فلسطین: زن‌کشی نیاز به قانون مقابله با خشونت خانگی را برجسته می‌کند

قتل یک مادر ۳۰ ساله در رام الله توسط همسرش، غوغایی در میان فلسطینی‌ها برانگیخته است.

این مرد همچنین به مادر ۷۵ ساله خود حمله و او را مجروح کرد. مادر او به نزدیکترین بیمارستان در رام الله منتقل شده اما در وضعیت پایدار است.

مظنون به نام عامر ربیعی از صحنه گریخت اما همان روز صبح دستگیر شد. جسد خویرا، همسر او به عنوان بخشی از تحقیقات در مورد قتل برای معاینه پزشکی قانونی منتقل شد.

خانواده خویرا اکنون از مقامات می‌خواهند تا ربیعی را به عنوان مجازات قتل وحشتناک اعدام کنند - خواسته‌ای که خانواده ربی نیز از آن حمایت می‌کنند.

قتل خویرا در حالی رخ داد که جهان روز جهانی محو خشونت علیه زنان را در ۲۵ نوامبر برگزار می‌کرد و کمپین جهانی ۱۶ روزه را برای پایان دادن به خشونت مبتنی بر جنسیت از جمله در فلسطین در حال انجام بود.

این قتل باعث ایجاد غوغا در میان فلسطینی‌ها درباره تداوم خشونت خانگی و هنجارهای مردسالارانه در جامعه فلسطین شده است.

تاکنون در سال ۲۰۲۱، بیش از ۲۰ زن در سرزمین‌های اشغالی فلسطین بر اثر خشونت خانگی کشته شده‌اند. حداقل ۱۵ زن فلسطینی دیگر در داخل اسرائیل کشته شده‌اند.

خانواده خویرا گفته‌اند که شوهرش در طول ازدواج ۱۲ ساله خود خشونت‌گر بوده و مادر چهار فرزند، چندین بار خانه را ترک کرده است.

جمعه طیه، عموی خویرا و سخنگوی خانواده، به الجزیره گفت که شوهر او اوایل سال جاری پس از شکایت زن به پلیس به دلیل آنکه آن او را با کابل مورد ضرب و شتم قرار داده بود، یک ماه را در زندان گذراند.

الجزیره با مسوول رسانه‌ای دادستانی عمومی تشکیلات خودگردان در رابطه با پرونده‌های خشونت خانگی قبلی خویرا تماس گرفت، اما گفته شد که به دلیل تحقیقات در حال انجام این اطلاعات در این مرحله اطلاعاتی فاش نمی شود.

طائه گفت که ربیعی پنج روز قبل از قتل پس از گذراندن ۴۰ روز برای یک پرونده مرتبط با مواد مخدر در زندان بود:

چرخه معیوب

طائه گفت که خویرا از چند ماه قبل درخواست طلاق را آغاز کرده بود، اما روزهای سختی را سپری می‌کرد، به‌ویژه آنکه برادر ۳۳ ساله‌اش، سیف را بر اثر سرطان در سال جاری از دست داده بود.

عموی او تنها یک سال و نیم پیش پس از ۲۵ سال اسارت از زندان‌های اسرائیل آزاد شد. پدر او هم در اردن زندگی می‌کند زیرا اسرائیل بازگشت او را ممنوع کرده است.

خویرا از ظلم شوهرش فرار می‌کرد و در خانه پدرش می‌ماند. خانواده‌اش هر بار از او حمایت می‌کردند و به او می‌گفتند طلاق بگیرد، اما او از آینده فرزندانش می‌ترسید و به امید اینکه شوهرش تغییر کند به او مراجعه می‌کرد. خویرا از ترس بدنامی اجتماعی پیرامون زنان مطلقه و فرزندانشان، می‌گفت: «می‌خواهم این بار را به خاطر بچه‌هایم تحمل کنم. فردا بزرگ خواهند شد و از من در برابر پدرشان محافظت و دفاع خواهند کرد.»

طائه افزود: «من صابرین [خویرا] را فردی می دانم که جان خود را فدای فرزندانش کرد.»

خویرا مادر سه پسر بود . بزرگترین آنها ۱۱ سال دارد. چهارمین فرزند او یک نوزاد دختر زیر دو سال است. بچه‌ها الان نزد مادربزرگ مادری‌شان می‌مانند.

عموی او گفت:

این زن ۳۰ ساله قبلاً به مدت چهار سال در شورای محلی کفر نیما در واحد اسکان زمین‌ها کار می کرد. این اواخر در یک مغازه لباس فروشی در روستا کار می‌کرد که کشته شد.

طائه گفت: «ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که به زنان ظلم می‌کند، فرهنگ غلطی که جایگاه زن را پایین می‌آورد – زن در آموزه‌های اسلامی مورد تکریم قرار می‌گیرد اما قوانین ما برخی از ابتدایی‌ترین حقوق و عدالت را برای زنان تأمین نمی‌کند».

