ادامه ده‌ها اعتصاب و اعتراض کارگران و بازنشستگان در ایران

در هفته منتهی به پنجشنبه ششم مهر، صنعت نفت شاهد چند مورد اعتصاب، تجمع، اعتراض نمادین در سکوهای نفتی و یک مورد بستن جاده از سوی کارگران بود. همزمان با اعتراض کارگران و کارکنان شاغل، بازنشستگان نفت هم در اعتراض به وضعیت صندوق بازنشستگی و وضعیت معیشت خود در تهران تجمع کردند.

کارگران شاغل در ابنیه فنی راه‌آهن (محور بافق به زرند)، برای سومین بار مقابل استانداری کرمان تجمع کردند. کارگران اداره آب و فاضلاب شوش مقابل اداره آبفا جمع شدند. کارگران کارخانه سیمان ارومیه اول مهر دست از کار کشیدند. کارگران شهرداری یاسوج مقابل استانداری کهکیلویه و بویراحمد گرد آمدند. کارگران بیکار شده آزادراه زنجان – تبریز مقابل استانداری زنجان تجمع کردند. پاکبانان زاهدان مقابل شهرداری تجمع کردند. کارگران کارخانه تولید لوله مسی زیرمجموعه هولدینگ مهراصل تبریز سه‌شنبه ۴ مهر در اعتراض به تعویق مطالبات دست از کار کشیدند. کارگران کارخانه فولاد خزر واقع در شهرک‌صنعتی رشت سه‌شنبه پنجم مهر در اعتراض به وضعیت ناروشن کارخانه و عدم امنیت شغلی اعتصاب کردند.

کارگران کارخانه کیش چوب در استان هرمزگان به تعویق سه ماه مطالبات، و اپراتورهای پست‌های برق فشار قوی به تعویق مطالبات و عدم اجرای طرح طبقه بندی مشاغل اعتراض کردند.

بازنشستگان تامین اجتماعی یکشنبه دوم مهر در چند شهر تجمع کردند. دوشنبه سوم مهر بازنشستگان مخابرات و بازنشستگان نفت، سه‌شنبه بازنشستگان مخابرات در چندین مرکز استان و چهارشنبه بازنشستگان تامین اجتماعی شوش برای دومین بار در یک هفته به خیابان آمدند و تجمع و راهپیمایی کردند.

این هفته کوه مجلس، دولت، و شورای نگهبان برای چندمین بار در چهار دهه اخیر بر سر بیمه کارگران ساختمانی موش زایید. پس از زمان زیادی بحث درباره ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی، شورای نگهبان «قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی اصلاحی ۱۴۰۱/۱۱/۵» را تصویب و محمد قالیباف پنجم مهر آن را برای اجرا ابلاغ کرد. به این ترتیب، دوباره قانون به ظاهر جدیدی برای بیمه کارگران ساختمانی وضع و برای اجرا ابلاغ شد که مشکل اصلی یعنی امتناع کارفرمایان و دولت از تقبل سهم حق بیمه کارگران ساختمانی در آن مکتوم مانده است. در این قانون هم معضل اصلی بیمه کارگران ساختمانی یعنی عدم پرداخت سهم حق بیمه توسط دولت و کارفرما و رقابت شهرداری‌ها و سازمان تامین اجتماعی بر سر دریافت حق بیمه همچنان برجاست.

حکومت که مایل و یا قادر به پاسخگویی به مطالبات کارگران و بازنشستگان و سایر اقشار مطالبه‌گر نیست، این هفته نیز کوشید با استفاده از بازوی امنیتی - قضایی خود اعتراض به وضعیت موجود را سرکوب کند. روند دستگیری فعالان کارگری و بازنشستگان و صدور احکام قضایی برای کارگران معترض ادامه یافت.

دادگاه انقلاب اهواز با شکایت کارفرمای گروه ملی فولاد ایران، ۱۷ کارگر معترض این شرکت را به حکم حبس، شلاق و جریمه محکوم کرد. جلسه دادگاه ۳۲ کارگر معترض معدن آق‌دره آذربایجان هم در دادگاه انقلاب آذربایجان برگزار شد. شش تن از این کارگران هنوز زندانی‌اند.

سه‌شنبه چهارم مهر در تجمع بازنشستگان مخابرات در پارک اندیشه تهران ماموران یک بازنشسته را دستگیر و برای ساعاتی در حبس نگاه داشتند. در مشهد نیز پنج تن از بازنشستگان پیش از تجمع با شکایت مدیر مخابرات خراسان رضوی توسط پلیس بازداشت شدند.

اعتراض‌های کارگری

شنبه یکم مهر، کارگران آب و فاضلاب شوش در اعتراض به تعویق شش تا ۱۰ ماه حقوق، عدم پرداخت حق بیمه، کمی دستمزد و عدم اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل دست از کار کشیدند و مقابل اداره آبفا تجمع کردند.

یکی از کارگران در توضیح اعتصاب و تجمع گفت: «شمار زیادی کارگر آب و فاضلاب در شهرستان شوش با عناوین شغلی کنتورنویس، لوله‌کش، کلرزن، آب‌دار و غیره هستیم که بعداز ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه کار هنوز وضعیت شغلی، حقوقی و بیمه‌ای مشخصی نداریم.»

شنبه یکم مهر، کارگران کارخانه سیمان ارومیه در اعتراض به پایین‌بودن سطح دستمزد اعتصاب کردند. کارگران گفته‌اند در حالی که مدیران کارخانه ۶۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرند، کارگران رسمی ۱۲ میلیون و کارگران پیمانی با ۲۵ سال سابقه کار تنها هفت میلیون تومان. کارگران گفته‌اند قادر نیستند با دستمزدهای ناچیز دریافتی زندگی خود را تامین کنند.

اعتصاب کارگران ابنیه فنی راه‌اهن بافق به زرند ادامه یافت. کارگران یکشنبه دوم مهر یرای سومین بار به کرمان رفتند و مقابل استانداری تجمع کردند. کارگران که تعدادشان حدود ۳۵۰ نفر است به واسطه شرکت پیمانکاری رضوان درود در راه‌اهن کار می‌کنند. برغم اعتراض و اعتصاب کارگران، این شرکت حاضر به اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل، پرداخت مطالبات سنواتی معوقه ۱۰ سال گذشته و بهبود شرایط کار کارگران نیست.

کارگران شهرداری یاسوج، که چند بار، و آخرین بار ۲۵ شهریور، برای اعتراض به تعویق دستمزد و نپرداختن حق بیمه مقابل استانداری کهگیلویه و بویراحمد تجمع کرده بودند، دوم مهر خبر دادند که هنوز تغییری پر وضعیت‌شان صورت نگرفته است. یکی از کارگران گفته است مدرسه‌ها باز شده اما کارگران توان خرید کیف و کتاب برای فرزندان دانش‌آموزشان را ندارند.

دوشنبه سوم مهر، کارگران اخراجی آزادراه زنجان-تبریز مقابل استانداری زنجان تجمع کردند و خواستار رسیدگی به وضعیت شغلی و معیشتی خود شدند.

کارگران کارخانه کیش‌چوب واقع در استان هرمزگان بیش از ۸۰ روز است که حقوق نگرفته‌اند. خواستار رسیدگی به تعویق مطالبات معوقه خرداد تا شهریور شدند. آخرین حقوقی که به آنها پرداخت شده مربوط به اردیبهشت است. عیدی سال گذشته کارگران نیز پرداخت نشده است. حدود ۱۳۰ کارگر در کارخانه کیش‌چوب کار می‌کنند. غالب کارگران مهاجرند و در استراحت‌گاه‌های متعلق به کیش‌چوب در اتاق‌های دونفره زندگی می‌کنند.

اپراتورهای پست‌های برق فشار قوی به کمی دستمزد و عدم اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل اعتراض کردند. ایلنا به نقل از معترضان نوشته است طرح طبقه‌بندی مشاغل اپراتورها سه سال است در سازمان امور استخدامی راکد مانده و این سازمان حاضر به اجرای آن نیست.

کارگران کارخانه تولید لوله مسی زیرمجموعه هولدینگ مهراصل تبریز روز سه‌شنبه ۴ مهر در اعتراض به تعویق مطالبات دست از کار کشیدند. کارگران گفته‌اند کارفرما ۱۰ ماه پیش وعده کرده مطالبات آن‌ها را پرداخت کند اما از عمل به وعده خود سرباز می‌زند. کارخانه تولید لوله مسی زیرمجموعه هولدینگ مهراصل تبریز در شهرک شهید سلیمی واقع در ۳۵ کیلومتری جاده تبریز- آذرشهر قرار دارد.

کارگران کارخانه فولاد خزر واقع در شهرک‌صنعتی رشت سه‌شنبه پنجم مهر در اعتراض به وضعیت ناروشن کارخانه و عدم امنیت شغلی اعتصاب کردند. این کارخانه در اسفند سال ۱۴۰۱، به دلیل بدهی کلان به سیستم بانکی و نیز اداره برق در معرض تعطیلی قرار گرفت و ۸۰۰ کارگر شاغل در آن در معرض اخراج و بیکاری قرار گرفتند. کارگران می‌گویند کارفرما به بهانه مشکلات مالی قصد فروش کارخانه را دارد و از شهریور تولید کارخانه را متوقف کرده است. آن‌ها گفته‌اند برای انجام حضور و غیاب وارد محل کار خود می‌شوند اما تولید کارخانه متوقف است و تضمینی برای ادامه‌کاری کارگران وجود ندارد.

اعتصاب و اعتراض در چند مرکز صنعت نفت

رسانه‌های کارگران صنعت نفت در شبکه‌های اجتماعی، همچنین رسانه‌های تخصصی صنعت نفت این هفته از اعتراض نمادین کارکنان سکوهای نفتی و پایانه‌های نفتی خبر دادند. خواست کارگران پایانه‌‌ها و سکوهای نفتی، حذف سقف حقوق کارکنان نفت و اجرای قانون استخدامی است که وزارت نفت تاکنون از اجرای آن سرباز زده است.

بنا بر گزارش‌ها، این اعتراضات دوشنبه سوم و سه‌شنبه چهارم مهر از جمله در سکوهای بهرگانسر، فروزان، رسالت، ابوذر و جزیره‌ی‌خارک صورت گرفت. یک تجمع اعتراضی نیز از سوی کارکنان پالایشگاه خلیج فارس در هویزه برگزار شد.

دوشنبه سوم مهر، خبرگزاری دولتی کار ایران، ایلنا، از اعتصاب و تجمع کارگران پیمانی سایت یک منطقه ویژه اقتصادی خمینی خبر داد. پیمانکار به بهانه کمبود منابع مالی حقوق شش ماه کارگران را پرداخت نکرده است. حق بیمه کارگران نیز به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نشده است.

دوشنبه سوم مهر، بازنشستگان نفت نیز همزمان مقابل ساختمان مرکزی صندوق‌ بازنشستگی کارکنان صنعت نفت در تهران تجمع کردند.

سه‌شنبه چهارم مهر، کارکنان شرکت EIED پتروشیمی دهلران جاده منتهی به پتروشیمی را مسدود کردند و خواستار دریافت سه ماه حقوق معوقه و بازگشت به کار کارگران بومی شدند.

یکی از کارگران شرکت‌کننده در اعتصاب، تجمع و اعتراض نمادین کارگران نفت نوشته است کارگران بنا دارند به طور هفتگی به اعتراض ادامه دهند:

مجازات اعتراض و اعتصاب در معدن آق‌دره و فولاد اهواز: محاکمه، زندان، جریمه و شلاق

این هفته ۱۷ کارگر گروه ملی فولاد ایران (فولاد اهواز) و ۳۲ کارگر معدن آق‌دره تکاب به جرم اعتراض و اعتصاب در دادگاه‌های حکومت اسلامی محاکمه شدند. دادگاه انقلاب اهواز ۱۷ کارگر فولاد اهواز را با شکایت کافرمای کارخانه به حبس، ۷۴ ضربه شلاق و پرداخت غرامت به کارفرما محکوم کرد.

براساس حکم دادگاه انقلاب اهواز، کارگران معترض، مهدی ولی‌پور، خالد شریفی، رعید عبیداوی، طارق خلفی، سیدرسول حراگ، نادر حردانی، علی نادری، مهدی نگراوی، مسعود حیدری، عبدالحسین حمیدی‌پور، مصطفی عبیات، عبدالکریم سیاحی، کاظم حیدری، علی الهی‌فر، هادی وائلی‌زاده، حسن جاوید حمودی و غریب حویزاری به اتهام «اخلال در نظم عمومی از طریق ایجاد هیاهو و جنجال» در جریان اعتراضات سال گذشته گروه ملی فولاد، به پرداخت دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان جزای نقدی بدل از سه ماه حبس تعزیری و تحمل ۷۴ ضربه شلاق تعزیری محکوم شدند. حکم شلاق این کارگران به‌مدت سه سال به حالت تعلیق در آمده است. این حکم با شکایت «شرکت صنعتی و بازرگانی شفق راهیان اکسین» و گزارش حراست شرکت گروه ملی فولاد ایران صادر شده و به‌مدت ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی است. دلایل گشایش این پرونده، اعتراض کارگران به وضعیت مدیریتی شرکت و وضعیت حقوقی خود از جمله عدم اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل، گزارش شده است.

۳۲ کارگر دستگرشده معدن آق‌دره که شش تن از آن‌ها هنوز در زندان به سر می‌برند نیز سه‌شنبه چهارم مهر در دادگاه انقلاب تکاب واقع در آذربایجان غربی به اتهام «مشارکت در آدم ربایی، اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور، ممانعت از حق فعالیت معدن، اخلال در نظم و آسایش عمومی، ایجاد هیاهو، جنجال و درگیری و تمرد نسبت به ماموران حین انجام وظیفه از طریق حمله و مقاومت» محاکمه شدند.

پرونده کارگران آق‌دره اوایل مرداد و پس از آن تشکیل شد که گروهی از جوانان جویای کار منطقه با خواست کار مقابل معدن تجمع کردند. زمانی که حراست معدن بر روی معترضان آتش گشود، کارگران معدن از بیکاران حمایت کردند. درگیری با اعزام یگان ویژه سرکوب به روستا، ضرب و شتم روستاییان، و دستگیری ۳۲ تن از کارگران و اهالی آق‌دره پایان یافت.

۲۶ تن از کارگران دستگیرشده با سپردن وثیقه آزاد شدند اما تن همچنان زندانی‌اند. حسین تاج یکی از وکلای کارگران درباره پرونده گفته است:

«حسب روایت متهمان از ماوقع که با اوضاع و احوال حاکم بر موضوع همخوانی دارد، دو نفر از متهمان این پرونده که از اهالی روستای آق دره وسط بودند برای درخواست کار به محل معدن سنگ تراورتن آق دره مراجعه می‌کنند، لیکن با برخورد متولیان مواجه می‌شوند که این امر موجب بروز مشاجره و ورود سریع نیروی انتظامی امنیتی و وقوع درگیری می‌شود. متعاقب این درگیری‌ها با ورود اهالی و حضور نیروی انتظامی تنش بیشتر می‌شود. در این حین دو نفر از اهالی با شلیک ماموران انتظامی مجروح می‌شوند. با توجه به اینکه این درگیری‌ها به اطراف معدن کشیده شده و تا حضور سایر نیروهای انتظامی و امنیتی مدت زمانی سپری شده، به ظاهر تلقی آدم رباییِ (منظور ماموران انتظامی که در وهله اول حاضر در صحنه بوده‌اند) پیش می‌آید که نیازمند بررسی است.»

ایلنا پنجم مهر درباره برگزاری دادگاه نوشت کارگران از اتهام «آدم‌ربایی و اقدام علیه امنیت» تبرئه شده‌اند. حکم کارگران آق‌دره هفته‌ی آینده اعلام می‌شود.

چهار روز حضور خیابانی بازنشستگان در ده‌ها شهر

بازنشستگان این هفته نیز به خیابان‌ها آمدند. یکشنبه بازنشستگان تامین اجتماعی در چند شهر و مرکز استان، دوشنبه بازنشستگان مخابرات در مراکز استان و بازنشستگان نفت در تهران، سه‌شنبه بازنشستگان کشوری در چند مرکز استان و چهارشنبه بازنشستگان تامین اجتماعی در شوش.

دوشنبه، تعدادی از بازنشستگان مخابرات مشهد در ارتباط با تجمع اعتراضی بازنشستگان مخابرات خراسان رضوی بازداشت شدند.

سه‌شنبه چهارم مهر در تجمع بازنشستگان مخابرات در پارک اندیشه تهران ماموران یک بازنشسته را دستگیر و برای ساعاتی در حبس نگاه داشتند. در مشهد نیز پنج تن از بازنشستگان پیش از تجمع با شکایت مدیر مخابرات خراسان رضوی توسط پلیس بازداشت شدند.

بازنشستگان کشوری در قطعنامه‌ای به تاریخ سه‌شنبه چهارم مهر، مطالبات بازنشستگان کشوری را برشمرده و خواستار پاسخگویی حکومت شدند. قطعنامه که به امضای شورای عالی بازنشستگان کشوری منتشر شده، تاکید شده تا پاسخگویی به خواست‌ها، تجمع و اعتراض خیابانی بازنشستگان کشوری ادامه خواهد داشت.

ریوس خواست‌های بازنشستگان کشوری عبارتند از اجرای قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان همتراز، افزایش حقوق بر مبنای میزان واقعی تورم، پرداخت معوقات رفاهی، آزادی معلمان زندانی.

مصدومیت و مرگ کارگران در اثر حوادث کار

حوادث کار، این هفته نیز جان چند کارگر، کولبر و سوختبر را گرفت. ده‌ها تن نیز مصدوم شدند. برخی حوادث چنان گسترده بود که به مصدومیت چندین کارگر منجر شد.

یکی دیگر از مصدومان حادثه آتش‌سوزی در پالایشگاه نفت بندرعباس این هفته جان باخت. به این ترتیب، تعداد کشته‌شدگان این حادثه به دو نفر رسید. شامگاه ۳۱ شهریور، پنج کارگر در آتش سوزی ناشی از نشت گاز در یکی از واحدهای فرآیندی پالایشگاه نفت بندرعباس دچار حادثه و به بیمارستان منتقل شدند.

چند روز پس از حادثه مرتضی صفدری به علت شدت سوختگی جان باخت. ششم مهر خبر فوت یکی دیگر از مصدومان حادثه به نام حسن ربیعی منتشر شد. مرتضی صفدری از کارکنان رسمی پالایشگاه بندرعباس و حسن ربیعی مهندس این پالایشگاه بود. خبر مرگ این دو تن با تاخیر در رسانه‌های رسمی وزارت نفت منتشر شد. یکی از کارگران نفت در یادداشتی پیرامون موضع وزارت نفت درباره مرگ این دو تن نوشت:

«تازه بعد از چند روز امروز اعلام کردن. چقدر عادی نوشتن. متاسفانه انگار نه انگار که این فرد، عزیز یه خانواده بودن که فوت شد. «این حادثه خللی در تولید بنزین و دیگر فراوده‌های نفتی ایجاد نکرده است.» فقط به فکر تولید بنزینشون هستن متاسفانه جان افراد در صنعت نفت ایران هیچ ارزشی ندارد.»

چند روز پس از حادثه آتش‌سوزی ناشی از انفجار سیلندر گاز در استراحتگاه کارگران افغانستانی که در آن پنج کارگر کشته و چهار کارگر مصدوم شدند.، ایلنا به نقل از «کارشناسان» نوشت نوشت آتش‌سوزی که اول مهر در یک اغذیه‌فروشی واقع در خیابان وحدت اسلامی، بازار طرخانی تهران روی داده و مصدومیت و مرگ ۹ کارگر انجامید، «بصورت عمدی از سوی یکی از کارگران صورت گرفته و وی با ریختن بنزین اقدام به آتش زدن محل استراحت همکارا خود کرده است.» ایلنا به نقل از «یک منبع کارگری در استان تهران» نوشت مصدومان حادثه در بیمارستان سوانح سوختگی بستری شدند و حال دو تن از مصدومان وخیم است.

در کرمانشاه یک کارگر ساختمانی پس از سقوط از بلندی جان باخت. کارگری که نامش اعلام نشده ۳۵ سال داشت و در اثر نداشتن کمربند ایمنی از طبقه ششم به پایین سقوط کرد و در اثر شدت صدمات در جا جان باخت.

در حادثه مشابهی در مشهد، یک کارگر ساختمانی در اثر سقوط بالابر در دم جان باخت. حادثه دریک ساختمان در حال تاسیس در خیابان معلم مشهد روی داد. کارگر قربانی ۶۲ ساله بود.

یک کارگر آرماتوربند به نام قاسم صادقی ۴۷ساله اهل ایلام حین کار در اثر سقوط از ارتفاع جان خود را از دست داد. در گزارش مربوط به این حادثه آمده است قاسم صادقی استاد کار بود. او همسر داشت و پدر سه فرزند بود. پس از سقوط میلگردهای آرماتوربندی در بدن وی فرو رفت. او در همان محل وقوع حادثه جان باخت.

در این هفته، آتش‌سوزی در یک انبارنوشت‌افزار در جاده مخصوص کرج رخ داد. آتش‌نشان مصدوم یکی از آتش‌نشانانی بود که برای اطفای حریق یک انبار نوشت‌افزار اعزام شده بودند.

یک کارگر ۳۵ ساله راه‌اهن گرمسار در اثر برخورد با قطار جان خود را از دست داد. کارگر قربانی رحمان جورابلو نام داشت و کارگر پیمانی بود.

تصادف سرویس حمل‌و‌نقل کارگران کاشی گوهرفام مهریز ۱۹ قربانی بر جای گذاشت. راننده مینی‌بوس درجا جان باخت و ۱۸ تن مصدوم شدند. حادثه در حالی رخ داد که کارگران، شیفت صبح برای کار عازم کارخانه بودند.

یک کارگر واحد تعمیرات انشعابات برق سمنان هنگام کار روی خطوط برق ۶۳ کیلو ولت در اثر برق‌گرفتگی جان باخت. کارگر قربانی که نام او اعلام نشده، کارگر پیمانی شرکت برق سمنان بود.

یک کارگر کارخانه شالیکوبی در جاده کیاکلا در مازندران پس از آن که دستگاه شالیکوبی روی سرش سقوط کرد، جان خود را از دست داد.

هفته گذشته خبر فوت یک کارگر نی‌بر مجتمع نیشکر هفت‌تپه منتشر شد. این هفته اعلام شد فوت این کارگر در اثر ایست قلبی بوده اما توضیح بیشتری منتشر نشد.

چندین سوختبر و کولبر نیز در این هفته قربانی حادثه کار شدند. شنبه اول مهر یک کولبر به نام جوهر فکری"، در منطقە مزری هنگەژال بانە در اثر شلیک مستقیم ماموران هنگ مرزی مصدوم شد. او حدود ۳۰ سال داشت و از وضعیت او خبری در دست نیست.

یکشنبه دوم مهر کولبر دیگری به نام فرهاد قادرپور در مرز بانه هدف گلوله‌های ماموران هنگ مرزی قرار گرفت و مصدوم شد.
اول مهرماه، یک سوختبر به نام دلمراد معروف به تلگ در پی برخورد با قایق نیروهای دریابانی پسابندر مصدوم شد. به نوشته‌ی کولبرنیوز، نیروهای دریابانی پسابندر پس از آن که با ترتیب‌دادن یک تصادم عمدی این سوختبر را مصدوم کردند، محل را ترک کردند. سوختبر مصدوم توسط سایر سوختبران به ساحل منتقل شده است.

دوم مهرماه، دو سوختبر در اثر تصادف جاده‌ای جان خود را از دست دادند. جلیل سپاهی ۲۲ ساله متاهل و پدر یک کودک خردسال بود. سوختبر دیگر سعید سپاهی حدود ۴۰ سال داشت. او نیز متاهل بود و پدر دو فرزند بود.

سه‌شنبه چهارم مهر دو سوختبر در اثر واژگونی خودرو در ورودی شهر سربیشه، دچار حادثه شدند. یکی از سوختبران جان باخت و سوختبر دوم مصدوم شد.