گزارش رخدادها − حمله به اراک، خروش تبریز

در روز دوشنبه ۹ آبان، اعتراضات سراسری که پس از قتل دولتی مهسا (ژینا) امینی آغاز شد به شکل تجمع‌های دانشگاهی، تظاهرات‌های دانش‌آموزی، تجمع در مراسم کشته‌شدگان و در خیابان‌ها ادامه داشت. از جمله در تهران، کرج، اراک، تبریز، سنندج، مهاباد، بوکان، مریوان، سردشت، و پیرانشهر معترضان حرکت‌های فردی و جمعی کردند.

در تبریز، اعتراضات از دانشگاه‌ها شروع شد و در طول روز ادامه داشت تا با غروب آفتاب به‌صورت محله‌محور و شبانه ادامه داشت. در اراک، نیروهای سرکوب به یکی از محروم‌ترین مناطق شهر حمله کردند و دست‌کم یک معترض را کشتند.

ویدئویی از یک اعتراض یک نفره در شیراز منتشر شده که نشان می‌دهد ماموران حکومتی به صورت زنی که روسری‌اش را برداشته سیلی می‌زنند. به گفته کاربران ویدئو مربوط به محله معالی‌آباد شیراز است. آنها پس از سیلی زدن به زن معترض به صورت او با تفنگ پینت بال شلیک می‌کنند.

در حالی که ماموران سرکوب مشغول کشتن، زخمی کردن و بازداشت معترضان هستند، قوه قضاییه بنا دارد عده‌ای از معترضان را به اتهام درگیری با ماموران اعدام کند.

علی القاصی مهر، رئیس‌کل دادگستری استان تهران، اعلام کرد حدود هزار کیفر خواست برای معترضان تهرانی بازداشت شده، صادر کرده‌اند. او همچنین گفت که دادگاه این معترضان «به صورت علنی» برگزار می‌شود. القاصی مهر، گفت در بین این پرونده‌ها آنها که اتهام‌هایشان مربوط به ضرب و جرح، کشتن ماموران حکومتی، و آتش زدن اموال عمومی و یا «تعرض به نوامیس مردم» است حکم اعدام دریافت خواهند کرد.

استمداد خانواده یک معترض محکوم به اعدام

محمد قبادلو، معترض ۲۲ ساله ساکن پرند، یکی از شش معترضی است که به «محاربه» و «افساد فی الارض» متهم شده‌اند؛ او حکم اعدام دریافت کرده است. مادر او، معصومه احمدی، می‌گوید به او تنها در یک جلسه دادگاه حکم اعدام دادند و می‌خواهند زود حکم را اجرا کنند.

معصومه احمدی ویدئویی منتشر کرد و در مورد روند دادرسی پرونده پسرش اطلاع‌رسانی کرد. او در این ویدئو گفت که روند رسیدگی به پرونده پسرش عادلانه نبوده، وکیل به او دسترسی نداشته، موضوع بیماری روحی او در نظر گرفته نشده و درنهایت در ۷ آبان در اولین جلسه دادگاه به اعدام محکوم شده است. او برای پسرش کمک طلبد و گفت:

محمد قبادلو متهم است که با «زیر گرفتن مأموران» سوار بر یک خودرو پیکان در رباط‌کریم موجب قتل یک مأمور به نام وحید کرم‌پور حسنوند شده است.

سرکوب خونین در پایین‌شهر اراک

شهروندان در شهرک «چشمه موشک» اراک شامگاه دوشنبه ۹ آبان با شعار «مرگ بر دیکتاتور» به خیابان آمدند. یک مرد جوان در این شهرک کشته شد. معترضان پس از کشته شدن این جوان بیشتر با نیروهای سرکوب درگیر شدند.

در شهر اراک در محله‌های طبقه میانی رو به بالا مانند خیابان ملک و خیابان خرم، تجمع‌های شبانه کماکان برقرار بودند. در شامگاه ۹ آبان اما تیراندازی و خشونت به مناطق فقیرنشین شهر کشیده شد.

یکی از محروم‌ترین مناطق اراک، «چشمه موشک»، محل درگیری معترضان با نیروهای سرکوب بود. در این محله که نام رسمی آن شهرک ولیعصر است، نیروهای سرکوب به سمت معترضان تیراندازی کردند و دست‌کم یک معترض را کشتند.

چشمه موشک درست چسبیده به خیابان خرم است. این دو محله را یک خط آهن، جدا می‌کند. معترضان از همین محله‌های «پایین‌شهر» اراک به سمت خیابان خرم و خیابان ملک می‌رفتند که تظاهرات کنند. تعداد قابل‌توجهی از معترضان بازداشت شده در زندان‌های اراک هم از بچه‌های «پایین‌شهر» اراک هستند که در حوالی خیابان ملک بازداشت شدند.

