تنش تهران-باکو: خامنه‌ای آذربایجان را به «سیلی خوردن» تهدید کرد
تنش کلامی میان ایران و آذربایجان شدت گرفته است. ایران می‌خواهد با همکاری ارمنستان یک مسیر ارتباطی جایگزین بسازد. علی خامنه ای هم به صورت تلویحی آذربایجان را به «سیلی خوردن» تهدید کرد.
پرچم‌های جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان ـ عکس از Shutterstock
رهبر جمهوری اسلامی در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری نیروهای مسلح بدون اینکه نامی از آذربایجان یا الهام علی اف، رئیس جمهوری این کشور ببرد، تأمین امنیت با تکیه بر قوای یک کشور خارجی را «فقط یک توهم» خواند و گفت:«کسانی که به این توهم دچارند سیلی آن را به‌زودی خواهند خورد».
هر چند که او به صورت مشخص نامی از آذربایجان نبرد اما در ادامه هنگامی که به «حوادثی که در شمال‌غرب ایران، در برخی کشورهای همسایه در جریان است» اشاره کرد، مشخص شد که منظورش گسترش ارتباط آذربایجان با اسرائیل است که در یک ماه اخیر تنش میان تهران و باکو را افزایش داده است.
خامنه ای با بیان اینکه ارتش های منطقه «نباید اجازه دهند که ارتش‌های بیگانه برای حفظ منافع خود، دخالت یا حضور نظامی داشته باشند»، گفت: آنچه که در برخی کشورهای همسایه در جریان است «باید با همین منطق پرهیز از دادن مجوز حضور بیگانگان حل شود.»
تنش در روابط تهران و باکو در یک ماه گذشته پس از آنکه آذربایجان دو تن از رانندگان کامیون‌هایی که از ایران به مقصد ارمنستان در حرکت بودند را بازداشت کرد، شدت گرفت.
ادعای امیرعبداللهیان: قبلا به آذربایجان گفته بودیم
به گفته مقام های دولتی ایران این رانندگان به دلیل اینکه از مسیر نخجوان که حالا بخشی از آن تحت کنترل آذربایجان است حرکت کرده‌اند، بازداشت شده‌اند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی شامگاه شنبه در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد که در نیویورک با وزیر خارجه آذربایجان ملاقات کرده است و گفت: در مسیر دیپلماتیک به صراحت نگرانی خود را اعلام کردم و گفتم اگر قرار است عوارضی و محدودیتی باشد از عرف دیپلماتیک و از مسیر سفارت اطلاع دهید که مثلاً طبق قوانین تا ۴۰ روز دیگر این ضوابط جدید اعمال خواهد شد و این بازداشت‌ها از نظر ما هیچ توجیهی ندارد و این رفتار مثبتی تلقی نمی شود.
امیرعبداللهیان که جانشین محمدجواد ظریف شده است، به صورت شفاف یکی از نگرانی‌های ایران را نزدیک شدن اسرائیل به مرزهای ایران عنوان کرد و گفت: «در جریان آزادسازی قره باغ رژیم صهیونیستی تلاش کرد از این فرصت به وجود آمده حداکثر سوء استفاده را بکند و در راستای تلاش ناموفقی که برای نزدیک کردن خود به مرزهای جمهوری اسلامی ایران دارد در بخش هایی از آذربایجان حضور پیدا کردند.»
او در ادامه گفت که ایران حضور اسرائیل و اقدامات تحریک آمیزش را در نزدیک مرز جمهوری اسلامی و تغییر ژئوپولتیک در منطقه و تغییر در مرزها را تحمل نمی‌کند.
به دنبال راهی برای «دور زدن» آذربایجان
همزمان با این اظهارنظرها معاون وزیر راه و شهرسازی ایران قرار است به ارمنستان سفر کند. خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا)، هدف از این سفر را مشارکت ایران در تکمیل جاده تاتو، مسیری که قرار است جایگزین جاده گوریس – کاپان شود، گزارش کرد.
سفیر ایران در ارمنستان نیز یک هفته قبل در همین رابطه با معاون نخست وزیری ارمنستان دیدار و گفت و گو کرده بود.
