رویارویی آمریکا با بزرگ‌ترین صرافی رمز ارز دنیا: بایننس معاملاتی به ارزش ۸ میلیارد دلار برای ایرانی‌ها انجام داد

رویترز در گزارشی اختصاصی نوشت که داده‌های بلاک‌چین نشان می‌دهد که بایننس، غول رمزارز دنیا، از سال ۲۰۱۸ به‌رغم تحریم‌های آمریکا برای قطع ارتباط ایران با سیستم مالی جهانی، تراکنش‌های مرتبط با ایران را با ارزش ۸ میلیارد دلار پردازش کرده است.

بر اساس بررسی داده‌های چین آنالیزز (Chainalysis)، تقریباً تمام وجوه، حدود ۷٫۸ میلیارد دلار، بین بایننس و بزرگ‌ترین صرافی ارز دیجیتال ایران، نوبیتکس (Nobitex)، جریان داشته است. نوبیتکس در وب‌سایتش راهنمایی‌هایی را در مورد چگونگی دور زدن تحریم‌ها ارائه می‌دهد.

سه‌چهارم سرمایه‌های ایرانی که از طریق بایننس پردازش می‌شود در یک ارز دیجیتال به نام رد و بدل می شوند که به کاربران این امکان را می‌دهد تا هویت خود را پنهان کنند. نوبیتکس در یک پست وبلاگی در سال گذشته مشتریانش را تشویق کرد تا از Tron- یک توکن سطح متوسط ​​- برای تجارت ناشناس و بدون «به خطر انداختن دارایی‌ها به دلیل تحریم‌ها» استفاده کنند.

یافته‌های جدید در حالی به دست می‌آیند که وزارت دادگستری ایالات متحده در حال پیگیری تحقیقاتی در مورد نقض احتمالی قوانین پولشویی توسط بایننس است. بایننس با ۱۲۰ میلیون کاربر فعال، بزرگترین صرافی ارز دیجیتال است. ارزش تجارت رمز‌ارزها ۱ تریلیون دلار برآورد می‌شود. به گفته وکلا و کارشناسان تحریم‌های تجاری، این معاملات بایننس را در معرض خطر نقض تحریم‌‌های ایالات متحده برای تجارت با ایران قرار می‌دهد.

در ماه ژوئیه، رویترز فاش کرد که بایننس به خدمات‌رسانی به مشتریان در ایران ادامه می‌دهد. روز انتشار آن مقاله، بایننس در یک پست وبلاگی گفت که از قوانین تحریم‌های بین المللی علیه ایران پیروی می‌کند و دسترسی افراد مستقر در ایران به این پلتفرم را مسدود می‌کند. چانگ پنگ ژائو، بنیانگذار میلیاردر این صرافی، در توییتی نوشت: «بایننس پس از تحریم‌ها، حضور کاربران ایرانی را ممنوع کرد.»

بایننس به سؤالات دقیق درباره تراکنش‌های جدید که توسط رویترز فاش شده است، پاسخ نداد. پاتریک هیلمن، سخنگوی بایننس در بیانیه‌ای گفت که آن‌ها یک شرکت آمریکایی نیستند با این حال آن‌ها اقدامات پیشگیرانه‌ای برای محدود کردن دسترسی ایرانی‌ها انجام داده‌اند.

نوبیتکس و مالک شبکه ترون (توکنی که معامله ایرانی‌ها در بایننس از طریق آن انجام می‌شود) هم به سوالات رویترز پاسخ نداده‌اند. شبکه ترون مستقر در جزایر ویرجین بریتانیا و بنیانگذار آن جاستین سان است.

در آگوست ۲۰۲۱، بایننس اعلام کرد که مشتریانش دیگر قادر به افتتاح حساب و استفاده از خدمات آن بدون احراز هویت نیستند. اما بر اساس داده‌های چین آنالیزز ، این صرافی تقریباً ۱٫۰۵ میلیارد دلار معاملات را مستقیماً از نوبیتکس و سایر صرافی‌های ایرانی پردازش کرده است. از زمان توییت مالک بایننس در ماه جولای، بایننس حدود ۸۰ میلیون دلار در معاملات ایران پردازش کرده است.