در شامگاه ۹ آبان، نیروهای سرکوب مستقیم به سراغ خود محله «چشمه موشک» رفتند. پس‌ازاینکه حوالی ساعت ۲۰ این خبر در این منطقه پیچید که یکی جوانان به‌دست نیروهای سرکوب کشته شده، درگیری‌ها در خیابان‌ها شدت گرفت.

منابع محلی به زمانه گفتند که شعارها مانند هر شب بود. اما با گسیل شدن مأموران به سمت «چشمه موشک»، درگیری شدت گرفت و مأموران به سمت معترضان گلوله ساچمه‌ای و گاز اشک‌آور شلیک کردند. در این محله، نیروهای سرکوب به داخل خانه هم گاز اشک‌آور شلیک کردند. شلیک نارنجک گاز اشک‌آور به داخل فضای بسته خانه‌ها، در چند مورد دیگر موجب حریق و آتش‌سوزی در خانه‌ها شده است.

ویدئویی منتشر شده که مردی در میان صدای تیراندازی می‌گوید: «به کوری چشم سلامی شدّاد که می‌گفت امروز روز آخره، امروز روز اوله.» فرد دیگری در همین فریم شعار می‌دهد: «مرگ بر خامنه‌ای.»

اشاره این معترض به صحبت‌های حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، است که دو روز پیش از این، معترضان را تهدید کرد و گفت: «ما به جوانان و آن عده‌ای که فریب خوردند، می‌گوییم امروز روز پایان اغتشاشات است…».

مشخص نیست که در حمله نیروهای سرکوب به اراک پس از ساعت ۲۰ هم کسی کشته شده است یا نه. اما اینکه نیروهای سرکوب با ساچمه به سمت معترضان شلیک کردند ثبت شده است. در ویدیویی معترضی به معترض دیگر در حال مقاومت در برابر نیروهای حکومتی می‌گوید: «بیا کنار ساچمه‌ها بهت نخوره.»

در ویدئویی دیگر در اراک، تصویر معترضی ثبت شده که به ساختمانی که گفته می‌شود از ساختمان‌های پایگاه بسیج است، دو کوکتل مولوتف پرتاب می‌کند. در ویدیویی دیگر، مردی روی آسفالت خیابان سوخت می‌ریزد و معترضان خیابان را با روشن کردن آتش بسته‌اند.

در مناطق دیگر اراک هم تجمع‌ها برقرار بود و معترضان همچنین از پشت پنجره‌ها شعار می‌دادند.

از دانشگاه به خیابان در تبریز

فضای اعتراضات ۹ آبان شهر تبریز، از تجمع دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز حوالی ظهر آغاز شد. این دانشجویان در محوطه دانشگاه بعد از تجمع تظاهرات برگزار کردند و شعار دادند: «یاشاسین کردستان بژی آذربایجان» (زنده‌باد کردستان، زنده‌باد آذربایجان با ادغام دو زبان کردی و ترکی).

دانشجویان معترض با خواندن بیانیه‌ای برخوردهای امنیتی در دانشگاه و سرکوب پزشکان را محکوم کردند. آنها خواستار برکناری دکتر محمد رییس زاده، رییس‌کل نظام پزشکی ایران، پایان دادن به استفاده از آمبولانس‌ها برای مقاصد امنیتی و بازداشت‌ها، و حضور نیروهای امنیتی در دانشگاه و بیمارستان‌ها شدند.

شعار «به‌پاخیز، زن، زندگی، آزادی» در دانشگاه علوم پزشکی تبریز:

اعتراضات به دانشگاه شهید مدنی تبریز هم کشیده شد. جایی که دانشجوها شعار دادند: «می‌کشم، می‌کشم، هر آنکه خواهرم کشت». بسیجیان در دانشگاه شهید مدنی، صفی را مقابل معترضان تشکیل دادند و پس از دعوت به گفت‌وگو در بلندگو فریاد زدند: «الله اکبر». معترضان در پاسخ به این الله‌اکبرگویی بسیجیان شعار دادند: «با دست خونی، نماز می‌خونی؟»

آرمیتا پاویر، فعال دانشجویی دانشگاه شهید مدنی تبریز، روز ۹ آبان مقابل درب دانشگاه توسط لباس شخصی بازداشت شد. صدای فریادهای او زمانی که می‌بردنش در ویدویی ثبت شده است.

