جدال روحانی با شورای نگهبان: کسی که بگوید مشارکت پایین مهم نیست نادان است
حسن روحانی دو نامه بی‌پاسخ در روزهای گذشته نوشته است. یکی به علی خامنه‌ای با درخواست صدور حکم حکومتی برای افزایش تعداد کاندیداها و دیگری به شورای نگهبان با تذکر قانون اساسی. شورای نگهبان و علی خامنه‌ای نامه‌های روحانی را شایسته پاسخ ندانسته‌اند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در جلسه هیئت دولت روز چهارشنبه ۱۲ خرداد به شورای نگهبان حمله کرد و اظهارات سخنگوی این شورا را نشانه نادانی دانست. روحانی با تاکید بر اهمیت مشارکت بالا در انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: «نکند از روی نادانی فردی بگوید که مهم نیست کم بیایند رای دهند یا زیاد رای دهند. مهمترین مساله را یک نفر بگوید مهم نیست. این مهمترین مساله ما است. صندوق و انتخابات مهمترین مساله ما است. همه ما باید کاری کنیم که مردم با راحتی و امید و نشاط پای صندوق آرا به اصلح رای دهند.»
این جمله حسن روحانی پاسخی است به اظهارات عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان که در مصاحبه با روزنامه فایننشال تایمز گفته بود نرخ مشارکت در انتخابات مبنای مشروعیت یا عدم مشروعیت نظام سیاسی نیست.
در روزهای گذشته صداوسیمای جمهوری اسلامی نیز گزارش‌هایی از نرخ مشارکت پایین در انتخابات‌های برگزارشده در کشورهای غربی را منتشر کرده است. به نظر می‌رسد مقام‌های جمهوری اسلامی به این یقین رسیده باشند که انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ قرار نیست با مشارکت بالای عمومی برگزار شود.
دو نظرسنجی که در روزهای گذشته برگزار شده است یکی نرخ مشارکت را حدود ۳۰ درصد و دیگری ۴۱ درصد تخمین زده است. در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶، در همین دوره زمانی یعنی دو هفته مانده به روز رای‌گیری، پیش‌بینی نرخ مشارکت حدود ۶۰ درصد تخمین زده می‌شد.
در روزهای گذشته، شورای نگهبان با انتقاد گسترده نیروهایی در درون نظام جمهوری اسلامی نیز مواجه شده است. حذف گسترده چهره‌های مشهور و ردصلاحیت آن‌ها سبب شده است تا برخی از گروه‌ها شورای نگهبان را به‌عنوان یکی از عوامل مشارکت پایین در انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی کنند.
در مقابل عباسعلی کدخدایی، روز سه‌شنبه ۱۱ خرداد در مصاحبه با شبکه انگلیسی‌زبان صدا و سیما (پرس‌تی‌وی) گفت که دلیل عدم مشارکت احتمالی نه عملکرد شورای نگهبان که موضوعات معیشتی و مشکلات اقتصادی مردم است: «براساس نظرسنجی‌هایی که مؤسسات دولتی داشته‌اند تأثیر آرای شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها بر میزان مشارکت بسیار اندک است. عوامل موثر بر میزان مشارکت بیشتر شرایط اقتصادی و معیشتی است تا این که بحث‌های سیاسی و اجتماعی باشد. شورای نگهبان براساس قانون اساسی موظف است که شرایط افراد را احراز کند. اگر فردی شرایط را ندارد، مقصر شورای نگهبان نیست. شورای نگهبان باید براساس معیارهای قانونی نظر خود را اعلام کند و اعلام نظر شورای نگهبان هم معتبر است. البته میزان تاثیرگذاری نظر شورای نگهبان بسیار اندک خواهد بود.»
علی خامنه‌ای نیز روز ۶ خرداد در سخنرانی برای نمایندگان مجلس یازدهم از عملکرد شورای نگهبان به‌شدت دفاع کرد و گفت: « گروهی هستند که با اصل شورای نگهبان مخالفند، این فرصت را مغتنم شمرده‌اند برای اینکه انتقام بگیرند از شورای نگهبان؛ اینها باید پیش خدا جواب بدهند. انسان می‌بیند؛ بنده، هم فضای مجازی را می‌بینم و مطلعم، هم در بعضی از مطبوعات و رسانه‌ها انسان مشاهده می‌کند که میخواهند انتقام بگیرند از شورای نگهبان. شورای نگهبان دشمنانی دارد، دشمنان جدی‌ای دارد، این حالا یک فرصتی شده که انتقام بگیرند. خدای متعال از این افراد نخواهد گذشت.»
خامنه‌ای در مورد مشارکت در انتخابات هم نظری متفاوت از دیگر چهره‌های سیاسی و البته مشابه نظر شورای نگهبان داشت و گفت مشارکت بالا در انتخابات به قدرت اقناع نامزدها در مورد توانمندی‌شان ارتباط دارد و نه ردصلاحیت‌ها: « اگر نامزدهایی که امروز در صحنه‌اند بتوانند بیان کنند و به مردم نشان بدهند که دارای این کارآمدی هستند، مردم پای صندوق‌ها هم میروند و مشارکت بالایی هم خواهد بود.»
انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ در روز ۲۸ خرداد برگزار خواهد شد. ۷ نامزد تایید صلاحیت‌شده در این انتخابات سعید جلیلی، ابراهیم رئیسی، محسن رضایی، محسن مهرعلیزاده، عبدالناصر همتی، علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی هستند. چهره‌های مشهوری مانند محمود احمدی‌نژاد، علی لاریجانی، مصطفی تاجزاده و رستم قاسمی در این انتخابات ردصلاحیت شده‌اند.
نظرها
سعید
تو این نظامی شخمی همه دچار توهم شده اند، اون از شورای نگهبان قانون اساسی که همه کار می کنه الا اجرای و نگهبانی از قانون اساسی، اون از رهبرش که فکر می کنه ما نشستیم شوی انتخاباتیشون رو نگاه می کنیم که حالا با حرف نامزدا مشارکت کم و زیاد بشه اون هم از بقیشون، به کجا چنین شتابان؟