مرکز آمار گزارش قیمت مسکن در تهران را منتشر کرد – افزایش ۱۹۰۰ درصدی طی هشت سال

هشت ماهی می‌شد که مرکز آمار ایران و بانک مرکزی جمهوری اسلامی از انتشار گزارش درباره قیمت مسکن امتناع می‌کردند؛ وضعیتی که به آن «حبس آماری» می‌گویند. سرانجام شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، مرکز آمار این گزارش را منتشر کرد.

بر اساس این گزارش، متوسط قیمت مسکن در تهران تا متری ۸۰ میلیون تومان هم رسیده و نسبت به شهریور ماه سال گذشته ۸۴ درصد رشد کرده است. این رقم سال گذشته حدود ۴۴ میلیون تومان برآورد شده بود.

این در حالی است که متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در سال ۹۴، ۴,۲ میلیون تومان بود. این یعنی پس از ۸ سال قیمت خانه در تهران ۲۰ برابر (۱۹۰۰ درصد) بالا رفته است.

به نوشته‌ی روزنامه‌ی «اعتماد»، بانک مرکزی و مرکز آمار ایران از ۸ ماه پیش و با جهش قیمت مسکن به بالاتر از ۵۰ میلیون تومان انتشار آمار متوسط قیمت مسکن در تهران را متوقف کرده بودند؛ اتفاقی که منجر شد شفافیت بازار مسکن از چیزی که بود هم کمتر و دسترسی به داده‌ها بسیار محدود شود.

آمارهای غیررسمی

در فقدان گزارش‌های رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار در ماه‌های گذشته، مجموعه‌ای از گزارش‌ها و ارقام نیمه‌رسمی درباره بازار مسکن وجود داشت.

برای نمونه، بابک نگهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران در اواسط ماه جاری در همایش سراسری انبوه‌سازان گفت: «قیمت مسکن و اجاره‌بها در بازه زمانی پنج ساله یعنی از سال ۹۷ تا سال ۱۴۰۲، ۱۰ برابر شده است.» بر اساس سخنان نگهداری به صورت میانگین قیمت مسکن و اجاره‌بها طی پنج سال اخیر، هر سال دو برابر شده است.

پیش‌تر نیز در خردادماه سال جاری مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرده بود که قیمت هر متر مربع مسکن در تهران از سال ۹۶ تا ۱۴۰۱ بیش از ۹۵۰ درصد رشد داشته است.

قیمت مسکن و بحران سرپناه

مرکز آمار تا پیش از این همواره نرخ تورم مسکن را کمتر از ۴۰ درصد گزارش کرده بود. با این‌همه، در گزارش خردادماه مرکز پژوهش‌ها گفته شده بود که قیمت مسکن در کل کشور، به‌ویژه در کلان‌شهرها، در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ رشدی ۱۰ برابری (۹۰۰ درصدی) داشته و ضرب‌آهنگ این افزایش بسیار سریع‌تر از افزایش درآمد خانوار‌های دهک‌های پایینی و میانی بوده است.

براساس آن گزارش، در سال ۱۳۹۸ حدود ۴۵ درصد از خانوار‌های مناطق شهری به مسکن استطاعت‌پذیر (هزینه آن بیش از ۳۰ درصد کل هزینه‌های خانوار باشد) دسترسی نداشته‌اند. این رقم در تهران ۷۹ درصد بوده است.

به گفته احسان سهرابی، فعال کارگری اگر کارگری تمام دستمزد یک سال خود را پس‌انداز می‌توانند دو متر و ۱۰ سانتی‌متر خانه در تهران بخرد.

افزایش قیمت مسکن و نرخ اجاره در سالهای اخیر موجی از بی‌خانمانی و کوچ اجباری را به دنبال داشته است. پدیده‌هایی چون پشت‌بام خوابی، اتوبوس خوابی، اجاره کانکس، گور خوابی از پیامدهای رشد قیمت مسکن و اجاره‌بهاست.

دولت ابراهیم رئیسی وعده کرده بود که سالانه یک میلیون مسکن ارزان قیمت احداث کند. با گذشت بیش از دو سال از آغاز به کار دولت اما تا به حال اقدامی برای ساخت مسکن انجام نشده است.