در سطح شهر در روز اعتراضات تک‌نفره و دانش‌آموزی هم گزارش شد. با غروب آفتاب، تجمع‌های محله‌محور شکل گرفت. در محله اهراب تبریز، تجمع پرشماری شکل گرفت. معترضان هم پای پیاده و هم با ماشین به این منطقه آمدند و شعار دادند. نیروهای سرکوب سعی کردند معترضان را پراکنده کنند اما جمعیت به‌میزانی آمده بود که مأموران عقب کشیدند و جمعیت معترض در محله اهراب باقی ماندند.

اعتراضات در مراسم جان‌باختگان شهرهای کردنشین

مراسم جان‌باختگان در کردستان، محل اعتراضات بیشتر شده است. روز ۹ آبان، معترضان در مراسم کومار درافتاده، نوجوان ۱۶ ساله کشته شده در جریان اعتراضات در پیرانشهر و در مراسم سرینا ساعدی، نوجوان ۱۶ ساله کشته شده در اعتراضات سنندج، جمع شدند.

در شهرهای کردنشین دانش‌آموزان هم در پخش اعلامیه‌ها و هم در سازماندهی اعتراضات در روز روشن، همچنان نقش کلیدی دارند. اعتراضات دانش‌آموزان در شهرهای کردنشین ادامه داشت در بوکان، مریوان، سنندج، کامیاران، و سقز، دانش آموزان پرشمار در خیابان‌های این شهرها علیه حکومت شعار دادند.

در دیواندره، دانش‌آموزان دختر در خیابان‌های شهر تظاهرات کردند و شعار دادند: «ما همه مهسا هستیم، بجنگ تا بجنگیم.»

در مریوان اعتراضات پرشمار دانش‌آموزی در روز روشن گزارش شد. در ویدئوها، دانش‌آموزان دختر در خیابان‌های شهر نام مهسا امینی را فریاد زدنند و شعار دادند: «مرگ بر دیکتاتور».

شامگاه ۹ آبان، به سبک هرشب، معترضان خیابان‌ها را از سر غروب مسدود کردند. تصاویری از چهاراە نوبهار مریوان منتشر شده که در آنجا، معترضان لاستیک آتش زده‌اند.

در سنندج، اعتراضات در روز روشن در سطح شهر و در مراسم خاکسپاری سارینا ساعدی، کودک ۱۶ ساله‌ای که توسط ماموران امنیتی کشته شد شکل گرفت.

در مراسم سارینا ساعدی در گورستان «بهشت محمدی»، معترضان سنندج شعار دادند:
زن، زندگی، آزادی
مرگ بر ستمگر، چه شاه باشه، چه رهبر
خامنه‌ای قاتله، ولایتش باطله
کردستان، کردستان، گورستان فاشیستان
هر یک نفر کشته شه، هزار نفر پشت‌شه

سارینا ساعدی بر اثر ضربات باتوم نیروهای یگان ویژه در سنندج کشته شد.

شعار مرگ بر دیکتاتور بر سر مزار سارینا ساعدی:

شمار زیادی از مردم سنندج هم در کنار مراسم سارینا، بر سر مزار پیمان منبری از کشته‌های اعتراضات سنندج جمع شدند و شعار دادند:

مرگ بر جاش (ماموران حکومتی کرد)
زن، زندگی، آزادی
شهید نمی‌میرد

پیمان منبری، شب ۱۶ مهر ۱۴۰۱، با گلوله مستقیم ماموران سرکوب کشته شد.

پس از حمله به دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سنندج، دانشجویان معترض در دانشکده فنی مهندسی دانشگاه سنندج هم در روز روشن تجمع تشکیل دادند و شعار دادند: «مرگ بر دیکتاتور». بیرون درهای دانشگاه، معترضان دیگری با ماشین برای حمایت آمدند و بوق ممتد زدند. در دانشگاه آزاد سنندج هم دانشجویان معترض شعار دادند: «این همه سال جنایت، وای بر این ولایت.»

مراسم خاکسپاری کومار درافتاده هم در روستای زیوکه پیرانشهر در جمعی از سوگواران برگزار شد. پدر او در میان جمعی که برای همدردی جمع شده بودند به کردی گفت:

در سقز، مرکزی که می‌گویند حکومت از آن برای ارسال پارازیت بر روی ماهواره‌ها استفاده می‌کرده را در پارک لاله این شهر، آتش زدند.

پزشکان، دندان‌پزشکان و داروسازان شهرستان سقز در بیانیه‌ای در کنار معترضان ایستادند و نوشتند که خواستار پایان «برخورد قهرآمیز با جوانان، دانش‌آموزان، زنان، دختران و کادر درمان» هستند. آنها این مطالبه‌ها را بیان کردند:
همه‌ی زندانیان سیاسی آزاد شوند؛
اختیار کامل درمان آسیب دیدگان اعتراضات و حفظ امنیت آنها تضمین شود؛
استقلال و صداقت سازمان پزشکی قانونی در بررسی علل مرگ حفظ شود؛
و فشار بر پزشکان پایان یابد.

