کرونا»

جمعی از زندانیان سیاسی سابق و خانواده‌های زندانیان سیاسی فعلی، شامگاه دوشنبه ۲۳ تیر با راه اندازی کارزاری با عنوان «نه به شکنجه با کرونا» ضمن ابراز نگرانی خود از وضعیت نامطلوب زندانیان، خواستار آزادی فوری همه زندانیان سیاسی در ایران شدند.

اعلام همبستگی با زندانیان سیاسی و خانواده‌های آنان از طریق مشارکت در این کارزار، درخواست برای اعزام به مرخصی زندانیان سیاسی به ‌دلیل شیوع کرونا در زندان‌ها، تلاش برای رساندن صدای آن دسته از زندانیان سیاسی که تاکنون مشمول مرخصی نشده‌اند و جلب افکار عمومی از جمله اهداف این کارزار توئیتری است.

ضیاء نبوی، فعال دانشجویی و زندانی سیاسی سابق، «فشار به ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه برای دادن مرخصی به زندانی‌های امنیتی» را از جمله اهداف دیگر این کارزار برشمرده است.

فعالان این کارزار اعلام کرده‌اند فعالیت‌های خود را با تمرکز بر وضعیت نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی شروع کرده و به تلاش برای اطلاع‌رسانی در خصوص دیگر زندانیان سیاسی ادامه خواهند داد.

تاکنون هزاران کاربر فارسی زبان در توئیتر با هشتگ‌ #شکنجه_با_کرونا با این کارزار همراهی کرده‌اند.

سعید دهقان، وکیل دادگستری و فعال مدنی که در سال‌های گذشته وکالت برخی از زندانیان سیاسی را بر عهده داشته، در حمایت از این کارزار در توئیتر خود نوشت:

«کسی از حال زینب جلالیان خبر دارد؟ چرا از پنجم تیر کسی نمی‌داند او را کجا برده‌اند؟ بعد از زندانی شدن امیر سالار داودی، پرونده او را کدام همکار دنبال می‌کند؟ شکایت نرگس محمدی به ‌جایی می‌رسد؟ و حالِ سام رجبی چطور؟ حجم فجایع ما را از زندان و کرونا غافل نکند.»

حدود پنج ماه پس از اعلام رسمی شیوع ویروس کرونا در ایران و ابتلای عده زیادی به بیماری کووید-۱۹، این ماجرا به بحرانی خارج از کنترل دولت تبدیل شده است.

در این شرایط، اخبار و گزارش‌های متعددی که از زندان‌های ایران منتشر می‌شوند، نگرانی‌ها درباره تهدید جان زندانیان سیاسی را افزایش داده‌اند.

در ادامه این واکنش‌ها اما سلطان‌علی رفیعی، پدر پریسا رفیعی، فعال صنفی دانشگاه تهران که روز ۱۷ تیر ماه در پی احضار به شعبه اجرای احکام دادسرای اوین بازداشت و برای تحمل دوران محکومیت خود به بند زنان زندان اوین منتقل شد، با مشارکت در کمپین یاد شده، درباره دخترش نوشت:

«مهربان دخترم تو در این شرایط کرونایی در قرنطینه بند زنان زندان اوینی و در کنار ما نیستی تا ببینی دغدغه‌مندان زندانیان سیاسی با اطلاع از ابتلای نرگس محمدی به کرونا در زندان زنجان، طوفان توئیتری نه به شکنجه با کرونا راه انداخته‌اند.»

در ماه‌های اخیر و پس از پیگیری‌های گسترده از سوی سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی و حقوق بشری و همچنین به دنبال درخواست‌های مکرر خانواده‌های زندانیان سیاسی از مقامات قضایی ایران، تنها شمار اندکی از زندانیان سیاسی آن ‌هم به مدت محدود موفق به استفاده از حق مرخصی شدند.

قوه قضاییه ایران اما با عدم تمدید مرخصی همان تعداد اندک از زندانیان سیاسی و عقیدتی که به مرخصی اعزام شده بودند، آنها را در حالی به زندان بازگرداند که بنا بر گزارش‌ها، بحران همه‌گیری کرونا در زندان‌ها همچنان مهار نشده است.

صدیقه پاک ضمیر، معلم و همسر محمد حبیبی، فعال صنفی معلمان و زندانی سیاسی محبوس در زندان تهران بزرگ (فشافویه)، در حمایت از کمپین «شکنجه با کرونا» و درباره ممانعت مسئولان این زندان از اعزام به ‌مرخصی همسرش در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت:

«محمد حبیبی، معلم زندانی و عضو هیأت مدیره کانون صنفی معلمان تهران، بیش از دو سال است که بدون یک‌ روز مرخصی در زندان است. محمد به بیماری ریوی مبتلاست و در زندان تهران بزرگ بدون امکانات بهداشتی محبوس است. بدون یک ‌روز مرخصی ... حتی برای کرونا هم به او مرخصی ندادند.»

گزارش‌های رسیده از درون زندان‌ها اما خبر از ابتلای برخی زندانیان سیاسی به ویروس کرونا به دلیل کمبود تجهیزات بهداشتی لازم برای پیشگیری از همه‌گیری این بیماری می‌دهند.

در واکنش به این موضوع، بنیاد عبدالرحمن برومند هم از جمله سازمان‌های حقوق بشری‌ست که با بازنشر گزارش‌های پیشین خود درباره وضعیت بهداشتی زندان‌های ایران، همراهی خود را با کمپین «شکنجه با کرونا» نشان داده است.

