دبیرکل سازمان ملل در اجلاس اقلیمی نایروبی: آفریقا می‌تواند به ابرقدرت انرژی تجدیدپذیر تبدیل شود

نایروبی، پایتخت کنیا، میزبان نخستین نشست کشورهای آفریقایی به‌منظور بررسی وضعیت اقلیمی و گرمایش زمین است. در این نشست سه روزه، رهبران کشورهای آفریقایی با شماری از فعالان جامعه مدنی، شرکت‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی بین‌المللی دیدار و گفت‌وگو می‌کنند.

دستیابی به نقشه راه مشترکی برای قاره آفریقا به‌منظور ارائه آن به نشست اقلیمی آتی سازمان ملل متحد موسوم به (COP) از اصلی‌ترین هدف‌های اجلاس نایروبی است.

رهبران ۲۰ کشور آفریقایی به‌همراه حدود ۲۰ هزار عضو نهادهای مدنی یا سازمان‌ها و شرکت‌های بین‌المللی از سراسر جهان در این اجلاس گرد هم آمده‌اند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد روز سه‌شنبه ۱۴ شهریور / ۵ سپتامبر در مراسم گشایش اجلاس اقلیمی نایروبی از جامعه بین‌المللی خواست تا آفریقا را به «ابرقدرت انرژی‌های تجدیدپذیر» تبدیل کنند. او در سخنرانی خود گفت: «انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند معجزه آفریقا باشد.»

گوترش همچنین تأکید کرد که کشورهای گروه ۲۰ به‌ویژه باید «مسئولیت‌های خود را در مبارزه با تغییرات اقلیمی به‌عهده بگیرند» و مبارزه با آن را پیش ببرند.

رهبران گروه ۲۰ قرار است این هفته در هند گردهم آیند.

ویلیام روتو، رئیس‌ جمهوری کنیا نیز در افتتاحیه این اجلاس گفت اگر آفریقا بتواند بودجه جذب کند فرصتی بی‌نظیر برای توسعه و مشارکت در مبارزه با گرمایش زمین خواهد بود.

در این اجلاس، امارات متحده عربی نخستین سرمایه‌گذاری «سبز» در قاره آفریقا را به‌عهده گرفت و وعده داد که حدود ۴,۵ میلیارد دلار برای انرژی پاک در آفریقا سرمایه‌گذاری می‌کند.

امارات متحده عربی، میزبان بیست‌وهشتمین نشست اقلیمی سازمان ملل متحد (COP28) در پایان سال ۲۰۲۳ خواهد بود.

سلطان بن احمد الجابر، وزیر صنعت و فن‌آوری پیشرفته امارات و رئیس نشست اقلیمی آینده سازمان ملل گفت کنسرسیومی شامل شرکت مصدر متعلق به دولت امارات که در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر کار می‌کند به توسعه ۱۵ گیگاوات انرژی پاک تا سال ۲۰۳۰ کمک خواهد کرد. به‌گفته آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر، ظرفیت تولید این نوع انرژی در قاره آفریقا در سال ۲۰۲۲، ۵۶ گیگاوات بود.

با وجود منابع طبیعی غنی، تنها سه درصد از سرمایه‌گذاری‌های انرژی در جهان در قاره آفریقا انجام می‌شود.

انرژی پاک در کشورهای در حال توسعه برای دستیابی به هدف توافق‌نامه پاریس مبنی بر محدود‌کردن گرمایش جهانی به زیر دو درجه سانتی‌گراد و در صورت امکان به ۱,۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به دوران پیشاصنعتی، بسیار پر اهمیت است.

برای دستیابی به این هدف، آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید سرمایه‌گذاری‌ها باید در عرض یک دهه به دو هزار میلیارد دلار (معادل یک‌هزار و ۸۵۲ میلیارد یورو) در سال برسد که هشت برابر مقدار وعده‌داده‌شده کنونی است.

«معماری مالی جهانی باید تغییر کند»

سخنران‌های این اجلاس همچنین خواستار اصلاح ساختارهای مالی جهانی برای هم‌سویی با اهداف اقلیمی شدند.

سلطان الجابر به‌ویژه خواستار «مداخله اساسی در معماری مالی جهانی برای دوره‌ای متفاوت» شد و از نهادهای بین‌المللی فعال در این زمینه خواست تا بار بدهی را که بسیاری از کشورها را فلج می‌کند، کاهش دهند.

ویلیام روتو، رئیس جمهوری کنیا، روز گذشته (دوشنبه) گفت: «آفریقا کلید تسریع کربن‌زدایی اقتصاد جهانی را در اختیار دارد. ما فقط یک قاره غنی از منابع نیستیم. ما نیروگاهی با پتانسیل استفاده‌نشده هستیم که مشتاق مشارکت و رقابت عادلانه در بازارهای جهانی هستیم.»

با این حال، تأکید این اجلاس بر مسائل تأمین مالی با مخالفت برخی از مدافعان محیط زیست روبه‌رو شده است. روز دوشنبه، صدها نفر در نزدیکی محل اجلاس تظاهرات کردند تا «برنامه عمیقاً فاسد» آن را که بر منافع کشورهای ثروتمند متکی است، محکوم کنند.

نهادهای مدنی همچنین از رئیس جمهوری کنیا خواسته‌اند که سازمان‌هایی را که همچنان بر بازارهای کربن تکیه می‌کنند در این اجلاس شرکت ندهد.

کشورهای آفریقایی از آسیب‌پذیرترین کشورهای جهان در برابر تغییرات اقلیمی ناشی از گرمایش زمین هستند. خشکسالی، سیل، طوفان و دیگر فجایع طبیعی در این قاره رو به افزایش است.

آفریقا با جمعیت ۱,۴ میلیارد نفری، کمترین نقش را در انتشار گازهای گلخانه‌ای، از عمده‌ترین عوامل گرمایش زمین دارد.