بانک جهانی فعالیت خود در سودان را متوقف کرد ــ استقبال از فراخوان‌های اعتصاب علیه کودتا

بانک جهانی چهارشنبه شب ۵ آبان / ۲۷ اکتبر از توقف فعالیت و عملیات مالی خود در سودان خبر داد.

دیوید مالپاس رئیس بانک جهانی در بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی شدید از رویدادهای اخیر در سودان گفت کودتا در این کشور می‌تواند تأثیرات منفی بسیاری بر بهبود و توسعه اجتماعی و اقتصادی سودان بگذارد.

سودان پس از انزوا از سیستم تأمین مالی بین‌المللی در طی سه دهه حکومت عمر البشیر، در ماه مارس گذشته به تعامل مجدد و کامل با بانک جهانی دست یافت و به دو میلیارد دلار کمک مالی دسترسی پیدا کرد.

عبدالله حمدوک، نخست‌وزیر دولت انتقالی برکنارشده، از مشارکت مجدد بانک جهانی به‌عنوان دستاوردی بزرگ یاد کرده و به کمک مالی برای چندین پروژه توسعه بزرگ وابسته بود.

دولت اصلاحات اقتصادی دشواری را آغاز کرده بود که موفق به تسویه سریع معوقات، کاهش بدهی‌ها و تمدید تأمین مالی از سوی بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول شد.

یکی از سخنگویان صندوق بین‌المللی پول گفت که این صندوق تحولات سودان را زیر نظر دارد اما اظهارنظر در این‌باره هنوز زود است.

هیئت سازمان ملل متحد در سودان روز چهارشنبه در توئیتر نوشت حمدوک که روز دوشنبه بازداشت شد و در حبس خانگی به‌سر می‌برد، هنگام ملاقات نمایندگان فرانسه، آلمان، نروژ، بریتانیا، آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل، در سلامت کامل بود. کشورهای غربی خواستار احیای شورای حکومتی و آزادی رهبران غیرنظامی شده‌اند.

یک منبع نزدیک به حمدوک به‌نقل از او گفت هرگونه عقب‌نشینی از مسیر دموکراسی، ثبات و توسعه در سودان را تهدید می‌کند. به‌گفته این منبع، حمدوک نسبت به اعمال خشونت علیه معترضان هشدار داده است.

از زمان کودتای روز دوشنبه ۳ آبان / ۲۵ اکتبر در سودان به رهبری ژنرال عبدالفتاح البرهان، فرمانده نیروهای مسلح، هزاران نفر به خیابان‌ها ریخته‌اند و چندین نفر در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شده‌اند.

البرهان شورای حکومتی متشکل از نظامیان و غیرنظامیان را که پس از سرنگونی حکومت عمر البشیر در آوریل ۲۰۱۹ برای هدایت کشور به سمت انتخابات دموکراتیک تشکیل شده بود، برکنار کرد.

در آخرین ساعات چهارشنبه، تلویزیون دولتی سودان گزارش داد که البرهان شش سفیر سودان در آمریکا، اتحادیه اروپا، چین، قطر، فرانسه و رئیس هیئت سودان در ژنو را از سمت خود برکنار کرده است. ظاهراً دلیل آن مخالفت این دیپلمات‌ها با قدرت نظامی بوده است.

تدارک «راهپیمایی میلیونی»

روز چهارشنبه تظاهرات پراکنده در خارطوم ادامه یافت و در شب در سرتاسر پایتخت شدت گرفت، هرچند خون‌ریزی جدیدی گزارش نشد.

به‌گزارش رویترز، در یکی از محله‌های خارطوم، سربازان و افراد مسلح با لباس‌های غیرنظامی سنگرهای معترضان را برمی‌چیدند. چند صد متر دورتر، جوانان دقایقی بعد دوباره سنگرها را برپا می‌کردند.

شاهدان عینی به رویترز گفتند در «بحری» واقع در آن سوی رودخانه، معترضان عصر چهارشنبه در حالی‌که از سه نقطه پایتخت بیرون می‌آمدند با شلیک گاز اشک‌آور نظامیان مواجه شدند و صدای تیراندازی شنیده می‌شد.

در شهر اتباره در شمال شرق سودان، معترضان راهپیمایی کردند و شعار «مرگ بر رژیم نظامی» سر دادند.

کمیته‌های محلی برنامه‌هایی را برای تظاهرات شنبه آینده تدارک دیده‌اند که به گفته آن‌ها به «راهپیمایی میلیونی» منجر خواهد شد.

کارگران شرکت نفت دولتی «سوداپت» گفته‌اند که به کارزار نافرمانی مدنی برای حمایت از انتقال دموکراتیک قدرت می‌پیوندند. خلبانان شرکت هواپیمایی ملی سودان و همچنین خلبانان شرکت‌های هواپیمایی «بدر» و «تارکو» نیز اعتصاب کرده‌اند.

کارمندان بانک مرکزی نیز دست به اعتصاب زده‌اند و پزشکان وابسته به اتحادیه‌‌های پزشکی هم اعلام اعتصاب کرده‌اند. پزشکان یکی از نیروهای محرک قیامی بودند که منجر به سرنگونی حکومت البشیر شد.

تقسیم قدرت بین نظامیان و غیرنظامیان به‌طور فزاینده‌ای بر سر چندین موضوع، از جمله ارجاع پرونده البشیر و دیگران به دادگاه کیفری بین‌المللی دچار تنش شده بود. آن‌ها به اتهام جنایت در دارفور تحت تعقیب هستند و فرماندهان نظامی که اکنون سودان را رهبری می‌کنند نیز در دارفور خدمت می‌کردند.

البرهان در نخستین نشست خبری خود از زمان اعلام تصرف قدرت که روز سه‌شنبه برگزار شد گفت ارتش چاره‌ای جز کنار گذاشتن سیاستمدارانی که به‌گفته او مردم را علیه نیروهای مسلح تحریک می‌کنند، ندارد.

استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل گفت، فولکر پرتس، نماینده ویژه سازمان ملل روز چهارشنبه با البرهان ملاقات کرد و به او گفت سازمان ملل خواهان بازگشت به روند انتقال قدرت و آزادی فوری همه کسانی است که خودسرانه بازداشت شده‌اند.