سخنگوی بایننس گفت که این شرکت همه کاربران را احراز هویت می‌کند و ساکنان ایران از افتتاح یا نگهداری حساب منع می‌شوند: «در نتیجه این تلاش‌ها، از جمله نظارت بر معاملات آنی در هماهنگی با فروشندگان خارجی، بین ژوئن ۲۰۲۱ تا نوامبر ۲۰۲۲، بایننس ارتباطاتش با صرافی‌های مرتبط با ایران کاهش تصاعدی داشته است.»

داده‌های بررسی شده توسط رویترز نشان می‌دهد که در مجموع ۲٫۹۵ میلیارد دلار ارز دیجیتال از سال ۲۰۱۸ به طور مستقیم بین صرافی‌های ایرانی و بایننس جابجا شده است.

داده‌ها همچنین نشان می‌دهند که ۵ میلیارد دلار دیگر ارز دیجیتال بین صرافی‌های ایرانی و بایننس از طریق لایه‌هایی از واسطه‌ها جابه‌جا شده است. قانون‌گذاران می‌گویند که چنین جریان‌های «غیر مستقیم» باید یک نشانه هشدار برای صرافی‌های رمزارز باشد و این نشانه‌ای از پولشویی احتمالی و فرار از تحریم‌ها است.

نوبیتکس به چهار میلیون کاربر ایرانی خود توصیه کرده است برای حفظ امنیت از «انتقال مستقیم» رمزارز بین پلتفرم‌های ایرانی و خارجی خودداری کنند.

هیلمن، سخنگوی بایننس در ماه ژوئن در رابطه با قرار گرفتن غیرمستقیم این پلتفرم صرافی در معرض نقل و انتقالات غیرقانونی به رویترز گفت: «مهم است که توجه داشته باشیم این وجوه از کجا آمده است - زیرا سپرده‌های ارزهای دیجیتال را نمی‌توان مسدود کرد - بلکه کاری است که ما پس از واریز وجوه انجام می‌دهیم.» او گفت که بایننس از نظارت بر تراکنش و ارزیابی ریسک استفاده می‌کند تا «اطمینان حاصل شود که هرگونه وجوه غیرقانونی ردیابی، مسدود، بازیابی و یا به صاحب واقعی خود بازگردانده می‌شود.»

علاوه بر توکن ترون، مابقی تراکنش‌های ایرانی در ارزهای دیجیتال اصلی بیت‌کوین، اتر، تتر، ریپل و یک توکن کوچک‌تر به نام لایت‌کوین بوده است.

بایننس بزرگ‌ترین بازار معاملاتی شبکه ترون است. برخی دیگر از صرافی‌های بزرگ، از جمله Coinbase و Gemini تحت نظارت ایالات متحده، این توکن را در پلتفرمشان فهرست نکرده‌اند.

مجموعه داده ترون جزئیات بیش از ۱٫۱۵ میلیون انتقال مستقیم بین بایننس و نوبیتکس را از آوریل ۲۰۲۰، زمانی که اولین جریان ترون ثبت شد، نشان می‌دهد. این داده‌ها شامل آدرس کیف پول و یک شماره شناسایی منحصر به فرد برای هر تراکنش است.

داده‌ها نشان می‌دهد که حجم کل تراکنش‌های ایران از طریق بایننس بسیار بیشتر از هر صرافی دیگری است. پس از بایننس، محبوب‌ترین صرافی بعدی برای کاربران نوبیتکس از سال ۲۰۱۸، KuCoin مستقر در سیشل بود که ۸۲۰ میلیون دلار را در تراکنش‌های مستقیم و غیرمستقیم پردازش کرده است.