تجمع‌های شبانه از جمله در سنندج، سقز، بوکان، مریوان و مهاباد با روشن کردن آتش، مسدود کردن خیابان، سنگربندی، خواندن سرودهای انقلابی و شعار دادن ادامه داشت. ماموران سرکوب هم کماکان به معترضان در این شهرها با گاز اشک آور و ساچمه حمله کردند.

تهران و کرج و شهریار: مقاومت و اعتراض در مراسم جان‌باختگان

در تهران اعتراضات در روز روشن و با حضور دانش‌آموزان در خیابان آغاز شد. اعتراضات دانشجویان هم در دانشگاه‌های تهران هم زمان از جمله در دانشگاه بهشتی، امیرکبیر، الزهرا، علامه، آزاد تهران غرب، آزاد تهران مرکز واحد سوهانک و آزاد شمال.

اعتراضات دانش‌آموزی در کرج با وجود سرکوب دانش‌آموزان، بازداشت آنها، حمله به مدراس و کشتن نوجوانان همچنان ادامه دارد. بعد از ظهر، ۹ آبان، دسته‌های دانش‌آموزان دختر در گلشهر کرج در خیابان تظاهرات کردند و از همشهری‌های خود حمایت طلبیدند.

مراسم جان‌باختگان در تهران، کرج و شهریار در این روز محل اعتراضات بیشتر شد.

در مدرسه فرزانگان کرج، همکلاسی‌های سارینا اسماعیل‌زاده، نوجوان ۱۶ ساله‌ای که در این شهر با ضربه‌های باتون ماموران حکومتی کشته شد، یاد او را در چهلمش زنده نگه داشتند. آنها روی تخته سفید مدرسه برای سارینا پیام نوشتند و به یاد او شمع روشن کردند.

در شهریار، شرکت‌کنندگان در مراسم چهلم عرفان خزایی، معترض ۳۰ ساله‌ که اول مهرماه در شهریار با شلیک گلوله کشته شد جمع شدند و شعار دادند:
مرگ بر دیکتاتور
این گل پرپر شده، هدیه به میهن شده
این سال سال خونه، سیدعلی سرنگونه

حضور لباس شخصی‌ها در این مراسم، فضا را ملتهب کرد. مأموران نهایت به به مراسم عرفان خزایی پیاده و سوار بر موتور حمله کردند.

در تهران و کرج، اعتراضات در فضای بسته مترو‌ها ادامه دارد. در ۹ آبان، در ایستگاه گلشهر متروی کرج- صادقیه معترضان شعار «مرگ بر دیکتاتور» دادند.

در شامگاه ۹ آبان لباس شخصی ها باز به شهرک اکباتان رفتند.

بسیجیان سپاه محمد رسول‌الله تهران پس‌ازاینکه یکی از نیروهایشان در درگیری با معترضان در شهرک اکباتان کشته شد، از این شهرک انتقام گرفتند. آنها نیروهایشان را گسیل کردند، ساکنان را کتک زدند و لابی برخی از ساختمان‌ها را تخریب کردند.

در شامگاه ۹ آبان، این اقدام‌های انتقام‌جویانه ادامه داشت. بسیجیان و لباس شخصی‌ها این بار با گاز اشک‌آور، تفنگ ساچمه‌ای، بمب صوتی، لیزر سبز و بلندگو آمده بودند. در محوطه جایی که صدای شعاردهی‌های شبانه اکباتان شنیده می‌شد، نیروهای سرکوب با بلندگوهایشان معترضان را تهدید کردند و سعی کردند صدای شعارها را مستور کنند.

فایلی در شبکه‌ها منتشر شده که بخشی از این تهدیدها را ضبط کرده است که در آن ماموری پای بلندگو می‌گوید:

ویدئویی هم در شبکه‌ها منتشر شده که نشان می‌دهد که بسیجیان در شهرک اکباتان شعار‌ها را با فحش‌های رکیک پاسخ می‌دهند. در یک لحظه، زنی شعار می‌دهد و ماموری از پایین محوطه فریاد می‌زند: «خفه شو جنده.»

مشابه همین روش تهدید علیه معترضان در شهرک‌های مسکونی و برج‌ها در منطقه ۲۲ تهران در چییگر و مجتمع‌های مسکونی در سعادت‌آباد هم اجرایی شد.

اعتراض‌های نمادین به شکل نصب شعار و بنر در تهران ادامه داشت. در اتوبان آزادگان تهران، معترضان بنری را از پلی آویزان کردند با این شعار: «قسم به خون یاران، ایستاده‌ایم تا پایان»