بمب‌های خوشه‌ای آمریکایی در راه اوکراین

الجزیره به نقل از سه مقام آمریکایی گزارش کرد که تا روز جمعه هفتم ژوئیه / ۱۶ تیر قرار است یک بسته کمک تسلیحاتی اعلام شود که شامل بمب‌های خوشه‌ای نیز می‌شود. این بمب‌ها با توپ‌های ۱۵۵ میلی‌متری هوویتزر شلیک می‌شوند. نیویورک تایمز نیز به نقل از منابع آگاهی که نمی‌خواستند نامشان فاش شود نوشت که چندین نفر از چهره‌های کلیدی دولت بایدن از جمله آنتونی بلینکن، وزیر خارجه، در نشست هفته گذشته مقامات ارشد امنیت ملی آمریکا توصیه کرده‌اند که آمریکا، با وجود «نگرانی‌های عمیق»، این سلاح‌ها را در اختیار اوکراین بگذارد.

تخمین زده می‌شود که ارزش کل این بسته تسلیحاتی جدید به ۸۰۰ میلیون دلار هم برسد. این بسته شامل مواد منفجره برای سیستم موشک توپخانه‌ای با تحرک بالا و وسایل نقلیه زمینی مانند خودروی زره‌پوش بردلی و نفربر زره‌پوش استریکر می‌شوند. این چهل و دومین بسته کمکی است که از زمان آغاز حمله نظامی روسیه در اختیار اوکراین گذاشته می‌شود.

بمب‌های خوشه‌ای پس از شلیک‌شدن تعداد بسیار زیادی بمب‌های کوچک‌تر را در محدوده وسیعی پخش می‌کنند و از این جهت برای جان غیرنظامیان در جریان منازعات نظامی و پس از این منازعات هستند تهدیدی جدی به حساب می‌آیند. برخی از این بمب‌های کوچک‌تر پس از شلیک منفجر نمی‌شوند و ممکن است در آینده منفجر شوند.

پیش‌تر، دیدبان حقوق بشر از اوکراین و روسیه به خاطر استفاده از بمب‌های خوشه‌ای انتقاد کرده بود. گروه‌های حقوق بشری می‌گویند روسیه «به طرز گسترده‌ای از بمب‌های خوشه‌ای استفاده کرد که به مرگ و جراحات جدی در بین غیرنظامیان انجامیده است.» اوکراین نیز در سال ۲۰۲۲ در جریان حمله به شهر ایزیوم که در آن زمان تحت اشغال روسیه بود از راکت‌های حاوی بمب خوشه‌ای استفاده کرد که به مرگ دست کم هشت غیرنظامی و مجروحیت ۱۵ نفر منجر شد. اوکراین به دیدبان حقوق بشر گفته است که در آن زمان از بمب خوشه‌ای در حمله شهر یا حومه آن استفاده نکرده است.

با وجود نگرانی‌های حقوق بشری حول استفاده از این سلاح‌ها، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و دیگر مقامات ارشد اوکراین خواستار محموله‌های جدید بمب‌های خوشه‌ای هستند و آن‌ها را بهترین وسیله برای در هم شکستن استحکامات روسیه که سرعت ضدحمله نیروهای اوکراینی را کند کرده‌اند می‌دانند. اوکراین همچنین با کمبود گلوله‌های عادی توپ مواجه است.

در این رابطه یک مقام آمریکایی به نشریه تایمز گفته که در شرایط کنونی میدان جنگ، استفاده از سلاح‌های خوشه‌ای «صددرصد ضروری است.» ماه گذشته نیز یک مقام پنتاگون گفته بود که ارتش آمریکا بر این عقیده است که بمب‌های خوشه‌ای برای اوکراین مفید خواهند بود، اما به خاطر نگرانی‌هایی که در میان دیگر متحدان اوکراین وجود دارد، این بمب‌ها هنوز به کی‌یف ارسال نشده‌اند.

بیش از ۱۲۰ کشور در سال ۲۰۰۸ کنوانسیون بمب‌های خوشه‌ای سازمان ملل را تصویب کردند تا استفاده از این بمب‌ها را ممنوع کنند. برخی از متحدان اوکراین و ایالات متحده مانند فرانسه و بریتانیا نیز در بین امضاکنندگان این کنوانسیون هستند. هرچند اوکراین، روسیه و ایالات متحده این کنوانسیون را امضا نکرده‌اند، یک قانون مصوب سال ۲۰۰۹ آمریکا را از صادرات بمب‌های خوشه‌ای با نرخ عدم‌انفجار بالای یک درصد که تقریباً شامل تمام ذخایر بمب خوشه‌ای آمریکا می‌شود منع می‌کند. با این‌حال، بایدن می‌تواند به بهانه منافع امنیت ملی ایالات متحده این ممنوعیت را نقض کند.