آخرین فرصت برای احیای برجام - توافق زیر تأثیر بحران اوکراین
خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع نزدیک به هیأت‌های مذاکره‌کننده در وین گزارش داد که هیأت ایرانی بعد از بازگشت باقری مهدوی کنی از تهران به وین موضع سرسختانه‌تری را اتخاذ کرده است. مدیر بخش ایران «گروه بین‌المللی بحران» می‌گوید اگر تا آخر این هفته توافق حاصل نشود، برجام برای همیشه از بین می‌رود.
یکشنبه گذشته علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هیأت ایرانی بعد از گفت‌وگو و رایزنی‌هایی، تهران را به مقصد وین ترک کرد. بنا به گزارش نورنیوز، در جلسه شورای عالی امنیت ملی ایران بر ضرورت «حل سریع مسائل باقی‌مانده که مذاکرات را در مرز توافق یا بن‌بست قرار داده»، تأکید شد.
دو منبع نزدیک به هیأت‌های مذاکره‌کننده در وین به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که ایران بر درخواست‌های خود از جمله حذف سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا تأکید دارد ضمن اینکه درخواست‌های تازه‌ای نیز مطرح کرده است. یکی از این منابع که نام او افشا نشده به رویترز گفت:
«موضع ایران بعد از بازگشت باقری به وین سرسختانه‌تر شده است. آن‌ها بر خروج نام سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی تأکید دارند و می‌خواهند برخی از موضوعاتی که قبلا بر سر آن‌ها توافق شده باز شوند.»
مقام‌های ایرانی تاکنون در این‌باره سکوت کرده‌اند.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه در نشست خبری خود با اشاره به اینکه دستیابی به توافق خوب ممکن است گفت:
«چند موضوع کلیدی هنوز به صورت حل نشده باقی مانده است و آمریکا و اروپا باید درخصوص آن تصمیم بگیرند.»
علاوه بر خروج سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی، تضمین توافق، رفع تحریم بانکی ایران و تحریم صنعت نفت ایران و همچنین پرونده فعالیتهای غنی‌سازی ایران برای کاربردهای نظامی همچنان از چالش‌های باقی‌مانده است. از میان این چالش‌ها، ظاهراً اصلی‌ترین اختلاف پیش روی ایران و قدرت‌های جهانی، در حال حاضر بر سر پرونده پادمان و فعالیتهای پیشین برنامه هسته‌ای ایران است. ایران خواهان بسته شدن این پرونده برای همیشه است.
خامنه‌ای مذاکرات را تحت تأثیر بحران اوکراین قرار داد
در همان حال مذاکرات وین به سبب ممنوعیت گفت‌وگوی مستقیم با آمریکا که توسط علی خامنه‌ای به هیأت ایرانی تحمیل شد تحت تأثیر بحران اوکراین نیز قرار گرفته است. احمد نقیب‌زاده، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در مصاحبه با رویداد ۲۴ گفت:
«مسکو به راحتی می‌تواند مذاکرات را به هر سمتی که می‌خواهد بکشاند. اکنون هم که پوتین دست به تجاوز به خاک اوکراین زده است موفقیت در مذاکرات وین و رسیدن به یک توافق، حتی یک توافق نسبی و موقت هم در ضدیت کامل با منافع روسیه قرار دارد. چون کرملین به دنبال آن است که با تعدد بحران‌آفرینی از اوکراین گرفته تا مذاکرات وین و ... عملا شرایطی را رقم بزند که آمریکا و اروپا در مسیر مد نظر روسیه حرکت کنند. بنابراین قطعاً برجام و مذاکرات وین می‌تواند قربانی جنگ اوکراین شود، چرا که پوتین سعی می‌کند با شکست در مذاکرات وین از کارت ایران برای موازنه‌سازی در برابر غرب استفاده کند.»
در این میان بازیگران تازه‌ای هم خود را به مذاکرات وین رسانده‌اند: عربستان سعودی خواهان مشارکت در روند گفت‌وگوهاست و اسرائیل هم ۱۵ فوریه/۲۶ بهمن هیاتی را برای گفت‌وگو با نماینده روسیه عازم وین کرده بود. نقیب‌زاده در ادامه مصاحبه با رویداد ۲۴ درباره احتمال حذف روسیه از مذاکرات گفت:
«به نظرم امکان حذف روسیه از مذاکرات وین عملا امکان‌پذیر نیست. چون از یک طرف قطعاً ایران به دلیل وابستگی و سرسپردگی بیش از حد به سیاست‌های روسیه به خصوص در مذاکرات وین اجازه چنین کاری را نمی‌دهد و از طرف دیگر روسیه به دلیل بازی کردن با کارت ایران خود را از مذاکرات وین بیرون نخواهد کشید.»
علی واعظ مدیر بخش ایران گروه بین‌المللی بحران در مصاحبه با رویترز گفت:
«اگر مذاکرات در این هفته شکست بخورد، احتمالا دیگر نه برجامی خواهیم داشت و نه گروه کشور‌های ۵+۱. این آخرین فرصت برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ به شمار می‌رود.»
نظرها
نظری وجود ندارد.