پیوند نام ابراهیم رئیسی با پرونده جنایت علیه بشریتِ حمید نوری در سوئد

تلویزیون ملی سوئد (SVT) در گزارشی که در سایت این رسانه منتشر شده، ابراهیم رئیسی (عضو هیأت مرگ)، رئیس جمهوری منتخب نظام جمهوری اسلامی را مرتبط با پرونده حمید نوری دانسته است که بناست به زودی به اتهام جنایت علیه بشریت در دادگاهی در سوئد محاکمه شود.

حمید نوری قرار است از تاریخ سه‌شنبه ۱۰ اوت ۲۰۲۱/ ۱۹ مرداد ۱۴۰۰ به اتهام قتل، جرایم سنگین و نقض قوانین بین‌المللی در دادگاه استکهلم محاکمه شود.

این محاکمه تا آوریل سال آینده ادامه خواهد داشت.

بنا بود دادگاه نوری با نام مستعار عباسی، متهم به دست داشتن در کشتار زندانیان سیاسی در دهه ۶۰ و مشخصاً سال ۱۳۶۷، در تاریخ هشتم ژوئن ۲۰۲۱/ ۱۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شود که به درخواست وکیل او و با موافقت دادستان و دادگاه به مدت دو ماه به تعویق افتاد. 

اما اس‌و‌‌ت (تلویزیون ملی سوئد) از قول ایرج مصداقی، فعال سیاسی و جان به در برده از اعدام‌های ۶۷ که از شاکیان پرونده حمید نوری و مقیم سوئد است، نوشته است: 

در این گزارش ابراهیم رئیسی به تأکید از مسئولان اعدام هزاران زندانی سیاسی در ایران طی چند ماه در سال ۱۹۸۸ خوانده شده است: 

اس‌و‌ت با اشاره به زمان رسیدگی به پرونده نوری (پایان تابستان)، این دادگاه را یکی از مهمترین دادگاه‌های بین‌المللی دانسته که قرار است در سوئد برگزار شود: 

پیش از این سازمان دیده‌‌بان ایران خبر داد که پلیس سوئد نزدیک به چهار هزار و ۵۰۰ صفحه سند علیه نوری جمع‌آوری کرده است و شهادت شاکیان و شاهدان، از جمله این اسناد هستند: 

قرار بازداشت موقت حمید نوری از زمان بازداشتش در سال ۲۰۱۹ هر چهار هفته یک بار تمدید شد. به دلیل اتهام‌های خاص وارد شده به نوری، او در انفرادی و در شرایط خاص نگهداری می‌شود. 

او بعدازظهر روز شنبه ۹ نوامبر ۲۰۱۹/ ۱۸ آبان ۱۳۹۸ در فرودگاه آرلاندا در پایتخت کشور سوئد بازداشت شد. نخستین جلسه رسیدگی به شکایت علیه این متهم پنج روز پس از بازداشتش برگزار شد. او با ویزای یک‌ساله ایتالیا به اروپا رفته بود. 

بر اساس آنچه دادستانی سوئد اعلام کرده، اتهام حمید نوری «نقض قوانین بین‌المللی از طریق جنایت علیه بشریت و قتل» به دلیل شرکت در کشتار زندانیان سیاسی در سال ۶۷ در ایران است.

زندانیان سیاسی سال‌های ۶۰ در ایران حمید نوری را به یاد می‌آورند و می‌گویند او با نام مستعار «عباسی»، دادیار زندان گوهردشت بوده است. 

بر اساس شهادت برخی از این زندانیان از جمله ایرج مصداقی، او با ناصریان -نام مستعار محمد مقیسه که ریاست شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب را در اختیار داشت- کار می‌کرده است.

در بخش دیگری از گزارش تلویزیون ملی سوئد هم حمید نوری مردی معرفی شده است که به ظن نقض جدی قوانین بین‌المللی و قتل در روزهای سرنوشت‌ساز ۲۸ ژوییه تا ۳۱ آگوست ۱۹۸۸ در بازداشت است. در این بازه زمانی تعداد بی‌شماری زن، مرد و -بر اساس اطلاعات سازمان عفو ​​بین‌الملل- کودک به شکل‌های مختلف از جمله آویزان کردن از چرثقیل یا اعدام در زندان، کشته شدند. 

