انتخابات ۱۴۰۰: میگویند مشارکت ۲۰ درصدی کافی است
از هماکنون نشانههایی مبنی بر پایین بودن نرخ مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری مشاهده میشود. طرفداران دولت روحانی بازگشت علی لاریجانی را به محک میگذراند.
از هماکنون نشانههایی وجود دارد مبنی بر آنکه نرخ مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ حتی از انتخابات مجلس یازدهم هم کمتر است. مشاور رسانهای روحانی اعلام کرد با فقط ۲۰ درصد مشارکت انتخاب رئیس جمهوری آینده قانونی است. محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همسو با رهبر جمهوری اسلامی یک گزینه «بیحاشیه» و ناشناخته را مطلوب دانسته است. همزمان تلاشهایی برای به محک گذاشتن علی لاریجانی به عنوان یکی از نامزدهای احتمالی مشاهده میشود.
هنوز ۱۰ ماه با انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ فاصله داریم. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی با صراحت اعلام کرده «دولت جوان حزباللهی» علاج کار است. با اینحال حسام الدین آشنا، مشاور حسن روحانی، رئیس جمهوری در اظهاراتی که بیشتر به تلاشی برای بازگرداندن علی لاریجانی به صحنه سیاست شباهت دارد، نام او را به عنوان یکی از گزینههای مناسب مطرح کرده است. آشنا در مصاحبه با «اندیشه پویا» گفته است:
»از نظر من، آقای علی لاریجانی کسی است که مسائل مملکت را به خوبی میشناسد، روابط قدرت را به خوبی میشناسد، راهحلها برایش بسیار مشخص است و میداند چطور میتوان مسئله را حل کرد. قدرت تعامل موثر با رهبری و نیروهای مسلح را هم دارد اما مشکلش تعامل با مردم است که به نظرم میتواند این مشکل را هم حل کرد.»
آشنا در ادامه این مصاحبه توضیح میدهد که منظور او از مشکل «تعامل با مردم» سابقه علی لاریجانی در صدا و سیما و بهویژه ساخت و پخش برنامه «هویت» در زمان ریاست او در سالهای دهه ۱۳۷۰ است. این مجموعه برنامهها که مطابق با رویه نهادهای امنیتی به اعترافگیری، پروندهسازی و تخریب روشنفکران و دگراندیشان اختصاص داشت، در زمان ریاست صدا و سیمای حمهوری اسلامی به اهرم فشار علیه دولت محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت و اصلاحطلبان بدل شده بود. آشنا میگوید لاریجانی میتواند به خاطر تهیه این برنامهها از مردم عذرخواهی کند.
پیش از این لاریجانی سودای پاستور را در سر داشت، اما بعد از انتخابات مجلس شورای اسلامی در مصاحبهای گفته بود «در حکومت نمیتوان یک بام و دو هوا بود»، بنابراین ترجیح میدهد برای تدریس به دانشگاه برود.
نامهای «اینطرفی» و «آنطرفی» در تنور سرد انتخابات
حسام الدین آشنا نام رضا اردکانیان، وزیر نیرو و همچنین سردار حسین دهقان، مشاور صنایع دفاعی رهبر جمهوری اسلامی و وزیر سابق دفاع و معاون فعلی حسن روحانی را نیز به عنوان گزینههای «توانمند» مطرح کرده اما گفته آنها «مشکل ارتباط با مردم» دارند. آشنا در اظهاراتی جالب توجه درباره سردار دهقان گفته است :
«بله. مثلا مردم هنوز آقای دهقان را ندیدهاند. ممکن است آقای دهقانی را که در انتخابات میبینند بپسندند. همانطور که آقای روحانی را ندیده بودند، اما وقتی او را در انتخابات دیدند پسندیدند». مشاور حسن روحانی نام محمد جواد ظریف را هم مطرح و اضافه کرده: او هم «اگر با خود کنار بیاید» میتواند وارد عرصه انتخابات شود.
به باور آشنا محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس و ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه و مهرداد بذرپاش، رئیس دیوان محاسبات اداری، هم ترکیب کاندیداهای «آنطرف» را تشکیل میدهند که «باید سعید جلیلی و پرویز فتاح را هم به آنها اضافه کرد». با اینوجود امیرحسین قاضیزاد، نائب رئیس مجلس نامزدی رئیسی را رد کرده و به نقل از او، «طرح بحثهای اینچنینی را انحراف در مسیر تحولی قوه و گفتمان مبارزه با فساد» خوانده است. از منظر دیگر به نظر نمیرسد قالیباف، رئیسی، جلیلی و فتاح کاندیدای مورد نظر رهبر جمهوری اسلامی باشند. آشنا در ادامه مصاحبه با اندیشه گویا گفته است: با این چینش دوسویه، انتخابات میتواند «رقابتی» شود. مسئلهای که به نظر میرسد نبود آن و اینکه حتی تا ۸۰ درصد مردم هم در انتخابات شرکت نکنند، برای مسئولان جمهوری اسلامی نگرانی خاصی ایجاد نکرده چرا که به گفته آشنا «طبق قانون حتا اگر ۲۰ درصد مردم ایران هم در انتخابات شرکت کنند، باز هم رئیس جمهور انتخاب میشود».
