سمینار پژوهش‌های ماتریالیستی (۱)

سمینار «پژوهش‌های ماتریالیستی» سمینار مستقل و بدون وابستگی به هیچ نهاد و سازمانی است. این سمینار در پرتو خیزش «ژن، ژیان، ئازادی» و با محوریت موضوعاتی از قبیل تحلیل جنبش‌های اجتماعی، مسئله دولت و ساختار نظام سیاسی، ستم ملی و جنسیتی، تاریخ توسعه سرمایه‌داری، بازتولید اجتماعی، مسئله تولید دانش، و تاریخ سازماندهی کارگری و احزاب کمونیستی برگزار می‌شود. به این امید که این حرکت به هم‌فکری و گسترش پیوندهای میان پژوهشگران و فعالان چپ منجر شود و در ادامه راه را برای دیگر فعالیت‌های جمعی هموار کند.

برنامه این سمینار:

پنل‌های برگزار شده در هفته اول:

پنل نخست: «مسئله‌ی چپ؛ از خودآیینی تا اروپامحوری»
‏محدثه زارع/امید منتظری/گرداننده: سمیه رستم‌پور

‏لینک ایونت در فیسبوک: ⁦ fb.me/e/3CpiHzDfX⁩

پنل دوم: «ایران در بطن سرمایه‌داری جهانی و مبارزات ضد امپریالیستی»
سارا دهکردی/مرتضی سامانپور/امیر کیانپور/گرداننده: عتیق اروند

لینک ایونت در فیسبوک: https://fb.me/e/2NehbGOOK

پنل سوم: «فضازمان انقلاب»
آیدین ترکمه/سارا کرمانیان/گرداننده: بهنام امینی

لینک ایونت در فیسبوک:‌ https://fb.me/e/2SInZqvOm

سه پنل بعدی سمینار پژوهش‌های ماتریالیستی در روزهای پنجشنبه (۱۰ فروردین / ۳۰ مارس)، جمعه (۱۱ فروردین / ۳۱ مارس) و شنبه (۱۲ فروردین / ۱ آوریل) برگزار خواهد شد.

درباره گروه پژوهش‌های ماتریالیستی

ما جمعی هستیم با حوزه‌های پژوهشی متفاوت که شاید مهمترین نقطه ربط‌مان تعهد به یک روش‌شناسی ماتریالیستی است – یعنی شیوه‌ای از تفکر انتقادی که نبض حیات اجتماعی مدرن را در مناسبات سرمایه‌داری تولید و بازتولید و رهایی از اقسام گوناگون ستم و سلطه را کارویژه‌ی مبارزات اجتماعی می‌داند. از نقد اقتصاد سیاسی تا نقد الهیات سیاسی، از مطالعات فمینیستی و نظریه‌ی کوییر تا جامعه‌شناسی دانش، تاریخ و جغرافیای دولت و همچنین سازمان‌های سیاسی و جنبش‌های اجتماعی، ما با یکدیگر در چارچوب مطالعات ماتریالیستی آشنا شده‌ایم و قصد داریم که با درگیر شدن در پروژه‌های پژوهشی یکدیگر، مجموعه‌ای از پژوهش‌های جمعی را برای اکنون تاریخی امکان‌یابی کنیم.

اعضای این گروه شاید بر اساس بخت و اقبال بر سر راه یکدیگر قرار گرفتند، افرادی با تفاوت آرا و تفاوت رویکردها، اما یک ضرورت همه آنها را دور هم جمع کرده و آن غالب شدن فضای فردگرایانه در فضای پژوهشی فکری چپ است. این فردگرایی تاثیرش را در کاهش مداخله پژوهشگران چپ در رویدادهای سیاسی و اجتماعی آشکار کرده است. از طرف دیگر اعضای این گروه فکر می‌کنند که محدود شدن به کار فردی با توجه به عدم امکان گفتگو و نقد مستمر پژوهش‌های آنها را به (پیشنهادها) برای نهادهای آکادمیک می‌کاهد.

جمع ما انرژی و افق کارش را از دقیقه‌ی اکنونیِ تحولات، تناقضات و مبارزات سیاسی و اجتماعیِ ایران و خاورمیانه می‌گیرد. آنچه بالاخص به گروه ما امیدی تازه بخشید خیزش «زن، زندگی، آزادی» بوده است. به این ترتیب، چشم‌انداز و انگیزه‌ی پژوهش‌های این گروه –خواه تاریخی و خواه نظری– تشریح ساختارهای سلطه و استثمار، سازوکارها و تناقضات درونی آنها و نیز ردیابی خطوط مبارزات جاری در اکنون ایران و منطقه است؛ البته، نه همچون موردی استثنایی، بلکه به سان دقیقه‌ای تکین و در عین حال جای‌گرفته در مناسبات و تحولات سرمایه داری جهانی معاصر.

شاید بسیاری از ما پیوندهایی با فضای آکادمیک داشته باشیم، اما برای ما آکادمی اصل نیست. قصد نداریم یک گروه«آکادمیک» دیگر ایجاد کنیم؛ هدف ما یک سازماندهی، یک پادنهاد است، که در آن دانش انباشت‌شده آکادمیک بار دیگر به حرکت می‌افتد و این بار به نفع ایجاد اتصالاتی غیرسلسله‌مراتبی و خودآیین.

گرچه ما خود را سازمانی سیاسی در معنای متداول نمی‌دانیم اما قویا بر ضرورت سازماندهی سیاسی و موضع‌گیری تاکید داریم و این را مشخصه‌ی تمایزمان با گفتارهای «بی‌طرف» و «خنثی» آکادمیک-علمی می‌دانیم. شیوۀ ماتریالیستی از همان آغاز خویش در پیوند با پراکسیس سیاسی-اجتماعی شکل گرفته است و نقد و نظریه را در خدمت تغییر اجتماعی می‌داند. از این جهت، وحدت تئوری و پراکسیس، یا نفی سلسله مراتب تفکر و کنش، اصل برسازندۀ پژوهش‌های ماتریالیستی ست.

این جمع بدون هیچ حد و مرزی و با وفاداری به اصل گشودگی در برابر «نقد و گفتگو» به دنبال برقراری پیوندهایی گسترده‌تر است. برقراری پیوندهای جدید می‌تواند از ما در برابر همگون شدن محافظت کند، بلکه به این طریق نقد و گفتگو نیز ادامه پیدا کند.

گروه پژوهش‌های ماتریالیستی را در توییتر، اینستاگرام  و فیسبوک دنبال کنید.

لینک این مطلب در تریبون زمانه

منبع: پژوهش‌های ماتریالیستی