بدون قانون خشونت خانگی

مرکز زنان برای کمک‌های حقوقی و مشاوره (WCLAC) مستقر در رام الله به الجزیره گفت که خویرا بیست و ششمین زن فلسطینی است که تاکنون در سال ۲۰۲۱ در کرانه باختری و نوار غزه اشغالی کشته شده است.

گروه‌های جامعه مدنی زنان در فلسطین مدت‌هاست که فقدان قانون برای حمایت از زنان در برابر خشونت خانگی را محکوم کرده‌اند.

اتحادیه کمیته‌های زنان فلسطین مستقر در رام الله، که اسرائیل اخیراً آن را در میان شش نهاد جامعه مدنی به عنوان «سازمان تروریستی» معرفی کرده است، این قتل را محکوم کرد.

در شرایطی که زنان فلسطینی با اقداملت اسرائیل از جمله کشتار، دستگیری، شهرک‌سازی، جنگ و تخریب خانه‌ها و تصمیم‌های این رژیم مبنی بر معرفی نهادهای مدافع حقوق زنان به عنوان «سازمان‌های تروریستی» مواجه هستند، این اتحادیه در بیانیه‌ای «با توجه به افزایش قتل، خشونت و انواع تخلفات علیه زنان و کودکان»، خواستار تصویب سریع قانون خشونت خانگی شده است که تصویب آن با تأخیر زیادی روبه‌رو شده است. این قانون معروف به قانون حمایت از خانواده است.

پیش‌نویس قانون خشونت خانگی حداقل از سال ۲۰۱۶ متوقف شده است. این قانون بیش از یک دهه پیش نوشته شده است.

امل ابوسرور، مدیر برنامه‌های WCLAC، به الجزیره گفت:

او توضیح داد که WCLAC، همراه با سایر سازمان‌های جامعه مدنی زنان، از سال ۲۰۰۴ با دولت‌های تشکیلات خودگردان روی قانون خشونت خانگی کار می‌کنند.

سرور می‌گوید که در دولت رامی حمدالله، نخست وزیر سابق تشکیلات خودگردان، این پیش نویس برای امضا به دفتر محمود عباس رئیس جمهور رسید، اما در دولت محمد شتیه، نخست وزیر کنونی، بار دیگر برای بررسی ارسال شد.

ابوسرور می‌گوید: «ما نمی‌دانیم که پیش‌نویس اکنون کجاست.»

الجزیره با وزیر امور زنان تماس گرفت اما در زمان انتشار پاسخی دریافت نکرد.

این وزارتخانه در بیانیه‌ای اعلام کرد که «قانون حمایت از خانواده در برابر خشونت یک نیاز فوری اجتماعی، ملی و بشردوستانه برای حفظ انسجام خانواده و جامعه است» و افزود که در تصویب آن «باید تسریع شود».

بدتر شدن شرایط تحت کووید ۱۹

بر اساس یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۹ در مورد خشونت خانگی توسط اداره مرکزی آمار تشکیلات خودگردان، ۲۹ درصد از زنان ازدواج کرده در فلسطین گزارش کردند که حداقل یک بار از سوی شوهران خود نوعی خشونت از جمله خشونت فیزیکی، جنسی یا روانی را تجربه کرده‌اند.

در کرانه باختری اشغالی این نرخ به ۲۴ درصد و نوار غزه با نرخ بالاتر ۳۸ درصد رسیده است.

در آگوست ۲۰۱۹، پرونده اسراء غریب در شهر بیت لحم در کرانه باختری توجه گسترده محلی و حتی بین‌المللی را به خود جلب کرد که او توسط برادرش و دیگر اعضای مرد خانواده در خانه‌اش کشته شد.

ابوسرور گفت سه چیز اصلی را می‌توان به تداوم خشونت خانگی علیه زنان در فلسطین نسبت داد: فرهنگ مردسالارانه موروثی، قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان و عدم حمایت، و اشغالگری اسرائیل.

به گفته WCLAC، در طول همه‌گیری کووید، خشونت خانگی افزایش یافت. WCLAC در سال ۲۰۲۰ قتل حداقل ۳۷ زن فلسطینی را در کرانه باختری اشغالی و نوار غزه ثبت کرد.

این مرکز بیش از ۷۰۰ مورد از زنانی را که نیاز به کمک در خط کمک رایگان خشونت مبتنی بر جنسیت داشتند، رسیدگی کرده است: افزایش ۱۶۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹.

چندین گروه دیگر مدافع حقوق زنان افزایش درخواست‌ها برای مشاوره را گزارش کردند.

تاکنون در سال ۲۰۲۱، WCLAC در مورد بیش از ۳۰۰ مورد جدید تماس دریافت کرده است.

ابوسرور می‌گوید: