تخلیه شهروندان از فرودگاه کابل: هفت نفر به خاطر ازدحام جمعیت کشته شدند

وزارت دفاع بریتانیا اعلام کرد هفت نفر در میانه هرج و مرج ناشی از ازدحام جمعیت در نزدیکی فرودگاه کابل کشته‌ شده‌اند. این وزارتخانه یکشنبه ۲۲ اوت/۳۱ مرداد در بیانیه‌ای با خانواده‌های هفت غیرنظامی افغان ابراز همدردی کرده و اعلام کرد: «شرایط موجود در آن‌جا بسیار چالش برانگیز است، اما ما همه تلاش خود را می کنیم تا اوضاع تا حد ممکن با خیال راحت و ایمن مدیریت شود».

شبکه اسکای نیوز هم که روز شنبه را «بدترین روز فرودگاه کابل تا کنون» خوانده، ساعاتی قبل گزارش داده بود که برخی از کسانی که جلوی جمعیت مقابل گیت‌های پرواز قرار داشته‌اند تا حد مرگ له شده‌اند و سربازان بریتانیایی برخی از آن‌ها را از جمعیت بیرون کشیده‌اند.

مقام‌های ناتو و طالبان پیشتر اعلام کرده بودند در هفته گذشته دست کم ۱۲ نفر در داخل و اطراف میدان هوایی یکی از باندهای پرواز کشته شدند. به گفته شاهدان برخی از آن‌ها به ضرب گلوله کشته شده‌اند.

همزمان ایالات متحده آمریکا درباره احتمال حمله شاخه خلافت اسلامی (داعش) در افغانستان به فرودگاه کابل ابراز نگرانی کرد و به شهروندان خود هشدار داد از حضور در این فرودگاه اجتناب کنند. در هشدار امنیتی به شهروندان ایالات متحده گفته شده به‌دلیل «تهدیدهای امنیتی خارج از گیت‌ها»، از این مکان دور بمانند و تنها کسانی دستورالعمل‌های مشخص به آن‌ها داده شده و با همراهی یک نماینده دولت آمریکا می‌توانند به فرودگاه بیایند.

وزارت دفاع آمریکا در جلسه توجیهی روز شنبه گفت که ۱۷ هزار نفر از فرودگاه خارج شده اند که شامل ۲۵۰۰ شهروند آمریکایی است. یکی از مقام‌ها گفته تعداد کمی از شهروندان آمریکا و افغان‌هایی که ایالات متحده می‌‌خواهد آن‌ها را خارج کنند با آزار و اذیت مواجه شده و در برخی موارد مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند.

نیروهای ایالات متحده در حال حاضر فرودگاه بین المللی کابل را کنترل می‌کنند. آنها به تخلیه شهروندان خود و سایر کشورها، از جمله افغان‌هایی که با نیروهای غربی همکاری می کرده‌اند و کمک می کنند.

سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده گفته که آنها دستورالعمل هایی را برای جلوگیری از ازدحام زیاد در خارج از دروازه فرودگاه صادر کردند. و حالا قادرند «به صورت شخصی» با شهروندان آمریکایی ارتباط برقرار کنند و به آنها «دستورالعمل های مناسب» در مورد نحوه سفر بدهند.

مقام‌های وزارت دفاع ایالات متحده گفته‌اند که تحولات را نیز زیرنظر دارند و در حال بررسی مسیرهای جایگزین هستند. جزئيات بیشتری درباره تهدید احتمالی از سوی داعش داده نشده است.

برخی از شاهدان محلی از حضور نیروهای طالبان و ممانعت آن‌ها از شکل‌گیری تجمع در اطراف فرودگاه خبر داده‌اند. براساس گزارش خبرگزاری رویترز طالبان یکشنبه در اطراف فرودگاه آشفته کابل «نظم برقرار کرده‌ و اطمینان حاصل کردند که مردم صف‌های منظمی را در خارج از دروازه های اصلی تشکیل داده‌اند». بر همین اساس گزارشی از خشونت و سردرگمی مردم در فرودگاه منتشر نشده است.

طالبان ایالات متحده آمریکا را مسئول از دست رفتن جان کسانی دانسته که از بیم خشونت‌های این گروه و احتمال انتقام‌جویی تروریست‌های طالبان به فرودگاه پناه آورده‌اند.

هزاران نفر پس از تسلط طالبان بر کابل به فرودگاه‌ هجوم آوردند به امید این‌که اجازه پرواز به آن‌ها داده شود. در میان آن‌ها افرادی که با ایالات متحده و متحدانش همکاری کرده‌اند و همچنین فعالان حقوق بشر و فعالان مدنی دیده می‌شوند که بیم آن می‌رود در صورتی که نتوانند از افغانستان خارج شوند، از سوی طالبان مجازات خواهند شد. براساس گزارش‌ها طالبان در روزهای گذشته جستجوی خانه‌به‌خانه را برای دستگیری و کشتن روزنامه‌نگاران، فعالان و مقام‌های سابق آغاز کرده‌اند.

علاوه بر ایالات متحده و بریتانیا دیگر کشورها نیز درباره وضعیت موجود در کابل هشدار داده‌اند.

دولت آلمان با انتشار بیانیه ای اعلام کرد فرودگاه همچنان «بسیار خطرناک است و دسترسی به فرودگاه اغلب امکان پذیر نیست».

وزارت خارجه سوئیس هم اعلام کرد وضعیت امنیتی «در چند ساعت گذشته به طور قابل توجهی وخیم شده است» و پرواز تخلیه چارتری از کابل را به تعویق انداخت.

بر اساس اعلام اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا این کشور نیز شنبه شب چهار پرواز به کابل انجام داده و بیش از ۳۰۰ نفر از جمله شهروندان استرالیا، بریتانیا، نیوزلند و کسانی که ویزای افغانستان را داشتند، خارج کرده است.

ایالات متحده تاریخ ۳۱ اوت را برای خروج نیروهای خود تعیین کرده است و مشخص نیست که بعد از این تاریخ چه اتفاقی خواهد افتاد. بسیاری از کشورها بیم آن دارند که نتوانند همه شهروندان خود و افغانستانی‌های در خطر را تا پیش از این تاریخ خارج کنند.

ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو گفته است که چندین کشور پیشنهاد کرده اند که فرودگاه کابل پس از ۳۱ اوت نیز برای تخلیه باز بماند تا بتوانند افراد بیشتری را خارج کنند. به گزارش بی‌بی‌سی جهانی بریتانیا یکی از این کشورهاست.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این رابطه به خبرگزاری فرانسه گفت که «از نظر ریاضی» غیرممکن است که ایالات متحده بتواند تا ۳۱ اوت همه افغان‌ها را با مجوز سفر تخلیه کند. او افزود اتحادیه اروپا از آمریکا انتقاد کرده چرا که با اعمال تمهیدات بسیار شدید امنیتی مانع ورود شهروندان افغان مورد نظر اروپا به فرودگاه شده است.

در همین حال، طالبان تلاش می کنند تا کنترل خود را بر افغانستان تقویت کنند.

ملا عبدالغنی برادر، بنیانگذار طالبان، برای گفتگو با دیگر رهبران وارد پایتخت افغانستان شده است. یکی از مقام‌های این گروه تروریستی گفته برادر در چند هفته آینده جلساتی را برای آماده سازی یک مدل جدید برای اداره افغانستان برگزار خواهد کرد و تیم های جداگانه به مسائل امنیتی و مالی داخلی می پردازند.