تمرکز اصلی تحقیقات وزارت دادگستری ایالات متحده این است که آیا بایننس قوانین ضد پولشویی ایالات متحده را نقض کرده است یا خیر. به گفته سه نفر مطلع از این تحقیقات، به عنوان بخشی از این پرونده که از سال ۲۰۱۸ ادامه دارد، این وزارتخانه همچنین در حال بررسی نقض احتمالی تحریم‌های ایران است. در اواخر سال ۲۰۲۰، این دپارتمان به دنبال ردپای بایننس برای انتقال وجوه رمزنگاری افراد یا نهادها در کشورهای تحت تحریم از جمله ایران بود.

دولت آمریکا در سال ۲۰۱۸ تحریم‌های تعلیق شده پس از برجام را مجددا اعمال کرد.

شش وکیل و کارشناس تحریم گفتند که معاملات مرتبط با ایران که توسط رویترز مستند شده‌اند، بایننس را در معرض خطر تحریم‌های «ثانویه» ایالات متحده قرار می‌دهد. در تحریم‌های ثانویه برای شرکت‌های غیرآمریکایی طراحی شده که به نوعی به نهادهای تحریم‌شده این امکان را داده‌اند که محدودیت‌ها را دور بزنند. تحریم‌های ثانویه می‌تواند دسترسی یک شرکت به سیستم مالی ایالات متحده را مسدود کند.

در سال ۲۰۱۹، استاندارد چارترد بریتانیا موافقت کرد که تقریباً ۹۳۰ میلیون دلار به مقامات ایالات متحده بپردازد چرا که ثابت شده بود که تحریم‌های آمریکا را نقض کرده و حدود ۲۴۰ میلیون دلار از طریق مؤسسات مالی ایالات متحده برای مشتریان ایرانی انتقال داده است. استاندارد چارترد مسئولیت تخلفات را پذیرفت. بانک فرانسوی BNP Paribas نیز در سال ۲۰۱۴ با اعتراف به نقض تحریم‌های آمریکا علیه کشورهایی از جمله ایران و پرداخت ۸٫۹ میلیارد دلار موافقت کرد.

بایننس می‌گوید کاربرانی در ایالات متحده ندارد. مشتریان آمریکایی به یک صرافی جداگانه به نام Binance.US هدایت می‌شوند که توسط یک شرکت آمریکایی اداره می‌شود که از سال ۲۰۱۹ در خزانه داری این کشور به عنوان یک تجارت خدمات پولی ثبت شده است.

مدیر عامل بایننس، Binance.US را یک «نهاد کاملاً مستقل» توصیف کرده است. رویترز در ماه اکتبر گزارش داد که او در پشت پرده هر دو پلتفرم را کنترل می‌کند.

اکثریت قریب به اتفاق هشت میلیارد دلار تراکنش‌های ارز دیجیتال ایران که توسط رویترز شناسایی شده‌اند، مربوط به صرافی اصلی بایننس ست. اما Binance.US هم تراکنش‌های ارزهای دیجیتال به ارزش ۱٫۵ میلیون دلار از صرافی‌های ایرانی را پردازش کرده است.

سازمان‌های آمریکایی که تحریم‌های ایران را نقض کنند ممکن است با جریمه‌های کیفری تا یک میلیون دلار برای هر تخلف مواجه شوند. افراد درگیر ممکن است با مجازات‌های حبس تا ۲۰ سال روبرو شوند. در اکتبر امسال، خزانه داری آمریکا صرافی بیت ترکس مستقر در سیاتل را به دلیل نقض تحریم‌های ایران و سایر کشورها از طریق پردازش تراکنش‌های ارز دیجیتال به ارزش بیش از ۲۶۰ میلیون دلار به میزان ۲۴ میلیون دلار جریمه کرد.

سخنگوی Binance.US گفته است که آن‌ها به تمام قوانین ایالات متحده در مورد مبادلات دارایی‌های دیجیتال پایبند هستند و فقط به نهادهایی اجازه داد و ستد می‌دهند که «فرایند غربالگری دقیق» را تکمیل کرده‌اند.

نوبیتکس و سایر صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی توسط ایالات متحده تحریم نشده‌اند. رویترز شواهدی پیدا نکرد که نشان دهد افراد، شرکت‌ها یا سازمان‌های ایرانی «تحریم شده» از بایننس یا Binance.US استفاده کرده‌اند.