شورش فروردین ماه ۹۹ در زندان شیبان اهواز: پنج کشته و ده‌ها متهم

این مطلب را در نسخه آزمایشی سایت جدید زمانه بخوانید

در ماه‌های گذشته پس از شیوع ویروس کرونا در زندان‌های ایران و ممانعت مقام‌های قضایی از اعطای مرخصی به زندانیان و همچنین شرایط نامناسب زندان، زندانیان در تعدادی از زندان‌ها، در اعتراض به این وضعیت دست به شورش زدند. زندان شیبان اهواز از جمله زندان‌هایی بود که شورش گسترده‌ای در فروردین ماه سال جاری در آن به وقوع پیوست. طبق اطلاعات تازه‌ای که به دست «اطلس زندان‌های ایران» رسیده است، در جریان این شورش پنج زندانی کشته شده‌اند.

بر اساس دادنامه‌ی صادره از شعبه اول دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان باوی که به دست اطلس زندان‌های ایران رسیده است، در جریان شورش زندانیان بند مردان زندان مرکز اهواز (شیبان) که سه‌شنبه ۱۲ فروردین به وقوع پیوست، دست‌کم پنج زندانی کشته شده‌اند.

بر اساس این دادنامه زندانیان معترض به «تسبیب در قتل پنج زندانی» متهم شده‌اند. زندانیان در زندان شیبان به دلیل بدعهدی مسئولان زندان در اعطای مرخصی به آنان و وحشت از ابتلا به کرونا شورش کرده بودند. شورش و اعتراض در زندان شیبان توسط نیروهای انتظامی و گارد ویژه زندان به شدت سرکوب شد.

در جریان شورش زندانیان در زندان شیبان اهواز خبرها حاکی از کشته شدن سه زندانی در حین فرار بود. اکنون بر اساس گزارش تازه اطلس زندان‌های ایران علاوه بر این سه زندانی، پنج زندانی دیگر نیز کشته شده‌اند.

برای زندانیانی که در این شورش مشارکت داشتند، به اتهام‌های مختلف پرونده‌های متعددی تهیه و در دست بررسی قرار گرفته است. به گزارش اطلس زندان‌های ایران در یکی از این پرونده‌ها ۳۰ زندانی در شعبه اول دادسرای عمومی و  انقلاب شهرستان باوی با اتهامات سنگینی چون «اخلال در نظم و آسایش عمومى از طریق جنجال و هیاهو، تسبیب در قتل چهار نفر مرد مسلمان، شروع به افساد فی‌الارض، تبانی و اجتماع به قصد امنیت جامعه و مقابله با حکومت» و مشارکت در جرائمی چون «تخریب و احتراق عمدى اموال عمومى، اخلال در نظم عمومى و تسبیب در قتل پنج زندانى» متهم شده‌اند.

بر اساس این گزارش اسامی این ۳۰ بدین قرار است:

١- سید مختار آلبوشوکه فرزند سید محمد ٢- سید یابر آلبوشوکه فرزند سید محمد ٣- امین حمیدان زاده فرزند حاچم ۴- وحید آل محمودى ۵- عزیز شریفى فرزند عادل ۶- قاسم کعبى ٧- على مشعلى ٨- ناصر زبیدى ٩- ایمان سوارى ١٠- حکیم بالدى ١١- على زهیرى ١٢- على جنادله فرزند عباس ١٣- مهدى خانى پور(حلفى) ١۴- ماجد عبیات ١۵- حبیب شریفى ١۶- جاسم حیدرى فرزند کاظم ١٧- على رنگرزن ١٨- على سازدار ١٩- جمیل کریمیان ٢٠- فرید رومى ٢١- مرتضى امیرى ٢٢- وهاب بنى مالک ٢٣- عباس خورشیدى ٢۴- سید حسین حسینى ٢۵- على جرفى ٢۶- على مظلومى ٢٧- کریم عچرش ٢٨-على حمادى ٢٩- احمد عبیداوى ٣٠- حسین نواصرى

۱۰ زندانی آخر این لیست نسبت به صدور قرار وثیقه و بازداشت برای خود اعتراض کرده‌اند. اما این اعتراض توسط شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفرى۲ شهرستان باوى به ریاست قاضی منصور معتمدی‌زاده رد شده و اکنون دادگاه با رد اعتراض آنها رأی به ادامه روند دادرسی داده است.

با توجه اتهام‌های وارد شده علیه این ۳۰ زندانی، به نظر می‌رسد مقام‌های قضایی نه تنها کوشیده‌اند مسئولیت کشته شدن پنج زندانی را متوجه آنان کنند، بلکه این افراد با خطر صدور احکام سنگین روبه‌رو هستند.

پیش‌تر سازمان عفو بین‌الملل روز پنج‌شنبه ۹ آوریل/ ۲۱ فروردین با انتشار اطلاعیه‌ای تأکید کرده بود که به‌کارگیری مهمات مرگبار و گاز اشک‌آور برای سرکوب اعتراضات در چندین زندان به جان باختن حدود ۳۶ زندانی منجر شده است.

علاوه بر زندان شیبان در اهواز، در ماه‌های گذشته شورش زندان‌های دیگری از جمله زندان سپیدار اهواز، زندان مرکزی سقز، زندان عادل آباد شیراز، زندان تبریز، الوند در همدان، زندان الیگودرز، زندان مهاباد و زندان پارسیلون خرم‌آباد به دلیل تراکم بالا در زندان‌ها، خطر ابتلا به کرونا، بهداشت و تغذیه نامناسب زندانیان، رواج بیماری‌های گوناگون در بین آنها و شرایط غیراستاندارد حاکم بر زندان دست به اعتراض و شورش زدند.

توضیح: در اولین نسخه این گزارش، عنوان شد که ۷۰ زندانی از زندان شیبان موفق به فرار شده‌اند. این گزاره مربوط به شورش در زندان سپیدار اهواز بود که این مورد هم توسط مقام رسمی حکومتی تکذیب شد و فعالان مستقل حقوق بشری نیز تاکنون این مساله را تایید نکردند. بنابراین با پوزش از مخاطبان، اشاره به فرار زندانیان از متن ابتدایی این گزارش حذف شد.

در همین زمینه: