وحشت در مسیر فرار: یک میلیون آواره جنگی اوکراینی در راه کشورهای همسایه

در عرض چند دقیقه پس از اولین انفجارها، مهاجرت بزرگ از اوکراین آغاز شد. برخی از ماه‌ها پیش برای حمله روسیه برنامه‌ریزی کرده بودند. آنها با احتیاط ماشین را با بنزین پر کرده بودند، مواد غذایی خریده بودند و یک ساک برای فرار بسته بودند و در بسیاری از موارد، یک جعبه حامل حیوانات خانگی همراه داشتند.

برخی اما هیچ کاری نکرده بودند. تا زمانی که حمله رعدآسای روسیه در اوایل روز پنجشنبه آغاز شد، بسیاری از مردم در کی‌اف معتقد بودند که احتمال حمله اندک است. با این حال، کابوس به اندازه کافی واقعی بود: آژیرهای حمله هوایی، هلیکوپترهای روسی در ارتفاع پایین در آسمان خاکستری و غرش هواپیماهای جنگی دشمن.

تا روز جمعه که نیروهای روسی از شمال غرب به کی‌اف نزدیک شدند، اوکراین به دو روش پاسخ داد. یک‌ روش دفاع بود. قهرمانان آن سربازان، کهنه سربازان ارتش و داوطلبان بودند. نیروهای اوکراینی سعی کردند جلوی دشمن قدرتمندی را که در چند جبهه پیشروی می‌کرد بگیرند. جنوب و کریمه؛ شمال و بلاروس.

گروه بزرگ‌تر دیگر، غیرنظامیانی بودند که از درگیری فزاینده فرار می کردند؛ کاروان بزرگ ماشین‌ها جاده غرب شهر را پر کرده بود و ده ها کیلومتر ادامه داشت. صف ماشین‌ها به سختی حرکت می‌کرد. رانندگان بیرون آمدند تا پاهای خود را دراز کنند. آنهایی که وسایل نقلیه نداشتند باید گزینه‌های دیگری پیدا می‌کردند. صف‌های طولانی در ایستگاه راه‌آهن کی‌اف-پاساژیرسکی وجود داشت. برخی از قطارها لغو شدند، اما تعداد کمی از آنها حرکت می‌کردند، البته با پنج یا شش ساعت تاخیر. کارکنان راه آهن توضیح دادند که حمل و نقل نظامی در اولویت قرار دارد. خرید بلیت در یک شهر وحشت‌زده سه میلیون نفری تقریبا غیرممکن بود.

برخی هم پیاده رفتند. آنها در ساعات اولیه صبح جمعه در امتداد جاده E۴۰ کیف‌های دستی را دنبال خود می‌کشیدند. یکی با دوچرخه کوهستان حرکت می‌کرد. در روز تهاجم، دولت اوکراین از ساعت ۱۰ شب تا هفت صبح منع رفت و آمد را اعلام کرد. قطارهای متروی کیف ساخت شوروی به سرعت متوقف شدند. ایستگاه های زیرزمینی تمام شب باز ماندند و اکنون به عنوان پناهگاه عمل می‌کنند.

احتمال ورود یک میلیون نفر یا بیشتر به اتحادیه اروپا

سازمان ملل تخمین می‌زند که حدود پنج میلیون اوکراینی از این کشور بیش از ۴۰ میلیون نفری احتمالاً به خارج از کشور فرار خواهند کرد.

به گفته مقامات مرزی، ۲۹ هزار نفر در روز پنجشنبه - روز تهاجم - از اوکراین وارد لهستان شدند. در رومانی، بیش از ۱۰ هزار نفر شرکت کردند و سه هزار نفر دیگر به اسلواکی رفتند.

اروپا در حال آماده شدن برای خروج بیش از یک میلیون پناهنده پس از حمله روسیه به اوکراین است. مقامات می‌گویند فشار اولیه را کشورهای عضو در مرز شرقی بلوک متحمل خواهد شد.

لهستان، که در حال حاضر خانه بیش از یک میلیون اوکراینی است، اولین مقصد برای بسیاری از کسانی است که به دنبال فرار از جنگ هستند. مقامات لهستانی اعلام کرده‌اند که شاهد افزایش ترافیک مسافران در مرز هستند.

ماتئوش موراویسکی، نخست وزیر لهستان این ماه هشدار داد که جنگ می تواند باعث «خروج گسترده از اوکراین» شود. دولت او یک تیم هماهنگی ایجاد کرده و دستیار خود را برای ارائه کمک در صورت ورود تعداد زیادی از افراد تأیید کرده است.

چشم انداز هجوم گسترده مهاجران، دولت‌های اروپای شرقی را که برخی از آنها در سال‌های اخیر از پذیرش مهاجران خودداری کرده‌اند، مجبور کرده است که با احتمال ورود صدها هزار مهاجر جدید مواجه شوند. مقامات چهار کشور عضو اتحادیه اروپا که هم مرز با اوکراین هستند - لهستان، مجارستان، اسلواکی و رومانی - می گویند که برای ورود مهاجران آماده هستند.

ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان، چهره مشهور سیاست‌های ضد مهاجرتی که در کمتر از شش هفته دیگر با مبارزات سختی در انتخابات مجدد مواجه است، گفته که کشورش پناهندگان را خواهد پذیرفت. در هفته‌های اخیر او هشدارهای جدی درباره هجوم مردم اوکراین داده بود.

اوربان روز پنجشنبه پس از دیدار با کابینه امنیت ملی خود در یک ویدیوی فیس بوکی گفت: «پس از حمله نظامی امروز، متأسفانه می‌توان انتظار افزایش تعداد شهروندان اوکراینی ورودی به مجارستان را داشت که احتمالاً درخواست پناهندگی خواهند داد. ما آماده مراقبت از آنها هستیم و می‌توانیم به سرعت و کارآمد از پس این چالش برآییم.»

اوربان قبل از تهاجم هشدار داد، مجارستان که از پذیرش اکثر مهاجران خاورمیانه در بحران پناهجویان اروپا در سال‌های ۲۰۱۵ـ ۲۰۱۶ خودداری کرد، ممکن است مقیاسی از مهاجرت را متحمل شود که از مهاجران فراری از جنگ‌های بالکان در دهه ۱۹۹۰ پیشی بگیرد.

دولت بوداپست که با کی‌اف بر سر حقوق مجارهای قومی ساکن در اوکراین درگیر است، این هفته تعدادی از نیروهای خود را به مرز با اوکراین منتقل کرد تا دفاع از مرزها را تقویت کند و برای کمک‌های بشردوستانه آماده شود.

به گفته مقامات بروکسل، اتحادیه اروپا انتظار دارد تا یک میلیون پناهنده از اوکراین وارد شود، اگرچه هر سناریویی با دامنه درگیری‌ها مرتبط است. اکنون ظرفیت کشورهای شرقی اتحادیه اروپا برای مدیریت هجوم، و برنامه ریزی اضطراری کشورهای مرزی در دستور کار است.

آلمان که شش سال پیش اکثریت قریب به اتفاق مهاجرانی را که از طریق ترکیه و منطقه بالکان وارد اروپا شده بودند جذب کرد، گفت که ابتدا به کشورهای مرزی که بار اولیه را به دوش می کشند، کمک خواهد کرد.

نانسی فیزر، وزیر کشور آلمان در توییتر گفت: «ما انتظار داریم که اولین جابه‌جایی پناهجویان در داخل اوکراین انجام شود و از نزدیک شاهد شدت ورود مهاجران به کشورهای همسایه و احتمالا به سمت آلمان نیز خواهیم بود.»

مقامات رومانیایی هم گفته‌اند که اوکراینی‌ها عمدتاً با پای پیاده به مرز شمالی این کشور می‌رسند. وزیر دفاع رومانی، مانیا واسیل دینکو گفته که کشورش قادر است حدود نیم میلیون پناهنده را بپذیرد.

در مولداوی، یک کشور غیر اتحادیه اروپا که بین رومانی و اوکراین قرار گرفته است، مایا ساندو، رئیس جمهوری این کشور، از قانونگذاران خواسته تا وضعیت فوق العاده اعلام کنند.

رومانی از شمالی‌ترین شهرستان‌های خود که هم مرز با اوکراین هستند، خواسته است تا گرمایش و برق را برای مراکز موجود پناهجویان فراهم کنند - هرچند رسانه‌های محلی این سوال را مطرح کرده‌اند که آیا این کشور ظرفیت لازم را برای پذیرش مهاجران دارد یا خیر.

اسلواکی هم که قبلاً برنامه‌هایی برای گسترش کمپ‌های پناهندگی انجام داده، ۱۵۰۰ سرباز را به مرز اعزام کرده است.