وضعیت بغرنج پناهجویان در مرز بوسنی؛ در کنار حیوانات بدون امکانات بهداشتی

بر پایه گزارش‌های منتشر شده، با وجود فرا رسیدن فصل سرما در اروپا و دشواری‌های پیش رو، هزاران پناهجو از جمله صدها کودک در مرز میان بوسنی و هرزگوین و کرواسی، بدون سرپناه مناسب و حتی در فضای باز به سر می‌برند.

۱۲ آبان ۱۴۰۰

۳ دقیقه

عده زیادی پناهجو هفته‌هاست در شرایطی بسیار بغرنج در مرز میان کرواسی با بوسنی و هرزگوین به سر می‌برند. شاهدان عینی می‌گویند این پناهجویان فاقد هر گونه امکانات بهداشتی از قبیل توالت، حمام و آب آشامیدنی هستند. آنان در جنگل یا در خرابه‌های به جا مانده از جنگ «در کنار حیوانات» شب را به روز می‌رسانند.

بهروز اسدی، فعال حقوق پناهجویان که چند روز است به صورت میدانی برای بررسی وضعیت پناهجویان به مرز میان کرواسی و بوسنی و هرزگوین سفر کرده، درباره مشاهدات خود به زمانه می‌گوید:

«آمار دقیقی وجود ندارد اما حدود دو هزار پناهجو در امتداد مرز بین کرواسی با بوسنی و هرزگوین در شرایط مشقت‌بار و بدون امکانات اولیه رفاهی، در انتظار رد شدن از مرز و رسیدن به کشورهای امن هستند.»

به گفته او، هر کدام از این پناهجویان بارها «گیم زده‌اند» اما موفق نشده‌اند تا از مرز رد شوند:

«بیشتر پناهجویان امیدوارند بالاخره از مرز رد شوند. برخی از آنها حدود ۱۰۰ بار هم گیم زده‌اند اما باز هم توسط پلیس بازداشت و به مرز بازگردانده شده‌اند.»

پناهجویان برای بیان «تلاش به منظور رد شدن غیرقانونی از مرزها»، از اصطلاح «گیم زدن» استفاده می‌کنند.

اواسط مهر ماه/ اوایل اکتبر سال‌جاری، کمیسیون اتحادیه اروپا در گزارشی نسبت به بدرفتاری با پناهجویان در مرز کرواسی توسط پلیس این کشور ابراز نگرانی شدید کرد.

در فیلم‌ها و تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی، مأموران پلیس کرواسی با صورت‌های پوشیده پناهجویان را پس از ضرب و جرح با باتوم، وادار به ترک خاک این کشور و بازگشت به بوسنی می‌کنند.

با وجود وعده‌های وزارت کشور کرواسی مبنی بر پیگیری حقوقی این رویدادها، هنوز اقدام مؤثری برای جلوگیری از بدرفتاری با پناهجویان توسط پلیس کرواسی انجام نشده است.

در کشور بوسنی و هرزگوین از سال‌های گذشته چند کمپ مخصوص اسکان پناهجویان وجود دارد.

بهروز اسدی درباره وضعیت این کمپ‌ها می‌گوید:

«سه کمپ بزرگ در شمال بوسنی و هم‌مرز با کرواسی وجود دارد. کمپ لیپا که سال گذشته آتش گرفت و حدود ۷۰۰ پناهجو که بیشتر آنها را مردان مجرد تشکیل می‌دهند از این کمپ به چادرهایی منتقل شدند که ارتش بوسنی در اختیار آنها قرار داده است. یک کمپ دیگر در شهر بیهاچ وجود دارد که پناهجویان به صورت خانوادگی در آن حضور دارند که به دلیل تمرکز رسانه‌ها و افکار عمومی بر این کمپ، اندکی وضعیت بهتر است. یک کمپ دیگر هم درست سر مرز دو کشور کرواسی و بوسنی واقع شده به نام کمپ پلادوشا که در حال حاضر نزدیک به ۵۰۰ نفر در آن ساکن هستند. پناهجویانی که در این کمپ‌ها حضور دارند جدا از پناهجویانی هستند که در جنگل‌ها سرگردانند و قصد عبور از مرز دو کشور را دارند.»

به گفته این فعال حقوق پناهجویان، افراد حاضر در این سه کمپ، فضای کمپ‌ها را به «زندان» تشبیه می‌کنند.

او بر اساس مشاهدات خود می‌گوید:

«بیشتر پناهجویان آواره در مرز کرواسی و بوسنی و هرزگوین از کشور افغانستان هستند که به صورت خانوادگی به‌همراه کودکان خود مجبور به ترک کشورشان شده‌اند. در میان آنها پناهجویانی از ایران و برخی از کشورهای افریقایی هم دیده می‌شوند.»

اسدی، مجموعه‌ای از تصاویر مربوط به پناهجویان آواره در مرز کرواسی با بوسنی و هرزگوین از جمله عکس اصلی زیر را در اختیار زمانه قرار داده است.

اواسط دی ماه ۱۳۹۹/ اوایل ژانویه ۲۰۲۱ اتحادیه اروپا اعلام کرد که سه میلیون و ۵۰۰ هزار یورو برای اسکان بهتر پناهجویان در بوسنی و هرزگوین به این کشور کمک مالی خواهد کرد.