مه ۲۰۲۱، ماهِ پر از درگیری و خونریزی در افغانستان

خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان از ۱۱ اردیبهشت / یکم مه ‌آغاز شد و تا ۲۰ شهریور / ۱۱ سپتامبر سال جاری میلادی قرار است تکمیل شود. با اعلام زمان خروج نیروهای آمریکایی، میزان خشونت‌‌ها در افغانستان نیز افزایش یافته است.

فواد امان، معاون سخنگوی وزارت دفاع ملی افغانستان، روز یکشنبه ۹ خرداد / ۳۰ مه ضمن اعلام این موضوع گفت طالبان فکر می‌کردند که بدون حمایت نیروهای خارجی، نیروهای امنیتی افغانستان توان مقابله با طالبان را ندارند و به همین دلیل در چهار منطقه برای تصرف ششهرها و ولایت‌ها دست به حمله زدند.

همه ولایت‌های افغانستان در جریان ماه مه شاهد جنگ و درگیری بین نیروهای امنیتی و جنگجویان طالبان بودند، اما فواد امان گفت تمرکز طالبان بیش‌تر بر ولایت‌های قندهار، هلمند، ارزگان، ننگرهار، لغمان، میدان‌وردک، لوگر، فراه، فاریاب، کندز، بلخ، غزنی و بغلان بوده است. مسئولان امنیتی افغانستان نیز گفته بودند که طالبان حملات خود را برای تصرف هفت ولایت آغاز کردند اما با شکست روبه‌رو شده‌اند.

با این حال طالبان در جریان ماه مه موفق شدند دست‌کم چهار ولسوالی را در ولایت‌های میدان‌وردک، بغلان و لغمان تصرف کنند. مسوولان وزارت دفاع ملی اما می‌گویند که به دلیل مشکلات فنی، از این ولسوالی‌ها عقب‌نشینی تاکتیکی کرده‌اند و به‌زودی ولسوالی‌های از دست‌رفته را آزاد خواهند کرد.

به گفته وزارت دفاع ملی افغانستان، در جریان ماه مه یک هزار و ۵۰۰ طالب بر اثر حملات نیروهای امنیتی و دفاعی کشته شده‌اند.

طارق آرین، سخنگوی وزارت کشور افغانستان نیز می‌گوید در جریان ماه مه ۲۴۸ غیرنظامی در نتیجه‌ انفجار مین‌ها و حملات طالبان کشته و ۵۲۷ غیرنظامی دیگر نیز زخمی شده‌اند.

آرین افزوده است که طالبان غیرنظامیان را هدف حملات خود قرار می‌دهند و به همین دلیل در ماه‌های اخیر تلفات غیرنظامیان افزایش یافته است.

طالبان در جریان ماه مه ‌هشت حمله انتحاری، ۱۷۶ انفجار مین، ۴۲ مورد ترور و ده‌ها حمله تهاجمی انجام داده‌اند.

طالبان اما این ادعاها را رد می‌کنند و حملات نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را عامل اصلی تلفات غیرنظامی می‌دانند. به‌گفته ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در جریان ماه مه بیش از ۲۰۰ غیرنظامی در حملات زمینی و هوایی نیروهای امنیتی کشته و زخمی شده‌اند.

طالبان همچنین دولت را عامل تشدید خشونت‌ها‌ می‌دانند و تصریح می‌کنند که این گروه هیچ طرحی برای تصرف ولایت‌ها نداشته است.

ذبیح‌الله مجاهد افزایش حملات طالبان را رد کرد و گفت مقام‌های امنیتی بارها تأکید کرده‌اند که میزان حملات‌ خود را تا ۵۰ درصد افزایش داده‌اند در حالی‌که حملات طالبان تنها هفت درصد افزایش داشته و آن ‌هم دفاع افراد این گروه از مناطق تحت کنترل‌شان بوده است.

گروه طالبان در جریان ماه مه دست‌کم ‌چهار ولسوالی نرخ، برکه، دولت‌شاه  و جلریز را در ولایت‌های میدان‌وردک، بغلان و لغمان تصرف کردند.

سخنگوی طالبان می‌گوید این گروه در یک ماه اخیر ولسوالی‌های برکه و بغلان مرکزی را در بغلان، دولت‌شاه را در لغمان، واشیر را در هلمند و جلریز را در میدان‌وردک تصرف کرده‌ و در جریان این عملیات شمار زیادی از نیروهای امنیتی تسلیم شده‌اند و مقدار زیادی سلاح نیز به دست طالبان افتاده است.

ذبیح‌الله فرهنگ، سخنگوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز از افزایش خشونت‌ها ابراز نگرانی کرد و گفت طرف‌های درگیر قوانین بین‌المللی بشردوستانه را رعایت نمی‌کنند و جان غیرنظامیان برای آن‌ها ارزشی ندارد. فرهنگ از دولت افغانستان و گروه طالبان خواست تا در راستای تأمین آتش‌بس و برقراری صلح گام‌های اساسی بردارند.

در یکی از آخرین موارد خشونت‌ها در افغانستان خودرو استادان دانشگاه البیرونی در منطقه رباط شهر چاریکار، مرکز پروان، با انفجار مین هدف حمله قرار گرفت و سه نفر، از جمله دو استاد این دانشگاه کشته و ۱۵ نفر دیگر زخمی شدند. عبدالقهار سروری، رئیس دانشگاه البیرونی و بیش‌تر مسئولان دانشکده‌های این دانشگاه نیز در میان زخمی‌شدگان هستند. این حمله واکنش‌های بسیاری را چه در میان مسئولان کشوری و چه در شبکه‌های اجتماعی برانگیخت و همه آن را محکوم کردند. این چهارمین رویداد انفجار مین خودرو استادان دانشگاه و کارمندان وزارت بهداشت افغانستان در مسیر ولایت‌های پروان ‌ـ کابل بود.

به‌گفته «پروژه داده‌های رویدادها و نقاط درگیری مسلحانه (اکلد)»، در جریان سال ۲۰۲۱ میلادی میانگین تلفات روزانه جنگ افغانستان به بیش از ۸۰ نفر می‌رسد. بر این اساس، تاکنون حدود ۱۰ هزار نفر از طرف‌های درگیر جنگ و غیرنظامیان در نتیجه درگیری‌های چهار ماه اول سال جاری میلادی کشته شده‌اند.

این بیش‌ترین آمار از زمان ثبت آمارها توسط این نهاد است که از سال ۲۰۱۶ میلادی آمارهای مربوط به جنگ افغانستان را ثبت کرده است.