رسانه‌های خبری در ایران نوشته‌اند که با تکمیل محور کاپان در ارمنستان ایران بدون نیاز به آذربایجان به روسیه دسترسی خواهد داشت.
ایران در روزهای گذشته رزمایش نظامی در نزدیکی مرز مشترک با آذربایجان را شروع کرده است. رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران هدف از این رزمایش را «نمایش اقتدار» به هم‌پیمانان اسرائیل عنوان کرده‌اند.
خبرگزاری فارس که به سپاه پاسداران نزدیک است از زبان فرمانده نیروی زمینی ارتش نوشت: «ایران کاملا نسبت به تغییرات مرزهای رسمی کشورها در این منطقه حساس است و آن را قابل قبول نمی‌داند. همه مرزهای قانونی باید حفظ شود و ضعف احتمالی یک کشور در حفظ مرزهای خود دلیل نمی‌شود که کشور دیگری با کمک بیگانه، مرزها را به هم بریزد و جمهوری اسلامی ایران اجازه این کار را نمی‌دهد.»
نظرها
سعید
منطقه تحت نفوذ ج.آذربایجان بسیار کم عرض است. اینها دشمنی عمیقی با ارامنه دارند و چشم دیدن تجارت اندک بین ایران و ارمنستان را ندارند. سه کشور میتوانند توافق کنند بر حفر تونلی زیرزمینی چند کیلومتری جهت حمل و نقل بار و مسافر از ایران به ارمنستان که دیگر ج.آذربایجانیها روی زمین چیزی نبینند و تحریک نشوند!
گوک ترک
خدا به شما آقای سعید خرد و حداقل بینش سیاسی عطا فرماید. و اگر عطا نفرمود خودتان با سعی و زحمت کسب کنید. در ارتباطات و روابط بین کشورها، همان اندازه که احساس تنفر، دوست داشتن زیاد یا عشق ورزیدن، آزردگی خاطر، عصبانیت، انتقام احساسی، قهر کردن، زهرچشم گرفتن و ... تعریف نشده و هیچ جایی در مناسبات کشورها با هم ندارند، چشم دیدن یا ندیدن یک کشور نسبت به کشور یا کشورهای دیگر هم امری نامفهوم و ناممکن است. رابطه بین کشورها مشابه رابطه بین انسان ها نبوده و ارزیابی نمی شود. یک مثال: در رابطه مابین انسان ها وقتی یک شخص به دوست یا همکار خود کمک می کند (حتی در مقیاس بزرگ) معمولا به خاطر سال ها دوستی و انس و الفت قدیمی بوده و بدون چشم داشت و توقع می باشد. در حالیکه کمک یک کشور به کشور دوست و حتی متحد خود همیشه در ازای پرداخت هزینه و محاسبه های مالی صورت می گیرد. ( شاید در دنیا فقط رابطه بین آمریکا و انگلستان و همچنین ترکیه و آذربایجان که نسبت به هم احساس یگانگی دارند، خارج از سود و زیان تعریف شده است.) مرزهای جغرافیایی_سیاسی بین کشورها تنها در چند متر سیم خاردار تحقق نمی یابد. چند متر سیم خاردار، هر کشور را از اعماق زمین تا دهها کیلومتر ارتفاع و آسمان از کشور دیگر جدا می کند. روش شما برای انتقال کالا و حمل و نقل را تنها گروه های تبهکار و ترانزیت مواد مخدر به کار می گیرند. چرا که حفر نقب و تونل به این شکل تجاوز و تعدی به مرز یک کشور دیگر است. در نهایت این کشور ایران است که جمهوری آذربایجان را که در موقع استقلال مسحور و عاشق ایران بود، به سمت اسراییل سوق داد. همچنانکه اغلب کشورهای عربی همسایه را هم از خود رانده و به اسراییل پیوند زده است. همچنانکه ایران هیچ دوست و متحدی در جهان ندارد و دربین صد و هشتاد کشور تنها با سه شریک فرصت طلب و دغل باز یعنی ونزوئلای ورشکسته، کره شمالی جهنم و سوریه ویران در ارتباط است. چرا که چهار کشور از هر نظر شبیه و مکمل یکدیگرند. رابطه هر چهار کشور با همسایه های خود همیشه تنش آلود و خصمانه است.