مذاکرات احیای برجام: اسرائیل می‌گوید ایران می‌خواهد به اورانیوم با خلوص ۹۰ درصد برسد

سایت خبری اکسیوس به‌نقل از دو منبع آمریکایی که نامی از آن‌ها برده نشده گزارش داد که اسرائیل در دو هفته گذشته اطلاعاتی را با آمریکا و چند متحد اروپایی خود به اشتراک گذاشته است که نشان می‌دهند ایران در حال برداشتن گام‌های فنی برای غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۹۰ درصد است.

هیچ استفاده غیرنظامی برای اورانیوم غنی‌شده ۹۰ درصد وجود ندارد و غنی‌سازی تا این میزان ایران را بیش از هر زمانی به سلاح هسته‌ای نزدیک می‌کند. غنی‌سازی به تنهایی سلاح هسته‌ای تولید نمی‌کند. برآوردها در مورد این‌که چقدر طول می‌کشد تا ایران بر فن‌آوری لازم در این زمینه دست یابد متفاوت است، اما منابع اطلاعاتی ایالات متحده و اسرائیل آن را یک تا دو سال اعلام کرده‌اند.

ایران در حال حاضر در حال غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد است که بسیار فراتر از سطوح مجاز توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا از آن خارج شد و جو بایدن، رئیس جمهوری کنونی ایالات متحده اکنون در تلاش برای نجات آن است.

به گفته یکی از منابع آمریکایی، اطلاعاتی که اسرائیل با دولت بایدن به اشتراک گذاشته است، حاکی از آن است که اقدامات مقدماتی ایران به این کشور این امکان را می‌دهد که در عرض چند هفته به سمت غنی‌سازی ۹۰ درصدی پیش برود.

این منبع گفت که تحلیلگران اطلاعاتی اسرائیل ارزیابی می‌کنند که ایران می‌تواند به‌زودی این گام چشمگیر را در تلاش برای به‌دست آوردن اهرم فشار در مذاکرات وین بردارد.

منبع آمریکایی افزود اسرائیل همچنین این ارزیابی اطلاعاتی خود را در اختیار متحدان قرار داد ‌که تمایل ایران به اهرم فشار در وین می‌تواند تهران را به افزایش بیشتر حملات علیه نیروها و منافع آمریکا در منطقه از طریق نیروهای نیابتی خود در یمن، سوریه و عراق سوق دهد.

یکی از مقامات ارشد دولت بایدن در پاسخ به سوالی درباره این ماجرا، از گفت‌وگو در مورد مسائل اطلاعاتی خودداری کرد اما گفت: «این راز نیست که تصمیم دولت سابق برای خارج شدن از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ منجر به تسریع چشمگیر و بی‌سابقه برنامه هسته‌ای ایران شد.» ایالات متحده روی دیپلماسی با ایران متمرکز بود، اما «آماده بود تا در صورت شکست دیپلماسی، گزینه‌های دیگر را دنبال کند».

جالینا پورتر معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز در یک نشست خبری درباره این موضوع گفت:

انتظار می‌رود که بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل در روزهای آینده به واشنگتن سفر کند تا با لوید آستین وزیر دفاع و دیگر مقامات ارشد دولت بایدن درباره بحران هسته‌ای ایران گفت‌وگو کند.

هشدارهای اسرائیل در حالی است که مذاکرات هسته‌ای در وین با حضور هیئت ایرانی و دیپلمات‌های اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، بریتانیا، روسیه و چین از سر گرفته شده و ایران پس از پنج ماه وقفه روز دوشنبه به میز مذاکره بازگشته است.

مقامات اسرائیلی همتایان آمریکایی و اروپایی خود را تحت فشار قرار داده‌اند تا در وین موضع سختی علیه ایران اتخاذ کنند. بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل در سخنرانی روز دوشنبه خود گفت اسرائیل با متحدانش اطلاعاتی را در میان گذاشته است که به ادامه رقابت ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای و در عین حال نقض توافق‌نامه ۲۰۱۵ اشاره دارد.

یائیر لاپید، وزیر امور خارجه اسرائیل که روز دوشنبه با همتای بریتانیایی خود، لیز تراس در لندن دیدار کرد، مدعی شد که اطلاعات غیرقابل انکاری وجود دارد مبنی بر این‌که ایران قصد دارد مخفیانه برنامه هسته‌ای خود را بدون توجه به نتایج وین ادامه دهد.

تراس مذاکرات وین را «آخرین فرصت برای ایرانی‌ها برای آمدن بر سر میز مذاکره» و موافقت با بازگشت به توافق ۲۰۱۵ خواند. او گفت: «اگر این اتفاق نیفتد، همه گزینه‌ها را بررسی خواهیم کرد».

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، روز دوشنبه گفت که آمریکا و متحدان اروپایی آن «باید درک کنند که این فرصت دریچه‌ای نیست که برای همیشه باز بماند».

در همین حال، علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران،شامگاه دوشنبه پس از پایان روز نخست مذاکرات وین، این روز را سازنده خواند و گفت:

به‌گفته باقری نشست روز نخست دو دستور کار داشت؛ یکی مربوط به گزارشی درباره وضعیت اجرای برجام و دیگری درباره دیدگاه‌های طرف‌های شرکت‌کننده در این نشست در رابطه با مذاکرات در دوره پیش رو.

باقری با بیان این‌که صبح سه‌شنبه ۹ آذر / ۳۰ نوامبر نشست کارگروه تحریم در وین برگزار می‌شود، افزود «همه مباحث شش دور گذشته قابل مذاکره است».

انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس نشست کمیسیون مشترک برجام نیز پس از مذاکرات روز نخست اعلام کرد که به روز اول مذاکرات خوش‌بین است اما فکر نمی‌کند در دور اولیه به پیشرفتی دست یابند.

مورا همچنین گفت هیئت نمایندگی ایران موافقت کرد تا جلسات را بر پایه شش دور قبلی ادامه دهد. این در حالی است که پیشتر مقامات جمهوری اسلامی گفته بودند مذاکرات جدید باید از نقطه صفر شروع شود اما در مقابل آمریکا تأکید کرده بود که مذاکرات باید از همان نقطه پایان دور ششم ادامه یابد.

مورا افزود:

در همین حال امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه دوشنبه شب ۸ آذر / ۲۹ نوامبر در یک تماس تلفنی طولانی با ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم از جمله درباره مذاکرات هسته‌ای گفت‌وگو کرد.

دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه در بیانیه‌ای گفت امانوئل مکرون بر ضرورت تعامل سازنده ایران برای امکان بازگشت سریع به برجام اشاره کرده است.

رسانه‌های ایران نیز گزارش دادند که ابراهیم رئیسی در این مکالمه تلفنی گفت ایران به تعهدات هسته‌ای خود پایبند بوده و آمریکا توافق هسته‌ای را نقض کرده و اروپایی‌ها نیز به تعهدات خود عمل نکرده‌اند.

بنا به این گزارش‌ها، رئیسی از مکرون خواسته است که تلاش کند در همکاری با دیگر کشورهای حاضر در وین، مذاکرات به نتیجه برسد و تحریم‌ها علیه ایران لغو شود.