در گزارشی که این بنیاد حقوق بشری روز دوم اردیبهشت ‌ماه منتشر کرده بود، با اشاره به شلوغی بیش از حد و ظرفیت زندان‌ها، بهداشت و تغذیه نامناسب زندانیان، رواج بیماری‌های گوناگون در بین آنها و دیگر شرایط غیراستاندارد حاکم بر زندان‌های سراسر ایران، تلاش مقامات قضایی و مسئولان دولتی ایران برای حفاظت از زندانیان در برابر ویروس کرونا را ناکافی توصیف کرده بود.

نامه نرگس محمدی از زندان زنجان: از مسئولان قضایی شکایت می‌کنم

نرگس محمدی، زندانی سیاسی که به ‌تازگی در زندان زنجان به ویروس کرونا مبتلا شده، با انتشار نامه‌ای با اشاره به شرایط سخت و طاقت فرسای زندان، از عدم دسترسی‌اش به رسیدگی پزشکی و همچنین فشارهای وارده بر خود از سوی وزارت اطلاعات و مسئولان زندان خبر داده و نوشته است که از طریق این نامه شکایت قانونی خود را از مقامات قضایی اعلام می‌دارد.

در متن کامل این نامه که توسط تقی رحمانی، همسر این زندانی سیاسی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، آمده است:

«تیر ماه زندانیان زن زنجان که ۱۸ نفر هستیم تفکیک شدیم. شش نفر که علایم کرونا نداشتند به بیرون بند منتقل شده و ما ۱۲ نفر که تقریبا از ۱۱ روز پیش علائم کرونا نمایان شد، در داخل بند قرنطینه شدیم.»

این زندانی سیاسی در ادامه نامه خود نوشته:

«هفته گذشته با وخامت حالمان و پیگیری خانوداه تست کرونا از ما گرفته شد ولی جواب تست هرگز به ما ابلاغ نگردید. امروز به ناگهان تعدادی به داخل بند آمده و بند را تفکیک کردند.»

نرگس محمدی، نایب رئیس سابق کانون مدافعان حقوق بشر است که از اردیبهشت سال ۱۳۹۴ با شکایت وزارت اطلاعات بازداشت شده و از آن زمان با وجود ابتلا به چند بیماری در زندان‌ اوین و زندان زنجان، بدون رعایت اصل تفکیک جرایم و بدون دسترسی به خدمات پزشکی نگهداری می‌شود.

در ماه‌های پس از شیوع کرونا این زندانی سیاسی از جمله زندانیانی بود که با کارشکنی مقامات قضایی ایران از اعزام به مرخصی محروم ماند.

این زندانی سیاسی اما در ادامه درباره وضعیت خود و هم‌بندی‌هایش در زندان زنجان، نوشته:

«ما ۱۲ نفر با علایم خستگی مفرط و درد ناحیه شکم، اسهال و استفراغ و از دست دادن حس بویایی بدون دارو و درمان و تغذیه مناسب روی تخت‌ها افتاده‌ایم. عدم امکانات پزشکی، عدم [وجود] فضای مناسب برای قرنطینه برای ورودی‌های جدید و عدم کنترل سلامتی آنها موجب شیوع ویروس کرونا در بند گردید که جای تأمل دارد.»

این فعال حقوق بشر از سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران خواسته تا نماینده‌ای را برای رسیدگی به وضعیت زندان زنان زنجان اعزام کند.

محمدی همچنین در تشریح وضعیت خود در زندان، نوشته:

«طی این مدت بنا به دستور وزارت اطلاعات و قوه قضاییه حتی از خرید گوشت با هزینه خودم مخالفت شده است. از ارائه کتاب و تلفن به فرزندانم در خارج از کشور ممانعت شده است. من قریب یک سال است که صدای فرزندانم را نشنیده‌ام. اکنون نیز با ابتلا به کرونا بدون دارو و خدمات پزشکی بسر می‌برم. از طریق نامه، شکایت قانونی خود را به جهت اعمال شرایط سخت و طاقت فرسای زندان زنجان در شش ماه گذشته و عدم رسیدگی پزشکی، اعلام می‌دارم.»

روز گذشته اما ابوالفضل قدیانی، از چهره‌های برجسته جریان اصلاحات و عضو ارشد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی با انتشار یادداشتی، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را مسئول اصلی «ظلم‌ و بیداد‌»های روا داشته شده بر نرگس محمدی و دیگر زندانیان سیاسی دانست و اعلام کرد تبعید نرگس محمدی به زندان زنجان و نگه داشتن او در بند مجرمان خطرناک، چیزی جز «اقدام به قتل غیرمستقیم» این زندانی سیاسی نیست:

«تبعید نرگس محمدی به زندان زنجان و نگه داشتن وی در بند مجرمان خطرناک چیزی جز اقدام به قتل غیرمستقیم ایشان نیست چرا که این بانوی شجاع و مقاوم با ایستادگی بر سر آرمان‌های خود یعنی دفاع از آزادی، عدالت و حقوق بشر، سرکوبگران را به ستوه آورده است.»

انتشار نامه نرگس محمدی در حالی‌ست که در ماه‌های گذشته صدها زندانی در دست‌کم ۱۲ زندان در سراسر کشور به دلیل وحشت از ابتلا به کرونا، محرومیت از امکانات بهداشتی کافی و ممانعت مسئولان زندان‌ها برای اعزام به مرخصی، با شکستن در خروجی زندان اقدام به فرار کردند.

در زندان‌های ایران به ‌دلیل تراکم بالای جمعیت زندانیان، تدابیری مانند قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی و شست‌و شوی مداوم دست‌ها با صابون برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ عملا میسر نیست.