هفت‌تپه چشم انتظار اعلام رسمی خلع ید

شرکت نیشکر هفت‌تپه پس از واگذاری به بخش خصوصی در سال ۹۴، با بحران‌های عدیده‌ای مواجه شد. کاهش بازدهی کارخانه در کنار تغییر کاربری‌ها و عدم رسیدگی به حقوق کارگران و فرآیندهای تولید موجب شد تا مشخصا از سال ۹۶ کارگران هفت‌تپه اعتراضات دامنه‌دار، وسیع و متداومی را شکل دهند. این اعتراضات و اعتصابات که در سال ۹۷ با تشکیل شورای کارگری و خواست مدیریت کارگری بر تولید پیش می‌رفت، شدیدا از جانب نیروهای امنیتی سرکوب شد و به بازداشت گسترده‌ی کارگران هفت‌تپه و حامیان آن‌ها انجامید. اسماعیل بخشی یکی از سخنگویان اعتصابات هفت‌تپه در دوره‌ی بازداشت مورد شکنجه قرار گرفت و احکام سنگین قضایی و ارعاب گسترده علیه کارگران هفت‌تپه به کار گرفته شد. اما این کارگران از پای ننشستند و در اعتراضات خود استقامت کردند. در تابستان ۹۹ بیش از ۹۰ روز اعتصاب کردند و در این اعتصاب خواست مشخص خلع ید از بخش خصوصی، بازگشت مالکیت شرکت به دولت و نظارت کارگری در مدیریت را به‌عنوان یکی از مطالبات اصلی خود مطرح ساختند. مبارزات کارگران هفت‌تپه با همه‌ی فراز و فرودها تا امروز پیش رفته است تا اینکه طی روزهای گذشته اخباری غیررسمی مبنی بر صدور حکم خلع ید از مالکان خصوصی کنونی شرکت هفت‌تپه در شبکه‌های اجتماعی به گوش می‌رسد. در این مورد با یکی از کارگران هفت‌تپه مصاحبه کرده‌ایم تا نظر کارگران و وضعیت کنونی هفت‌تپه را جویا شویم.

در هفتاد و دو ساعت گذشته خبرهایی در هفت‌تپه منتشر شد که دادگاه خلع ید را اعلام کرده و فقط منتظر انتشارش هستیم. رسمی اعلام نکردند ولی بسیار جدی در رسانه‌ها منتشر شد و خود قوه قضاییه هم در ۷۲ ساعت گذشته این شایعه را تکذیب نکرده و شواهد و قرائن هم ظاهراً این را می‌گوید. از طرف دیگر هم بلافاصله پس از این شایعه، خود مالکان فعلی هفت‌تپه در حرکتی عجیب و عجولانه شروع کرده‌اند به تخلیه‌ی انبارهای شکر. شکرهای تولیدی به حدود ۱۰ هزار تن تا الان می‌رسد که رقم قابل توجهی است؛ ماشین های سنگین و تریلرهای زیادی را اینجا آوردند و با عجله شبانه روز در حال بارگیری و خارج کردن شکر هستند. این شواهدی که وجود دارد این شایعه را بسیار قوی کرده است که احتمالا حکم خلع ید ظاهراً داده شده و این‌ها هم با دستپاچگی عجیب و غریبی در حال خارج کردن شکرها هستند و تا الان هم که هنوز قوه قضاییه تکذیب نکرده و ما منتظر خبر قطعی هستیم. اگر این خبر جدی باشد و خلع ید انجام شده باشد، خواسته کارگران همین است که فعلا به بخش دولتی برگردد. چرا؟ چون به هرحال دولت هم در این واگذاری مقصر است و آسیب‌های جدی اقتصادی، معیشتی، اجتماعی، امنیتی و اخلاقی که در این پنج سال متحمل کرد به کارگران و مردم اینجا باید جبران کند. باید تاوان دهد و شرکتی را که نابود کرده باید خودش برایش تاوان پس دهد و حداقل در مدت زمان معینی نظم و ساختار تولید دوباره به فضای قبلی‌اش بازگردد تا تصمیم‌های بعدی گرفته شود. بله، خواسته‌ی کارگران این است. کارگران هفت‌تپه اعتصاب نکرده‌اند که این بخش خصوصی را نمی‌خواهند یک بخش خصوصی دیگر را می‌خواهند. کلا بخش خصوصی را نمی‌خواهند. مشکل فرد نیست، مشکل با این سیستم سرمایه داری و اداری صنایع تولید است و از نظر کارگران این صنعت تولید، یک صنعت ملی است، مال مردم است و خودشان برای تعیین سرنوشت اینجا حق دارند و هیچ کس بهتر از خودشان نمی‌تواند اینجا را اداره کند و خواسته‌ای غیر از این هم ندارند و باید فعلا به بخش دولتی برگردد.

عرض کردم که در ۷۲ ساعت گذشته پس از شایعه جدی و بدون تکذیب خلع ید، به طرز عجیب و عجولانه ای شروع کردند به اول خارج کردن شکر تولیدی که مقدار قابل توجه شکر است. کارگران هم بسیار نگران این موضوع هستند و اخبار صحیح است. همین الان هم در انبارها در حال بارگیری هستند و طبق اخباری که داریم می‌خواهند شکر را به یک کارخانه یا انبار بزرگ در کرج منتقل کنند. کارگران اینجا نگران هستند که غیر از شکر ادوات دیگر را خارج کنند یا مثلاً اسناد و آمارها و دفاتر را.

