مذاکرات نجات برجام: هشدار در باره «شکست احتمالی»

شامگاه شنبه ۳۰ بهمن/ ۱۹ فوریه رئیس جمهوری فرانسه در تماس تلفنی با همتای ایرانی خود، از ایران خواسته توافق را بپذیرد و از فرصت به دست آمده برای نجات برجام که منافع خودش نیز در آن است، استفاده کند.

براساس اعلام کاخ الیزه، گفت و گوی تلفنی امانوئل مکرون و ابراهیم رئیسی ۹۰ دقیقه به طول انجامیده و رئیس جمهوری فرانسه بر «ضرورت رسیدن به یک توافق تا زمانی که هنوز فرصت باقی است»، تأکید کرده است.

رسانه‌های داخلی ایران هم گزارش کرده‌اند، رئیسی گفته است «هرگونه توافقی در وین باید شامل لغو تحریم‌ها، ارائه تضمین معتبر و بسته شدن مسائل و ادعاهای سیاسی باشد».

ایران و غرب در روزهای گذشته بارها از یکدیگر خواسته اند که تصمیم نهایی را بگیرند و هر یک دیگری را مسئول «تصمیم سیاسی» و «شکست احتمالی توافق» خوانده است.

اعلام آمادگی ایران برای آزادی زندانیان دو تابعیتی

حسین امیرعبداللهیان که روز شنبه در کنفرانس امنیتی مونیخ از آمادگی ایران برای آزادی زندانیان آمریکایی و دو تابعیتی خبر داد، در گفت و گو با تلویزیون سی‌ان‌ان گفته است اگر غرب و آمریکا واقع‌گرایانه برخورد نکنند، حتماً مسئول شکست احتمالی خواهند بود.

آزادی زندانیان دو تابعیتی آنطور که رسانه‌ها ادعا کرده‌اند یکی از خواسته‌های کشورهای اروپایی و آمریکا از ایران است. عبداللهیان در سخنانش در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: «ایران آماده تبادل زندانیان است و می‌تواند فوراً زندانی‌های آمریکایی را آزاد کند».

او افزود: ایران «آمادگی رسیدن به یک توافق خوب را در کوتاه‌ترین زمان ممکن دارد به شرطی که طرف دیگر آماده اتخاذ تصمیمات سیاسی مورد نیاز باشد».

وزیر خارجه ایران لغو همه تحریم ها، راست آزمایی و ارائه تضمین های ضروری در پایبندی به تعهدات را خواسته‌های «کاملا منطقی و عادلانه» ایران توصیف و از آنچه که «بازی‌های دوگانه طرف غربی بر سر متن و زمان»، خواند انتقاد کرد.

وقت انتخاب رهبر ایران

اولاف شولتز، صدراعظم آلمان هم روز شنبه در کنفرانس امنیتی مونیخ از رهبر ایران خواست که تصمیم بگیرد. او گفت: رهبر ایران اکنون یک انتخاب دارد، لحظه حقیقت است».

شولتز به ایران هشدار داد: «ایران هسته‌ای برای ما قابل قبول نیست چرا که امنیت اسرائیل برای ما غیرقابل مذاکره است».

مقام های اسرائیلی در روزهای اخیر که خبرهایی مبنی بر احتمال توافق نهایی مذاکره کنندگان منتشر شده است، با نمایندگان کشورهای اروپایی و آمریکا رایزنی کرده تا آن‌ها را برای عدم لغو فوری و یکباره تحریم ها قانع کند.

صدراعظم آلمان در بخش دیگری از سخنانش گفت: «اگر خیلی زود برای [توافق] موفق نشویم، خطر ناکامی مذاکرات وجود دارد».

دور هشتم مذاکرات نجات برجام از ۱۹ بهمن ماه از سرگرفته شده است. خبرگزاری رویترز در روزهای گذشته جزئیات از توافق احتمالی را گزارش کرد. این گزارش به نقل از دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات نوشته است که متن پیش‌نویس توافق که بیش از ۲۰ صفحه است، متضمن مراحلی است که باید پس از تأیید آن توسط طرف‌های باقی‌مانده در برجام به‌اجرا در آید. گام نخست تعلیق غنی‌سازی از سوی ایران است و بعد مراحل دیگر شامل آزادسازی حدود ۷ میلیارد دلار از دارایی مسدودشده ایران در بانک‌های کره جنوبی و همچنین آزادی زندانیان غربی از زندان‌های ایران آغاز می‌شود. تنها زمانی که این اقدامات اجرا و تأیید شد مرحله اصلی لغو تحریم‌ها از جمله در مورد نفت شروع خواهد شد. حتی در مراحل بعدی صحبت از «تمدید معافیت از تحریم‌های نفتی» است.

ایران اما این متن را رد کرده و گفته است که «در موضوع زمان‌بندی و توالی اقدامات، مطالب نادرست است و نسبتی با واقعیت ندارد. در بخش دیگر از جمله آزادسازی دارایی‌های ایران یا رفع تحریم‌های نفتی مطالب متناقض بیان شده است».