گوترش: به سوی فاجعه اقلیمی حرکت می‌کنیم

در بیست‌وششمین کنفرانس اقلیمی سازمان ملل در گلاسکو اسکاتلند موسوم به COP26 که از روز گذشته، دوشنبه ۱۰ آبان / یکم نوامبر به‌طور رسمی آغاز شد، رهبران کشورها خواهان اقدامات بیشتری در زمینه حفاظت از آب و هوا شدند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنان خود نسبت به شکست نشست اقلیمی گلاسکو هشدار داد و گفت کشورها باید برنامه‌های اقلیمی خود را نه تنها هر پنج سال، بلکه «هر سال و هر لحظه» بازبینی کنند. او از کشورها خواست در این زمینه سریع‌تر اقدام کنند زیرا «جهان به سمت یک فاجعه اقلیمی» پیش می‌رود. دبیرکل سازمان ملل تأکید کرد که برای کشورهای جزیره‌ای و دیگر کشورهای آسیب‌پذیر، شکست تلاش‌های حفاظت از اقلیم یک گزینه نیست، برای آن‌ها شکست «حکم مرگ» را دارد.

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز خواستار اقدامات قاطع‌تری شد. او گفت این کنفرانس باید یک دهه تلاش‌های بلندپروازانه را آغاز کند. بایدن به تلاش‌های کشورش برای کاهش چشمگیر انتشار گازهای گلخانه‌ای اشاره کرد. او همچنین از حمایت از تلاش‌های کشورهای در حال توسعه سخن گفت و تأکید کرد که این یک وظیفه است.

آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان که روزهای آخر صدارت خود را می‌گذراند از قیمت‌گذاری جهانی برای انتشار گازهای گلخانه‌ای حمایت کرد و تاکید کرد که این قیمت‌گذاری تحولی گسترده در زندگی و اقتصاد است و از طریق آن می‌توان به صنایع کمک کرد که به فن‌آوری‌های جدیدی برای دستیابی به توقف انتشار گازهای گلخانه‌ای برسند. او هشدار داد که در این دهه باید در سطح ملی اقداماتی بیشتری انجام شود، اما ابزارهای جهانی را نیز باید یافت که از نظر اقتصادی معقول باشند و از مالیات‌های گرفته‌شده نیز بتوان استفاده کرد.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، از بزرگترین انتشاردهندگان گازهای گلخانه‌ای خواست تا تلاش‌های خود را برای مقابله با گرمایش زمین افزایش دهند. او با تأکید بر این‌که «این رمز موفقیت در دو هفته آینده است»، از کشورهای صنعتی خواست سهم خود را برای تأمین مالی بیشتر حفاظت از اقلیم انجام دهند. به‌گفته او «هدفمندی، همبستگی و جلب اعتماد» لازم است.

بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا که کنفرانس را افتتاح کرد، بر اقدام فوری برای مقابله با گرمایش زمین تأکید کرد و گفت اگر اقدامی صورت نگیرد «خیلی دیر خواهد شد». جانسون خطاب به شرکت‌کنندگان گفت:

با این حال، سازمان محیط زیست و توسعه «جرمن واچ» که یک پژوهشکده غیردولتی است آمریکا را در موقعیت ضعیفی در کنفرانس اقلیمی گلاسکو می‌بیند. کریستف بالز، مدیر سیاسی این نهاد گفت:

بالز افزود این امر به اتحادیه اروپا نقش برجسته‌تری می‌بخشد زیرا این اتحادیه می‌تواند اهداف مشخصی را ارائه دهد. به گفته «جرمن واچ»، غیبت رئیس دولت چین در گلاسکو لزوماً نشانه عدم علاقه به حفاظت از مسائل اقلیمی نیست. بالز تأکید کرد، شی جین‌پینگ از آغاز همه‌گیری کرونا در نشستی حضور نداشته است.

نمایندگانی از حدود ۲۰۰ کشور جهان در کنفرانس اقلیمی گلاسکو حضور دارند و قرار است تا ۱۲ نوامبر در مورد چگونگی دستیابی به اهداف اقلیمی توافق‌شده در پاریس در سال ۲۰۱۵ بحث کنند.

این کنفرانس با اعتراضات سازمان‌های مدافع محیط زیست همراه شده است. فعالان محیط زیست می‌گویند هیچ یک از کشورهای صنعتی ثروتمند در حال حاضر به تعهدات خود در قبال حفاظت از اقلیم پایبند نبوده‌اند. آن‌ها می‌گویند شش سال از توافق‌نامه تاریخی پاریس می‌گذرد اما انتشار گازهای گلخانه‌ای به بیش از هر زمان دیگری رسیده است.

مبارزه با بحران اقلیمی موضوع اجلاس سران کشورها و دولت‌های گروه ۲۰ در رم هم بود اما این اجلاس تنها به یک توافق حداقلی و کلی بسنده کرد و تصمیمات اقلیمی بسیار مبهم باقی ماندند. افزون بر این، ولادیمیر پوتین و شی جین‌پینگ رهبران روسیه و چین در اجلاس گروه ۲۰ حضور نداشتند. چین بزرگ‌ترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای است و اقتصاد روسیه نیز بر صادرات گاز و نفت استوار است.