افشای اسناد پاندورا: سیاستمداران یکی پس از دیگری تکذیب می‌کنند

نخست وزیر جمهوری چک، پادشاه اردن، و تعدادی از صاحبان قدرت و سرمایه که نامشان در گزارش اخیر پرونده پاندورا آمده است هر گونه خلافکاری مالی را تکذیب کرده اند.

کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی که مقر آن در واشنگتن، دی‌سی است و تعدادی از سازمان‌های خبری به تازگی مجموعه‌ای از گزارش‌هایی را منتشر کرده‌اند که از پنهان کاری ثروتمندان، سیاستمداران و ستارگان دنیای موسیقی و افراد مشهور، در مخفی کردن ثروت خود پرده بر می‌دارد. 

نشت این اطلاعات حدود ۱۲ میلیون سند مالی که روز یکشنبه و توسط چندین سازمان خبری صورت گرفت، تعدادی از رهبران جهان را به مخفی کردن ثروت خود برای فرار از مالیات متهم کرده است.

براساس این مدارک حدود ۳۵ رهبر فعلی و سابق جهان، ۱۰۰ میلیاردر و  ۳۰۰ سیاستمدار در ۹۱ کشور جهان به پنهان کردن ثروت خود متهم شده‌اند. در میان این نام‌ها از رئیس جمهوری فعلی و پیشین کشورها گرفته تا نخست‌وزیر و شهردار و قاضی و ژنرال‌های ارتش وجود دارد.

این اسناد به اموال، حساب‌های بانکی، نقل و انتقالات مالی و مستغلاتی در بهشت‌های مالیاتی نظیر پاناما، دبی، موناکو، سوئیس و جزایر کیمن مربوط می‌شود.

درحالیکه سیاستمدارانی که نامشان دراسناد پاندورا آمده یکی پس از دیگری به انکار این مدارک روی آورده‌اند در برخی از کشورها نیز تحقیقاتی در این زمینه آغاز شده است.

هند می‌گوید که مواردی که به ثروتمندان هندی در این اوراق نسبت داده شده مورد بررسی قرار خواهد گرفت. شوکت تارین، وزیر دارایی هند که خود او نیز نامش در این اسناد آمده وعده داده که به اتهام تمام مقامات هندی که در این گزارش‌ها از ‌آن‌ها نامبرده شده رسیدگی خواهد شد.

در اوراق پاندورا نام حدود ۳۸۰ هندی آمده که در میان آن‌ها از اعضای سابق پارلمان هند گرفته تا بازیکن سابق کریکت دیده می‌شود. یکی از شاخص‌ترین شهروندان هند آنیل آمبانی، ثروتمند سرشناس هندی است که در دادگاهی در بریتانیا پیش‌تر اعلام ورشکستگی کرده اما بر اساس این اسناد مستغلات و دارایی قابل توجهی از طریق شرکت‌های خارجی (آف شور) در اختیار دارد.  

کرملین در واکنش به افشاگری پاندورا گفته است که هیچ شواهدی مبنی بر آن‌که اطرافین و نزدیکان ولادیمیر پوتین ثروت خود را پنهان کرده باشند وجود ندارد.

نام چندین تن از دوستان و نزدیکان ولادیمیر پوتین و همچنین زنی که گمان می‌رود معشوقه آقای پوتین بوده در این فهرست دیده می‌شود.

دولت بایدن هم پس از جنجال بر سر افشای پرونده پاندورا اعلام کرد که جلوی فعالیت‌های غیر منصفانه که به نفع شرکت‌های بزرگ تمام می‌شود را خواهد گرفت. کاخ سفید در توییتی نوشت:

در اسناد پاندورا از داکوتای جنوبی، ایالت دلاور و چند ایالت دیگر آمریکا به همراه بلیز، جزایر ویرجین بریتانیا، سنگاپور، قبرس و سوئیس به‌عنوان مناطقی که شرکت‌های واسطه فرار مالیاتی در آن قرار دارند نام برده شده است.

حسن دیاب، نخست وزیر سابق لبنان که نامش در اسناد پاندورا آمده نیز روز دوشنبه در بیانیه‌ای گفت سهام شرکتی را که در اسناد پاندورا به آن اشاره شده قبلا واگذار کرده بود و هیچ کار خلاف مالی انجام نداده است.

ملک عبدالله پادشاه اردن هم دوشنبه گفت که هیچ چیزی برای پنهان کردن ندارد. پادشاه اردن متهم شده که از طریق حساب‌های بانکی برون‌مرزی بیش از ۱۰۰ میلیون دلار صرف خرید خانه‌‌های اعیانی در بریتانیا و ایالات متحده آمریکا کرده است. 

در پاکستان عمران خان نخست وزیر این کشور وعده تحقیق در مورد اتهام خلافکاری مالی افرادی که نامشان در اسناد پاندورا آمده را داد.

نام خود عمران خان در این اسناد نیست اما تعدادی از نزدیکان او و افسران ارتش پاکستان متهم به مخفی‌کاری مالی شده‌اند. در اسناد پاندورا نام بیش از ۷۰۰ شهروند پاکستان آمده است.

در این اسناد از رهبران بلندپایه جهان از ۵ قاره جهان نام برده شده است. روسای جمهوری چهار کشور آفریقایی از جمله اوهورو کنیتا رئیس جمهوری کنیا، روسای جمهوری اوکراین، جمهوری دومینیکن و اکوادور از این جمله هستند. 

محمد بن راشد آل مکتوم، نخست وزیر امارات متحده عربی و حاکم دبی یکی از چهره‌های شاخص خاورمیانه است. اسناد پاندورا نشان می‌دهد که او صاحب سهام سه شرکت است که در باهاما و جزایر ویرجین بریتانیا  از طریق یک شرکت ثبت شده است. 

نام افراد بسیاری در این اسناد به صورت مستقیم و غیر مستقیم آمده است. تونی بلر، نخست وزیر سابق بریتانیا، شکیرا خواننده موسیقی پاپ و اعضای خانواده سلطنتی عربستان از این جمله هستند.  

در این اسناد هیچ نامی از ثروتمندترین مردان آمریکا : جف بزوس، ایلان ماسک، بیل گیتس و وارن بافت نیامده است. در مجموعه اوراق پاندورا نام دونالد ترامپ تنها در ارتباط با پروژه ساخت هتلی در پاناما آمده است اما اطلاعات قابل توجه دیگری در مورد رئیس جمهوری سابق آمریکا در این اسناد دیده نمی‌شود. 

اسناد پاندورا اولین و آخرین مورد از افشای این موارد نیست. پیش از این اسناد مشابهی با نام اسناد پاناما و اسناد پارادایز منتشر شده بودند که فرارهای مالیاتی و پولشویی ثروتمندان را فاش می‌کرد.

گزارش تحقیقی اسناد پاناما - که جایزه پولیتزر سال ۲۰۰۶ را بر- بر اساس اسناد یک شرکت خدمات مالی واقع در پاناما بود. این گزارش ساختار پنهانی فرار از مالیات شرکت‌های خارجی را افشا کرد.