بحران آب نزدیک به نیم میلیون کشاورز را بیکار کرده است

بی‌آبی و کم‌آبی اغلب استان‌های ایران را گرفته است. پس از ساکنان چهارمحال و بختیاری، نوبت به همدان و آذربایجان غربی رسید تا به بی‌آبی معترض شوند. در همدان بنا بر گزارش رسانه‌های داخلی ایران، سد اکباتان خشک شده و مردم همدان به جای آب ناچارند نوشابه استفاده کنند.

در استان آذربایجان غربی هم آنطور که روزنامه اعتماد گزارش کرده است اهالی ۶۵۰ روستا روستاهای ارومیه «از ابتدای تابستان امسال با قطعی آب مواجه شدند». دلیل قطعی آب به روایت مردم محلی خرابی اتصالات از مجتمع آبرسانی است که نزدیک به ده سال قبل احداث شد.

دولت در آغاز دهه ۹۰ خورشیدی با هدف درآمدزایی، ابتدا آب تأمین شده از چشمه‌های جاری در نوار مرزی آذربایجان‌غربی را غیربهداشتی اعلام کرد و بعد هم با احداث یک مجتمع آبرسانی، آب همان چشمه ها را به ساکنان روستاهای منطقه فروخت.

حالا اما «اشكالات و خرابی‌های اتصالات از مجتمع آبرسانی در حدی است كه به دليل افت فشار شديد در طول مسير پمپاژ، آب چشمه‌ها حتی منبع مركزی روستاها را هم پر نمی‌کند.»

فرسودگی لوله‌های انتقال آب به جمعیت شهری ارومیه نیز رسیده است و آن‌ها نیز در طول روز با قطعی آب دست به گریبان هستند و همانند بسیاری دیگر از مردم ساکن در سایر استان‌ها به خرید آب معدنی و بسته‌بندی شده روی آورده‌اند.

بی‌آبی کشاورزان را بیکار کرد

قصه پرغصه کم‌آبی و بی‌آبی در مناطق مختلف ایران چندین سال است که کشاورزان را گرفتار کرده است. در استان خوزستان، سیستان و بلوچستان، اصفهان، هرمزگان، فارس، یزد و کرمان کشاورزان با محدودیت‌های بیشتری روبرو شده‌اند و در برخی از این مناطق نیز صدای اعتراضشان هم بلندتر شده است.

تابستان ۱۴۰۰ در خوزستان اعتراضات شبانه به بی‌آبی با خشونتی که جان دستکم ۹ تن را گرفت، سرکوب شد. پیش از آن در اصفهان کشاورزان معترض به کم آبی و تأمین نشدن حقابه با خشونت ضرب و شتم شدند.

کشاورزان اصفهانی و استان‌های همجوار آنکه چند سال است با دولت برای تأمین حقابه و توزیع عادلانه آب درگیرند، پیش از این گفته بودند که ناچار به فروش زمین و ترک زادگاه خود شده‌اند. حالا گزارش مرکز آمار ایران از نیروی کار در بهار امسال نشان می‌دهد حدود نیم میلیون کشاورز در فاصله بهار ۱۴۰۰ تا بهار ۱۴۰۱ شغل خود را از دست داده‌اند.

مرکز آمار در آخرین گزارش، جمعیت شاغل در بخش کشاورزی را سه میلیون و ۷۸۲ هزار و ۵۰۰ نفر اعلام کرد. جمعیت شاغلان بخش کشاورزی در بهار ۱۴۰۰، ۴ میلیون و ۲۴۹ هزار و ۷۵۴ نفر اعلام شده بود که ۴۶۷ هزار نفر از جمعیت شاغل در بهار سال جاری بیشتر است.

این در گزارش دیگری با عنوان «آمارهای جریان نیروی کار از بهار ۱۴۰۰ به بهار ۱۴۰۱» هم اعلام کرده است که در این فاصله ۱۴٬۳ درصد از شاغلان بخش کشاورزی جذب مشاغل صنعتی و خدماتی شده‌اند. ۷٬۲ درصد از شاغلان کشاورزی به بخش خدمات رفته‌اند و ۷٬۱ درصد هم جذب صنعت شده‌اند.

سهم بخش کشاورزی از مشاغل ایران طی سال‌های اخیر به صورت مستمر کاهش یافته است. در سال ۱۳۹۹ مرکز آمار ایران اعلام کرده بود که جمعیت شاغلان بخش کشاورزی در مقایسه با سال ۱۳۹۸ بیشتر از ۲۵۰ هزار نفر کمتر شده است.

روند کاهشی جمعیت کشاورزان و سطح زیرکشت بنا بر گفته برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، امنیت غذایی ایران را تهدید می‌کند.