ایران میگوید دوربینهای «نظارت فراپادمانی آژانس» خاموش میماند
مقامهای جمهوری اسلامی بر ارادهشان برای احیای برجام سخن میگویند و آمریکا و توقعاتش را عامل ناکامی مذاکرات میدانند. در مقابل آمریکا و اروپا از این سخن میگویند که ایران اراده و یا تمایلی برای احیای برجام ندارد و اگر برجام احیا نشود، برخوردها تشدید میشود.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی روز دوشنبه ۳ مرداد گفت ایران در مقابل شبههافکنی غربیها ساکت نمیماند و «نظارتهای فراپادمانی» همچنان متوقف خواهد ماند.
او به خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران گفت:
«۲۰ سال است که کشورهای غربی به جمهوری اسلامی اتهام میزنند که شما در حال ساخت بمب اتمی هستید و هر روز یک جا را آدرس میدهند. اگر تاریخ را مرور کنیم میبینیم که بهطور مرتب ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع میدادند و علیه ما قطعنامه صادر میکردند.»
اسلامی گفت این اتهامات در حالی به ایران وارد میشود که جمهوری اسلامی در دو دهه گذشته همواره «با غربیها مذاکره کرده» و «حاصل این مذاکرات سند برجام بود، این در حالی است که غربیها همان اتهامات گذشته را در قالب اسناد ربودهشده و مکانهای ادعایی تکرار میکنند».
او اساس برجام را ایجاد «اعتماد» بین طرفین خواند ولی تأکید کرد که به رغم همکاری ایران و پذیرش محدودیتها، غربیّها به وعدههایشان پایبند نبودهاند.
سخنان اسلامی مشابه اظهاراتی است که کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی همزمان با سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به خاورمیانه بیان کرد. خرازی هم گفته بود ایران از اجرای برجام طرفی نبسته و سودی به دست نیاورده است و اکنون به این فکر میکند که آیا اساساً توافق هستهای با غرب به کارش میآید یا خیر.
ایران در واکنش به قطعنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خردادماه امسال بخشی از فرآیند نظارت این نهاد را به حالت تعلیق درآورد. قطعنامه شورای حکام به دلیل تعلل ایران در پاسخ به ابهامات در مورد منشاء وجود مواد هستهای در سه مکان اعلام نشده صادر شد.
حال ایران که ۲۷ دوربین نظارتی آژانس را خاموش کرده است میگوید این اقدام را تا تعیین تکلیف برجام ادامه خواهد داد.
محمد اسلامی گفت:
«اگر قرار است این اتهامات پابرجا بماند دلیلی ندارد که دوربینهای برجامی (فراپادمانی) روشن بماند. این دوربینها را آژانس بینالمللی انرژی اتمی پلمب کرده است و در تأسیسات نگهداری میشوند... دوربینهای فراپادمانی یا بهاصطلاح برجامی به توافقنامه برجام ربط دارد اگر غربیها به این توافقنامه برگشتند و وقتی اطمینان حاصل کردیم شیطنتی انجام نمیدهند برای این دوربینها تصمیمگیری میکنیم.»
اسلامی وجود برنامههای پنهانی و اعلامنشده هستهای را هم رد کرد و گفت که «جمهوری اسلامی ایران هیچگاه در فعالیتهای هستهای پنهانکاری نداشته است ضمن اینکه در غنیسازی اورانیوم نیز بدون هماهنگی آژانس کاری انجام نشده است. همه زیرساختهای صنایع اتمی ایران با هماهنگی آژانس و تحت نظارت این سازمان بوده است. کسی تصور اشتباه نکند، آژانس بینالمللی انرژی اتمی همین الآن بر اساس ضوابط پادمانی در همه مراکز اتمی ایران مستقر است».
ما به دنبال توافقیم ولی آمریکا بحرانساز است
همزمان با سخنان اسلامی، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه هم گفت که سیاست اصولی دولت سیزدهم گره نخوردن برجام با معیشت است و آنها به «روند مذاکره به عنوان یک انتخاب جدی» پایبند هستند و این مسیر را «تا زمان دستیابی به یک توافق خوب، قوی و پایدار ادامه خواهند داد».
گفتوگوهای احیای برجام از پنج ماه پیش متوقف شده است. اختلاف بر سر ماندن یا نماندن سپاه در فهرست گروههای تروریستی آمریکا آن چیری است که به عنوان مانع مطرح میشود. مقامهای جمهوری اسلامی میگویند که آمریکا حاضر به دادن تضمین برای تداوم برجام و انتفاع اقتصادی ایران از آن نیستند.
در ماههای گذشته چندین کشور تلاش کردهاند که بنبست کنونی میان ایران و آمریکا را با میانجیگری برطرف کنند. قطر میزبان یک دور مذاکره غیر مستقیم میان دو طرف و با مشارکت اتحادیه اروپا در ماه گذشته بود. گفتوگوهایی که آمریکا آن را اتلاف وقت خواند.
حال سخنگوی وزارت خارجه میگوید:
«روند گفتوگوها همچنان از طریق کانالهای ارتباطی ادامه دارد. هم در سطح مذاکره کننده ارشد ایران با [انریکه] مورا (مذاکرهکننده ارشد اتحادیه اروپا) تماسها و تبادل پیامها هست و هم در سطح وزیر خارجه با [جوزپ] بورل (مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) گفتوگو و تبادل پیام هست. پیشنهادات مختلفی تا الان رد و بدل شده و برخی کشورهای دیگر از جمله وزرای خارجه کشورها با نگاه دوستانه و مبتنی بر مساعی جمیله ورود کردند و پیشنهاداتی را برای نزدیک کردن دیدگاهها به هم مطرح کردند. در منطقه ما وزرای خارجه کشورهای دوست از جمله عمان، قطر و عراق تلاشهایی را انجام داده و میدهند و کشورهای دیگر در حوزه اروپا ورود کردند، ایتالیا و فرانسه تلاشهایی را مبتنی بر حسن نیت برای ایجاد نزدیکی دیدگاهها را مطرح کردند.»
با این حال هنوز چشمانداز مثبتی در مورد نتیجه بخش بودن این گفتوگوهای غیر مستقیم و میانجیگری کشورها وجود ندارد. ضربالاجلهایی که طرفها اعلام می کنند یکی یکی تعیین و منقضی میشوند. غرب میگوید نگران است که ایران فاصلهاش با ساخت بمب را به چند روز برساند. ایران هم در سایه بروز بحران اوکراین، از موقعیت پیش آمده چندان ناراضی به نظر نمیرسد و «آستانه هستهای» را کم کم به عنوان راهبرد جدید هستهایش جایگزین تلاش برای امتیازگیری و توافقی در سطح برچام کرده است.
نظرها
نظری وجود ندارد.