اسرائیل امیدوار است سفر بایدن به بهبود روابطش با عربستان سعودی کمک کند

وزیر خارجه اسرائیل گفته است که کشورش به دنبال استفاده از فرصت سفر ماه آینده جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به خاورمیانه برای کمک به بهبود روابط با عربستان سعودی است. اسرائیل و عربستان سعودی با یکدیگر رابطه رسمی و علنی ندارند.

یائیر لاپید روز چهارشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی در اورشلیم گفت: «این واقعیت که رئیس جمهوری آمریکا به صورت مستقیم از کشور ما به عربستان سعودی پرواز می‌کند احتمالاً نشان دهنده ارتباطی بین این سفر و توانایی بهبود روابط است.»

او به خبرنگاران گفت: «فهرستی از کشورهای هدف (برای بهبود روابط) وجود دارد: عربستان در صدر آن‌ها قرار دارد.» لاپید در پاسخ به این سؤال که آیا یک مقام اسرائیلی با هواپیمای بایدن به عربستان سفر خواهد کرد یا خیر، گفت که نمی‌داند. اما او به شوخی گفت: «ایر فورس وان یک هواپیمای بزرگ است، شاید کسی را در حمام پنهان کنیم.»

روز سه‌شنبه، کاخ سفید سفر ماه آینده بایدن به خاورمیانه را تأیید کرد که طی آن بایدن ابتدا به اسرائیل و کرانه باختری رود اردن و پس از آن به عربستان سعودی سفر خواهد کرد.»

همچنین انتظار می‌رود رئیس‌جمهور آمریکا با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی دیدار کند. بایدن در زمان تبلیغات برای انتخابات ریاست‌جمهوری به شدت از ولیعهد عربستان سعودی و این کشور به دلیل نقششان در قتل جمال خاشقچی، انتقاد می‌کرد. خاشقچی روزنامه‌نگار و ستون‌نویس روزنامه واشنگتن‌پست در کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه به قتل رسید. محمد بن‌سلمان متهم است که فرمان این قتل را صادر کرده است و گروهی که این اقدام را انجام دادند در هماهنگی با او بودند. عربیتان سعودی و ولیعهد آن این موضوع را رد می‌کنند و قتل خاشقچی را کار گروهی از امنیتی‌ها می‌دانند که خودسرانه دست به این اقدام زده‌اند.

رهبران اسرائیل از مدت‌ها پیش گفته‌اند که خواهان بهبود روابط با کشورهای عربی هستند، کشورهایی که خواستار خروج کامل اسرائیل از سرزمین‌های فلسطینی اشغال شده پس از سال ۱۹۶۷ در ازای عادی‌سازی روابط شده‌اند.

بحرین، سودان، مراکش و امارات متحده عربی قبلاً روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل به عنوان بخشی از توافقنامه موسوم به ابراهیم که توسط رئیس جمهور سابق آمریکا دونالد ترامپ به اجرا گذاشته شده است، برقرار کرده‌اند.

اسرائیل و عربستان سعودی روابط دیپلماتیک رسمی ندارند، اما روابط امنیتی مخفیانه‌ای بر سر دشمن مشترک شان یعنی ایران برقرار کرده‌اند. از مدت‌ها پیش شایعه شده بود که عربستان در حال بررسی ایجاد روابط آشکار با اسرائیل است. در ماه کذشته هم چندین خبر در مورد سفر مقام‌های ارشد امنیتی و سیاسی اسرائیل به ریاض منتشر شد که عربستان سعودی آن‌ها را تکذیب نکرد.

مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده، در گذشته از عربستان سعودی خواسته بود که اسرائیل را به رسمیت بشناسد زیرا این امر «به اهداف مشترک ما برای صلح و امنیت منطقه کمک زیادی می‌کند».

پس از انعقاد توافق ابراهیم، عربستان سعودی بارها اعلام کرد که عادی‌سازی روابط با اسرائیل را در صورت حل مسائل مورد اختلاف میان فلسطینی‌ها و اسرائیل دنبال خواهد کرد. حال به نظر می‌رسد در ریاض پیش‌شرط‌ها تغییر زیادی داشته است و تهدید مشترک ایران برای این دو کشور اولویتی مهم‌تر از موضوع دیرینه فلسطینی‌‌ها است.

ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی از دیرباز حامی فلسطینی‌ها و تمایل آنها برای ایجاد یک کشور مستقل در کرانه باختری اشغالی، نوار غزه و قدس شرقی اشغالی بوده است.

این پادشاهی برقراری روابط دیپلماتیک کامل با اسرائیل را مشروط به راه‌حل دو کشوری برای درگیری چند دهه‌ای با فلسطینی‌ها کرده است و همچنان «نقض آشکار» حقوق فلسطینیان توسط اسرائیل را محکوم می‌کند.

در سال‌های اخیر، عربستان سعودی به پروازهای بین اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس اجازه عبور از حریم هوایی این کشور را داده است.