رشد فروش تسلیحات در جهان به‌رغم پاندمی کرونا

به گفته محققان صلح، ۱۰۰ شرکت بزرگ تسلیحاتی در جهان فروش خود را در اولین سال شیوع کرونا افزایش دادند. بر اساس گزارش مؤسسه پژوهش صلح جهانی استکهلم (سیپری ـ SIPRI)، به‌رغم وضعیت پرتنش در اقتصاد جهان، این شرکت‌ها در سال ۲۰۲۰ تسلیحات و خدمات نظامی خود را به میزان ۵۳۱ میلیارد دلار آمریکا (۴۷۰ میلیارد یورو) فروختند.

این میزان فروش ۱,۳ درصد بیشتر از آمار سال ۲۰۱۹ بود و حتی در مقایسه با سال ۲۰۱۵، ۱۷ درصد بیشتر است.

محققان صلح می‌گویند در حالی که اقتصاد بسیاری از کشورها به دلیل بیماری همه‌گیر کرونا محدود و منقبض شد، فروش شرکت‌های تسلیحاتی برای ششمین سال متوالی رشد کرد. اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰ به دلیل پاندمی کرونا سه درصد کوچک شد. کرونا شرکت‌های اسلحه‌سازی را نیز تحت تأثیر قرار داد. برخی از آن‌ها از اختلالات زنجیره تأمین و تأخیر در تحویل شکایت داشتند. با این حال، به طور کلی، ظاهراً کرونا  به تجارت آن‌ها آسیبی وارد نکرده است.

الکساندرا مارکشتاینر، یکی از نویسندگان گزارش «سیپری»، می‌گوید:

هزینه‌های نظامی در بسیاری از کشورها افزایش یافته است. مارکشتاینر می‌گوید برخی دولت‌ها حتی برای کاهش اثرات بحران کرونا هزینه صنایع دفاعی را افزایش داده‌اند.

در این میان ایالات متحده آمریکا پیشتاز باقی ماند. ۴۱ شرکت تسلیحاتی آمریکا به تنهایی بیش از نیمی از فروش جهانی سلاح را در اختیار دارند. آن‌ها سال گذشته تجهیزات جنگی را به ارزش ۲۸۵ میلیارد دلار آمریکا (۲۵۲ میلیارد یورو) فروختند که ۱,۹درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ بود.

پرفروش‌ترین شرکت لاکهید مارتین با بیش از ۵۸ میلیارد دلار بود. پس از آن شرکت ریتیان با کمی کمتر از ۳۷ میلیارد دلار و سپس بوئینگ با ۳۲ میلیارد دلار قرار دارند.

دومین سهم بزرگ فروش تسلیحات در جهان متعلق به چین با ۱۳ درصد است. پنج شرکت چینی در فهرست سیپری در سال ۲۰۲۰ تسلیحاتی به ارزش ۶۷ میلیارد دلار فروختند. این میزان، ۱۳ درصد از فروش تسلیحات ۱۰۰ شرکت بزرگی است که در فهرست این تحقیقات قرار دارند.

پس از چین بریتانیا قرار دارد که ۷,۱ درصد فروش داشته است.

براساس این گزارش، ۲۶ شرکت‌ اروپایی با فروش ۱۰۹ میلیارد دلار آمریکا (۹۶ میلیارد یورو) تسلیحات حدود یک پنجم فروش ۱۰۰ شرکت بزرگ تسلیحاتی این فهرست را در اختیار دارند.

با این حال فروش تسلیحات روسیه برای سومین سال متوالی کاهش یافته است. ۹ شرکت روسی در فهرست «سیپری» قرار دارند و فروش تسلیحات آن‌ها سال گذشته در مقایسه با سال ۲۰۱۹، به ۲۶,۴ میلیارد دلار آمریکا (۲۳,۴ میلیارد یورو) کاهش یافته است.

نویسندگان گزارش این کاهش را ناشی از دستور رهبری سیاسی در مسکو می‌دانند که بر اساس آن، تجارت شرکت‌های تسلیحاتی باید تا سال ۲۰۲۵ میلادی ۳۰ درصد و تا سال ۲۰۳۰ به نصف کاهش یابد.

این فهرست شامل سه شرکت اسرائیلی نیز می‌شود که تسلیحاتی به ارزش بیش از ۱۰ میلیارد دلار فروخته‌اند. این تقریباً با کل درآمد پنج شرکت ژاپنی که مؤسسه «سیپری» فهرست کرده است مطابقت دارد.

سه شرکت هندی نیز در میان ۱۰۰ تولیدکننده برتر تسلیحات، رشد ۱,۷ درصدی را نسبت به سال ۲۰۱۹ ثبت کردند. این احتمالاً به این دلیل است که دولت هند به منظور تقویت استقلال در تولید تسلیحات، ممنوعیت تدریجی واردات انواع خاصی از تسلیحات را در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد.

مؤسسه تحقیقات صلح «سیپری» ارزیابی خود را بر اساس گزارش‌های سالانه شرکت‌ها و همچنین مقالات منتشرشده در مجلات تجاری و رسانه‌ها در دسترس عموم قرار می‌دهد.