دور پنجم گفت‌وگوهای ایران و عربستان سعودی در عراق برگزار شد

دور پنجم گفت‌وگوهای تهران و ریاض قرار بود در ماه گذشته میلادی- مارس- برگزار شود اما ایران پس از اعدام ۸۱ نفر از مخالفان در عربستان که عمدتاً شیعه بودند، اعلام کرد به صورت یکطرفه گفت‌وگوها را تعلیق می‌کند.

حالا پس از نزدیک به یک ماه تعلیق، خبرگزاری اسپوتنیک که به دولت روسیه وابسته است، شامگاه جمعه ۲۲ آوریل/ ۲ اردیبهشت به نقل از «یک منبع دیپلماتیک آگاه» که نامش فاش نشد، گزارش کرد دور پنجم مذاکرات ۲۱ آوریل در بغداد با حضور نماینده دولت عراق برگزار شده است.

این منبع دیپلماتیک فضای دور پنجم مذاکره را «بسیار مثبت» توصیف کرد و بدون ارائه جزئیات بیشتر گفت: «دو هیات روی بیشتر پرونده‌های منطقه و همچنین پرونده روابط دوجانبه و امنیت منطقه خلیج صحبت کردند».

«نور نیوز» که به دبیرخانه شورای امنیت ملی وابسته است هم در ایران صبح شنبه سوم اردیبهشت از سرگیری گفت‌و‌گوهای تهران و ریاض را تأیید کرد.

بنا بر آنچه که این رسانه به نقل از منابع خود نوشت در دور پنجم مذاکرات «مقامات ارشد دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران و رئیس اداره اطلاعاتی عربستان سعودی» به عنوان نمایندگان دو طرف در بغداد با یکدیگر گفت‌وگو کردند.

نور نیوز نیز فضای دور تازه گفت‌وگو را «صریح» و «مثبت» توصیف کرد و نوشت «در مورد چالش‌های اصلی در مسیر از سرگیری روابط دو کشور تبادل نظر شده است.»

ایران و عربستان سعودی به عنوان دو رقیب منطقه‌ای در یمن به صورت غیرمستقیم با یکدیگر می‌جنگند. ایران از حوثی‌ها حمایت می‌کند و عربستان سعودی نیز پشتیبان دولت منصور هادی است و یک ائتلاف نظامی را علیه حوثی ها رهبری می‌کند.

در آخرین تحولات یمن، عبد ربه منصور هادی که از زمان آغاز جنگ داخلی به عربستان سعودی گریخته بود از مقام خود کناره گرفت و قدرت را به یک «شورای ریاست جمهوری» متشکل از هشت نفر از همنظران با خود واگذار کرد.

بنا بر آنچه که رسانه‌های بین‌المللی منتشر کرده‌اند، منصور هادی با فشار عربستان سعودی از قدرت کناره گرفت.

انصار الله که مورد حمایت ایران است در واکنش به تشکیل شورای ریاست جمهوری، این گروه را از نزدیکان به امارات متحده عربی و عربستان سعودی توصیف کرده است. با این حال حمله به مواضع عربستان سعودی را هم متوقف کرده است.

دولت‌های تهران و ریاض در بحرین، سوریه، لبنان و عراق نیز با یکدیگر رقابت دارند و هر یک تلاش می‌کنند منافع خود را در تشکیل دولت‌های مستقر در این کشورها حفظ کنند.

همچنین حمایت دو کشور از گروه‌های مخالف یکدیگر از دیگر تضادهای میان تهران و سعودی در سال‌های اخیر بوده است.

رسانه وابسته به دبیرخانه شورای امنیت ملی ایران ادعا کرده است که پس از دور پنجم گفت‌وگوها که با میانجیگری عمان و عراق مُیسر شد، «پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک زمینه برگزاری جلسه مشترک میان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی فراهم شود».

حمله گروهی از بسیجیان به سفارت پادشاهی ریاض در واکنش به اعدام باقر النمر، روحانی شیعه در دوازدهم دی ماه ۱۳۹۴ موجب تنش و قطع روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی شد.