واکنش کارگران به این اخبار غیررسمی خوشحالی و شادی بود. شور و هیجان در بین کارگران در جریان افتاده. در گروه‌‌های مختلف به هم تبریک می‌گویند. علاوه بر این خوشحالی، پس از یک مبارزه جانانه پنج ساله آن همه هزینه‌ها و رنج‌ها و مشقت‌ها الان دارد به ثمر می‌رسد. اما کارگران هم نگران آینده‌اند و هم نگران این هستند که در این تغییر و تحول، مالکان فعلی آسیب به شرکت برسانند.

فضایی که الان در هفت‌تپه وجود دارد فضایی پر‌هیجان و شور و امید است. درست است که این خبر هنوز تایید نشده اما بین کارگران شور و هیجان است. منتظرند تا خبر قطعی بیاید.

پیش‌بینی ما این است که مسلما مالکان فعلی هفت‌تپه اگر خبر خلع ید صحت داشته باشد، واکنش‌هایی خواهند داشت چه در سطح قضایی، چه در سطحی دولتی، مثلا کارهایی که می‌توانند به صورت اداری پیش ببرند و کارهایی که می‌توانند در این مدت در هفت‌تپه انجام دهند و آسیب بزنند. کارگران نگران این هستند که اینها بخواهند چیزی از اینجا خارج کنند و در حال حاضر چیزی که در بین کارگران بسیار جدی دنبال می‌شود این است که ادوات، اسناد و مدارک را از شرکت خارج نکنند و به هرحال هر احتمالی وجود دارد که در آینده چه اتفاقی بیفتد. بهرحال با توجه به این که الان در فصل بهره‌برداری هستیم و موقع برداشت نیشکر است. الان زمان خاصی است که نیشکر باید از برداشت شود و به کارخانه منتقل شود، کار هم دارد پیش می‌رود.

اگر خلع ید اعلام شود ما نمی‌خواهیم کار و محصولی که خودمان به این‌جا رساندیم از بین برود. در اعتصابی هم که ما در تابستان داشتیم، اصلا مدیریتی وجود نداشت، اصلا مالکان و مدیرانشان حضور نداشتند. اتفاق جالبی که افتاد، در تابستان که فصل داشت نیشکر بود، این نیشکری که امسال بسیار عالی رشد کرده حاصل مدیریت و کار خود کارگران است، یعنی در فصل اعتصاب، فعالین به کارگران آبیار گفتند شما در اعتصاب حضور پیدا نکنید، کارهای داشت و آبیاری نیشکر را به نحو احسن انجام دهید؛ ما اعتصاب را دنبال می‌کنیم و حاصلش این شد که امسال بعد از پنج سال، نیشکری که با مدیریت و کار خود کارگران مزارع و هفت‌تپه صورت گرفته بسیار عالی رشد کرده، درصد قند بسیار بالایی دارد و حاصلش تا اینجا شده ده دوازده هزار تن شکر که متاسفانه الان ضرب‌الاجلی دارند خارجش می‌کنند.

همه‌ی این تصاویر را کارگران گرفتند، به مسولین محلی و استانی گزارش دادند که دارد شکر خارج می‌شود، به خصوص در این ۴۸ ساعت با این عجله. کارگران نگرانی خودشان را اعلام کردند. منتها چون هنوز حکم قطعی نیامده باید منتظر باشیم حکم قطعی بیاید تا بعد ببینیم کارگران خودشان چه تصمیمی می‌خواهند بگیرند. منتها عرض کردم اگر خلع ید قطعی باشد بلافاصله با خود پرسنل هفت‌تپه و یک گروهی _ این احتمال وجود دارد که قوه قضاییه یا دولت بخواهند به صورت موقت گروهی را یا هیات مدیره‌ای را منصوب کنند ولی ما می‌گوییم فعلا با مدیریت خود کارگران کار را جلو ببریم تا آسیبی نبینیم. چون به ویژه الان در فصل برداشت هستیم و امسال که خود کارگران مدیریت کردند (درست است که سطح زیر کشت نیشکر را بخش خصوصی بسیار پایین آورده است و بین پنج تا شش هزار هکتار زیر کشت است) خود کارگران بسیار خوب مدیریت کرده اند، درصد قند بسیار بالایی دارد و شکر بسیار مرغوبی از آن تولید می‌شود ما نمی‌خواهیم این آسیب ببیند و بلافاصله در مرحله‌ی گذار در گام اول باید مدیرانی از خود هفت‌تپه تعیین شوند و کار را پیش ببرند تا از این مرحله  عبور کنیم. باز هم می‌گویم خواسته‌ی اول و آخر کارگران این بوده که دیگر در هفت‌تپه نه مالک تعریف کنیم نه بخش‌خصوصی، فعلا هم در مرحله‌ی گذار به دولت واگذار شود .

در این مرحله چون هنوز حکم قطعی نیامده است و اگر کارگران تصمیم بگیرند که خودشان جلوی خروج شکر را بگیرند، آنها شکایت می‌کنند و باز نیروهای انتظامی می‌آیند و می‌خواهند این فضا را امنیتی جلوه دهند. بنابراین برای این که نمی‌خواهیم چنین فضایی را به وجود آوریم که اگر خلع ید شود، آشوب می‌شود و ... فعلا کارگران در حال رصد کردنند. اما گزارش‌های خودشان را به مسولان محلی داده‌اند ولی اگر حکم قطعی اعلام بشود آن موقع ممکن است تصمیمات دیگری بگیرند. یعنی خودشان یا گروهی از کارگران مسول حراست و حفظ و نگهداری اموال بشوند، ولی در این مرحله به این خاطر که فضا امنیتی نشود و آنها تبلیغات نکنند که نظم از بین می‌رود ، فعلا خویشتن‌داری می‌کنیم تا تکلیف این حکم مشخص شود تا تصمیمات بعدی را اتخاذ کنیم.

در همین زمینه: