فرامرز جاویدزاد، شهروند ایرانی ـ آمریکایی یهودی در زندان اوین جان باخت

به گزارش هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، فرامرز جاویدزاد، شهروند ۶۳ ساله یهودی که تابعیت دوگانه ایرانی-آمریکایی داشت، در زندان اوین جان باخت.

هرانا مهم‌ترین دلیل مرگ فرامرز جاویدزاد را عدم رسیدگی پزشکی مناسب و تعلل مسئولان زندان در اعزام او به بیمارستان اعلام کرده است.

بنا به این گزارش جاویدزاد از بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و خون‌ریزی معده رنج می‌برد. او در پی تشدید علائم بیماری، شامگاه جمعه ۳۱ شهریورماه به بهداری زندان منتقل و پس از مدتی کوتاه بدون رسیدگی پزشکی مناسب به بند عمومی زندان بازگردانده شد.

یک منبع آگاه از وضعیت فرامرز جاویدزاد گفت: «کارشکنی و تعلل مسئولان زندان برای رسیدگی پزشکی مکفی و به‌موقع در مورد شرایط جسمانی این زندانی، به‌رغم موافقت قاضی پرونده با اعزام آقای جاویدزاد به مراکز درمانی خارج از زندان صورت گرفت.»

هرانا نوشته است که فرامرز جاویدزاد تا پیش از بازداشت در زمینه املاک در ایران فعالیت اقتصادی داشت و ساکن لس آنجلس بود. مأموران وزارت اطلاعات با شکایت «ستاد اجرایی فرمان امام»، او را در اسفند ۱۴۰۰ زمانی که در ایران حضور داشت بازداشت کردند.

جاویدزاد که از زمان بازداشت وضعیت جسمی و روحی نامناسبی داشت، پس از تحمل حدود سه ماه سلول انفرادی، با پایان بازجویی‌ها از بازداشتگاه وزارت اطلاعات موسوم به بند ۲۰۹ زندان اوین، به بند عمومی زندان اوین منتقل شد.

در پی انتشار خبر مرگ فرامرز جاویدزاد در زندان اوین، صبح دوشنبه ۳ مهر اداره کل زندان‌های استان تهران عدم رسیدگی پزشکی به او را رد کرد و مدعی شد: «نامبرده طی مدت حضور در زندان به دلیل سابقه بیماری در دستگاه گوارش پنج نوبت به مراکز درمانی خارج از زندان اعزام شده است.»

اداره کل زندان‌های استان تهران افزود که فرامرز جاویدزاد «یک نوبت در بیمارستان مورد عمل جراحی قرار گرفته که با اصرار و رضایت شخصی از بیمارستان ترخیص شده است». اداره زندان‌ها نوشت:

مرگ فرامرز جاویدزاد شهروند ایرانی ـ آمریکایی در زندان جمهوری اسلامی در حالی رخ داده است که پس از دست‌کم دو سال مذاکره پشت‌پرده سرانجام در روز ۱۸ سپتامبر/ ۲۷ شهریور معامله بر سر تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا نهایی شد و پنج زندانی در ایران و ایالات متحده مبادله شدند و ایران پس از پنج سال توانست به پول‌های بلوکه‌شده‌اش در کره‌ جنوبی دست یابد.

عدم رسیدگی پزشکی به زندانیان و محروم کردن آن‌ها از حق درمان به ابزار شکنجه نظام‌مند زندانیان در ایران بدل شده است.

سازمان عفو بین‌الملل سال گذشته در یک گزارش تحقیقی با عنوان «در اتاق انتظار مرگ: مرگ‌های در پی محرومیت از مراقبت‌های پزشکی در زندان‌های ایران»، موردهایی را مستند کرد و نشان داد که چگونه مقام‌های زندان‌ها با ممانعت از اعزام یا تأخیر در انتقال اورژانسی زندانیان به بیمارستان، در مرگ زندانیان نقش داشته یا حتا مسبب اصلی آن هستند.

بر اساس این گزارش، مقام‌های زندان‌های ایران با «ممانعت عامدانه» از دسترسی زندانیان بیمار به مراقبت‌های پزشکی حیاتی و «امتناع از انجام تحقیقات» درباره مرگ‌های ناشی از اعمال غیرقانونی و جلوگیری از برقراری عدالت و پاسخ‌گویی، در حال ارتکاب نقض تکان‌دهنده حق حیات هستند.

عفو بین‌الملل در این گزارش جزئیات مرگ ۹۲ مرد و چهار زن را در ۱۸ استان و ۳۰ زندان در سراسر ایران از ژانویه ۲۰۱۰ به این سو بررسی کرد.