مجلس یازدهم، طرح جوانی جمعیت و تحمیل مادری

هفت سال پیش، نمایندگان عمدتا زن مجلس شورای اسلامی، طرحی به نام «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» را ارائه دادند که نهایتا با روی کار آمدن مجلس یازدهم که تندروهای اصول‌گرا در آن دست بالا را دارند، در تاریخ ۲۶ اسنفد ۱۳۹۹ به تصویب رسید. این طرح با ۱۶۱ رأی موافق، ۱۴ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۵ نماینده حاضر در جلسه مجلس تصویب شد، اما برای اینکه بتواند به مرحله اجرا برسد، به تاییدیه شورای نگهبان نیز نیاز دارد.

طرح جوانی جمعیت و جمایت از خانواده در سال ۱۳۹۲ با هدف افزایش نرخ باروری به حداقل ۲,۵ فرزند به‌ازای هر زن با ۵۰ ماده از سوی نمایندگان ارائه شد و در بازنگری‌های بعدی به ۷۲ ماده افزایش یافت. همچنین در این طرح خانواده‌ها تشویق به فرزندآوری بین ۳ تا ۵ فرزند است.

این طرح در راستای اهداف علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی به شمار می‌آید، چرا که پیری جمعیت ایران یکی از دغدغه‌های ولایت فقیه است. خامنه‌ای سال ۹۱ در سخنرانی گفت: «یکی از خطاهایی که خود ما کردیم این بوده که تحدید نسل [کنترل جمعیت] از اواسط دهه ۷۰ به این طرف باید متوقف می‌شد. مسئولان کشور در این‌باره اشتباه کردند و خود بنده هم سهیم هستم.» طبق آمارهای رسمی نرخ رشد جمعیت در سال ۹۸ یک درصد بوده است، یعنی کمترین میزان در ۵۰ سال گذشته در ایران.

به طور خلاصه طرح «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» بدون در نظر گرفتن شرایط مادی و روانی و برخورداری از امکانات مناسب، از مردم به صورت غیرمسئولانه می‌خواهد تا به تولید مثل بیشتر بپردازند. این طرح دقیقا به دنبال چیست؟ چه مشکلاتی را در خود دارد؟ چرا مطالبات و حوزه زنان از جمله دغدغه‌های مجلس یازدهم نیست؟ این طرح چه حقوقی از زن‌ها را پایمال می‌کند؟

زمانه برای بررسی بیشتر طرح «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» با نسیم روشنایی، روزنامه‌نگار و عضو تحریریه زمانه گفت‌وگو کرده که این موضوع را دنبال کرده است.

■ گفت‌وگوی زمانه با نسیم روشنایی را بشنوید:

طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده قرار است هفت سال به صورت آزمایشی به اجرا گذاشته شود. نسیم روشنایی به زمانه می‌گوید با به اجرا گذاشتن این طرح هر قانونی که تا به حال در حوزه تنظیم جمعیت وجود داشته، همگی متوقف خواهند شد و مواد این طرح تمامی نهادها و وزارت‌خانه‌ها از آموزش و پروش گرفته تا صدا و سیما و حوزه علمیه مکلف می‌کند تا با سیاست‌های تشویقی زنان و مردان به فرزندآوری بیشتر ترغیب کنند.

نسیم روشنایی می‌گوید زنان اصول‌گرا در مجلس یازدهم دست بالا را دارند و آنها چون از ایدئولوژی حاکم تبعیت می‌کنند، به این معنی که زن واقعی را کسی می‌دانند که پنج فرزند دارد، همسر، مادر و مطیع سیستم مردسالاری است، حقی بر بدن خودش ندارد و موارد بسیاری دیگر از این دست، طرح‌ها و اهدافی که در پیش می‌گیرند از همین نقطه نظر می‌گیرد. به همین جهت نسیم روشنایی معتقد است مطالبات زنان جزو دغدغه‌های مجلس یازدهم نیست.