اس‌و‌ت با اشاره به این موضوع پرسیده است که این مرد ۶۰ ساله که تقریباً دو سال است در استکهلم در حبس است و قرار بازداشت او مکرر تمدید شده، چه ارتباطی با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری تازه ایران دارد؟

ایرج مصداقی در پاسخ به این پرسش گفته است:

مصداقی در دوره‌ای که هزاران نفر (رقم دقیق آن هرگز مشخص نشده است) در چند هفته در سال ۶۷ در زندان‌های ایران اعدام شدند، در زندان گوهردشت کرج در حبس بود. او که حدود ۳۰ سال است در سوئد زندگی می‌کند، اطلاعاتی درباره زمانی که دوستان و آشنایانش را یکی‌یکی برای اعدام بردند، جمع‌آوری کرده که به نگارش چند کتاب منتهی شده است. مصداقی نقشی کلیدی در تشکیل پرونده علیه حمید نوری داشته که همواره انجام هر گونه تخلف و داشتن نقش در اعدام‌های ۶۷ را انکار می‌کند.

او به اس‌و‌ت گفته است: 

تلویزیون ملی سوئد در بخش دیگری از گزارش خود به فایل صوتی منتشر شده از جلسه حسینعلی منتظری، قائم مقام بنیانگذار جمهوری اسلامی از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ (قائم‌ مقام رهبری) با هیأت مرگ اشاره کرده است که در آن به طور مشخص از ابراهیم رئیسی یاد می‌شود:

منتظری در این جلسه خطاب به حاضران می‌گوید که نامشان را به عنوان جنایتکاران در تاریخ خواهند نوشت.

او در همین جلسه نسبت به اعدام زنان هم اعتراض می‌کند و پاسخ می‌شنود که «در مورد دخترها» در مواردی کار به التماس می‌کشیده و از زندانی می‌خواسته‌اند تا دو خط بنویسد و برگردد زندان که این اتفاق نمی‌افتاده است: 

اعضای هیأت مرگ اما در صحبت‌هایشان بر اعدام ۲۰۰ زندانی که از بند عمومی به سلول انفرادی منتقل شده‌اند، در «ماه محرم» پافشاری می‌کنند و می‌گویند که نمی‌شود این زندانیان را دوباره به بند برگرداند.

در شرحی که همراه با فایل صوتی صحبت‌های منتظری منتشر شد، آمده است که این فایل چون «دانستن حق مردم است»، منتشر می‌شود و پیش‌تر هم اسناد مکتوب مربوط به اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷ ارائه شده است:

ابراهیم رئیسی اما در نخستین نشست خبری‌اش به عنوان «رئیس جمهوری منتخب» برای اولین بار مسئولیت کشتار ۶۷ را به عهده گرفت و گفت که باید از او تقدیر شود.

دوشنبه ۳۱ خرداد اسد بیگ، خبرنگار شبکه خبری الجزیره از رئیسی پرسید او به سبب مشارکتش در اعدام زندانیان سیاسی در سال ۶۷ تحت تحریم‌های ایالات متحده آمریکا قرار گرفته و بر اساس شکایت عفو بین‌الملل از او با اتهام جنایت علیه بشریت روبه‌روست. اکنون این مسائل چه تاثیری بر تعامل او با سایر رهبران جهان می‌گذارد و او چگونه می‌خواهد به سفرهای خارجی برود؟

مترجم اعدام‌های سال ۶۷ و جنایت علیه بشریت را ترجمه نکرد. رئیسی برای اولین بار مسئولیت کشتار را به عهده گرفت و خواهان آن شد که برای دفاع از «امنیت مردم» مورد تشویق قرار بگیرد:

به‌ دنبال انتشار خبر کسب بالاترین آراء ریاست جمهوری از سوی ابراهیم رئیسی، اگنس کالامار، دبیرکل سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای اعلام کرد:

درباره ترکیب ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ) بنگرید به این اطلاعیه تحریریه زمانه