در آخرین انتخابات برگزارشده در ایران (انتخابات مجلس یازدهم) میزان مشارکت در کل کشور ۴۲,۵۷ درصد و دراستان تهران ۲۶,۲۴ درصد اعلام شد. طبق آمارهای رسمی ۵۷ میلیون و ۹۱۸ هزار و ۱۵۹ نفر واجد شرایط شرکت در انتخابات ۱۴۰۰ خواهند بود.
رئیس جمهوری جوان، حزباللهی و «بیحاشیه»
محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم (نزدیک به سپاه پاسداران)با یادآوری نامشخص بودن نامزدهای قطعی گفته است:
«با توجه به تعداد زیاد اشخاصی که برای کاندیداتوری ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ مطرح می شوند، ما باید تعدادی از این اشخاص را به کشورهای تازه استقلال یافته، صادر کنیم».
سخنان باهنر درباره کاندیدای مطلوب اما همسو با خواسته رهبر ایران است که یک فرد «بیحاشیه» و احتمالا ناشناخته را برای ریاست جمهوری ۱۴۰۰ میخواهد. باهنردر ادامه مصاحبه با تسنیم گفت:
«یکی از ویژگیهای رئیسجمهور باید این باشد که دست بر روی مسائلی که حساسیت برانگیز است، نگذارد و کشور را با حاشیههای بیفایده مواجه نکند. این طور نباید که یکی بیاید بگوید "بگم یا نگم" و دیگری بگوید "لولهاش میکنم" و از این طریق رای مردم را جلب کند».
باهنر نامزدی خود در انتخابات ۱۴۰۰ را رد کرده و درباره کاندیداتوری لاریجانی گفته که هنوز نمیتواند در اینباره اظهارنظر کند:
«هنوز خیلی زود است که درباره انتخابات ریاست جمهوری بخواهیم به شکل مصداقی سخن بگوییم. البته این هم یکی از مشکلات ساختار انتخاباتی ما است که رقابتهای انتخاباتی ریاست جمهوری محدود به دو سه ماه آخر منتهی به انتخابات میشود و کاندیداهای ریاست جمهوری در ماههای پایانی منتهی به انتخابات اصطلاحاً گُر میگیرند. بنابراین درباره آقای لاریجانی نیز نمیتوان از هم اکنون اظهارنظری کرد.»
از سوی دیگر کاندیداتوری محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری سابق ایران هم مطرح است. نامی که قطعا مطلوب علی خامنهای نیست. احمدینژاد در یک گفتوگوی اسکایپی با شبکه us iran tv برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ اعلام آمادگی کرده است. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان اما بدون نام بردن از احمدینژاد به او «توصیه کرده» بود دوباره ثبت نام نکند. کدخدایی گفته بود:
«شورای نگهبان هنوز درگیر انتخابات نشده است و در این زمینه ورود نکرده و اقدامی نیز نکرده است. از جهات قانونی افراد میتوانند در هر زمان ثبت نام کنند اما میتوان توصیه کرد افرادی که در گذشته رد صلاحیت شدهاند، دیگر ثبت نام نکنند».
وزارت کشور و شورای نگهبان از احتمال تمام الکترونیکی شدن فرآیند انتخابات ۱۴۰۰ خبر میدهند و ادعا میکنند این روند علاوه بر تسریع در اعلام نتایج «بحث تقلب را خواهد بست». به گفته شکرالله حسن بیگی، معاون سیاسی و اجتماعی استاندار تهران چهار انتخابات ریاست جمهوری، شوراهای اسلامی شهر و روستا و همچنین میاندورهای خبرگان و میاندورهای مجلس شورای اسلامی در خرداد ۱۴۰۰ همزمان برگزار خواهند شد. سرنوشت حضور اصلاحطلبان در این انتخابات در پرده ابهام قرار دارد.
در همین زمینه:
نظرها
حسنک
در "انتخابات" مجلس بنابر آمار و ارقام وزارت کشور خود ج.ا. مقداری کمتر از ۱۴% از رای دهندگان شرکت کرده بودند. که مطمئن باشید نیمی از آن ۱۴% هم رای های خریداری شده, صندوق های از قبل پر شده و رای دهندگان "بسیار مشتاق" که چند بار و در مکان های متفاوت رای داده بودند. کفگیر آنچنان خورده ته دیگ که خودشان هم میدانند که فقط به خاطر تیر و تفنگ های سپاه هست که هنوز دارند حکومت می کنند. اما زمانی که مردم از گرسنگی و بیکاری و مرگ روزمره بابت کرونا و گرانی و قحطی و کوفت کاری و زهر مار...میلیون میلیون بریزن بیرون دیگر سپاه هم جوابگو نخواهد بود. و چنین روزی دور نیست.